خشکی، شکار بیرویه و آلودگیهای زیستمحیطی زمینهساز شده است؛
تالابهای ایران، قتلگاه پرندگان مهاجر
ایران، هر ساله در آغاز فصل پاییز شاهد ورود میهمانان بالداری است که از مناطق سردسیر برای زمستانگذرانی به کشور ما مهاجرت میکنند اما چند سال است که این مهاجرت تاوان سنگینی برای آنها دارد، چرا که با تلفات گستردهای براثر مسمومیت، خشکی تالابها و شکار و صید مواجه میشوند. حال که پاییز امسال نیز خبری از بارش کافی نیست، به مناسبت روز جهانی پرندگان مهاجر این پرسش مطرح میشود که آیا امسال هم تالابهای کشور نقطه پایانی سفر پرندگان مهاجر میشوند؟
به گزارش ایسنا، حاکمیت خشکسالی و کمبود منابع آب طی یک سال گذشته وضعیت بسیاری از تالابهای کشور را بحرانی کرده است. براساس اعلام سازمان هواشناسی امسال نیز امیدی به بارشهای پاییزه نیست. علیرضا هاشمی، کارشناس محیط زیست و مدیر عامل انجمن پرندهشناسی و پرندهنگری طرلان ضمن بیان اینکه یک سری از تالابهای مهم کشور از جمله پریشان، و بختگان از بین رفته و تقریبا خشک شدهاند میگوید: کمبود بارش طی پاییز سال جاری نیز وضعیت این زیستگاههای آبی که میزبان پرندگان مهاجر بودهاند را شکنندهتر میکند.
او ادامه میدهد: کاهش بارندگیها گرچه یک امری طبیعی است اما میتواند بهصورت غیرمستقیم ناشی از عوامل انسانی و نتیجه تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی باشد. با این حال طی سالهای اخیر با عدم پرداخت حقآبه زیستمحیطی تالابها، فشاری بیش از حد ظرفیت به آنها وارد کرده و باعث تخریبشان شدهایم. حال این زیستگاههای آبی محدود دیگر ظرفیت کافی برای میزبانی تعداد وسیعی از تنوع زیستی و حیات وحش را ندارند و این شرایط بخش بزرگی از تنوع زیستی ما را محکوم به فنا میکند.
این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه هرساله شاهد مرگ هزاران فلامینگو در تالابهایی چون پریشان و بختگان هستیم که در فصل بهار جوجهآوری میکنند، اظهار میکند: با روند مدیریتی که سازمان حفاظت محیط زیست بهعنوان متولی طی سالهای اخیر در پیش گرفته است همچنین پیشبینی پاییزی کم بارش در بسیاری از مناطق کشور، امسال نیز بهطور قطع شاهد تلفات پرندگان مهاجر و شاید افزایش این میزان نسبت به سالهای قبل باشیم.
متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست طی چند سال اخیر هیچ برنامهای برای حفاظت و مدیریت تالابها و تنوع زیستی آن از جمله پرندگان مهاجر نداشته است. هرچند پرداخت حقآبه تالابها براساس «آییننامه جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالابها»، قانون «حفاظت، احیاء و مدیریت تالابهای کشور» همچنین «قانون هوای پاک» بر عهده وظیفه وزارت نیرو است اما سازمان حفاظت محیط زیست نیز بهعنوان متولی حفاظت از تالابها و ناظر بر پرداخت حقآبه آنها مورد انتقادات زیادی قرار گرفته است چراکه در بسیاری از موارد موفق نشده این حق را آنطور که لازم است از سایر دستگاههای ذیربط مطالبه کند.
ایمان معماریان، کارشناس حیات وحش نیز در یک برنامه رادیویی در مورد وضعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی گفته است: از آنجایی که تمام تالابهای ایران تحت تاثیر وضعیت خشکسالی قرار گرفتهاند، لذا بسیاری از آنها بهطور کامل خشک شدهاند و بسیاری هم در حال خشک شدن هستند، در نتیجه خیلی از پرندگان که سالهای سال مسیر مهاجرتشان به سمت ایران بوده است، مجبور به تغییر مسیر مهاجرت خود شدند. خشک شدن تالاب و از بین رفتن زیستگاه نه تنها برای محیط زیست مشکل ایجاد میکند بلکه باعث از بین رفتن تعداد بسیار زیادی از پرندگان نیز میشود که مسیر مهاجرتشان طی چند میلیون ساله بدین شکل بوده است.
سرنوشت تلخی که شکارچیان رقم میزنند
اما خشک شدن تالابها تمام دغدغه کارشناسان و فعالان محیط زیست درباره حیات پرندگان مهاجر نیست. شکار و صید یکی از عواملی است که طی حداقل پنج سال گذشته در برخی استانها برای بسیاری از پرندگان مهاجر فاجعهآفرین بوده است. هر ساله ۵۰۰ هزار تا بیش از یک میلیون بال پرنده مهاجر که برای زمستانگذرانی به تالابهای شمال کشور مهاجرت میکنند از سوی شکارچیان و صیادان به دام میافتند و بهصورت علنی با قیمتهایی بالا در بازار فریدونکنار به فروش میرسند. این کشتار فجیع تنها به پرندگان مهاجر شمال کشور و استان مازندران ختم نمیشود بلکه در استان خوزستان نیز بسیاری از پرندگان مهاجری که برای زمستانگذاری از اوایل زمستان تا اواخر اسفند ماه از مناطق سردسیر به تالابها و رودخانههای استان خوزستان مهاجرت میکنند به همین سرنوشت تلخ دچار میشوند.
دیدگاه تان را بنویسید