وعده تولید انبوه و رونمایی‌های پی‌درپی واکسن‌های داخلی ره به جایی نبرد
جهانپور: برای واردات فایزر منعی نداریم
ریحانه جولایی
چند روز پیش گزارش‌های تصویری از خط تولید واکسن برکت منتشر شد و در کمال ناباوری خط تولیدی را به نمایش گذاشت که نکات بهداشتی در آن رعایت نمی‌شد؛ کارکنان با کفش داخل اتاقک تولید واکسن بودند، لیبل‌های تاریخ مصرف به صورت دستی روی شیشه‌های واکسن زده می‌شد، برخی با ناخن‌های بلند و بدون دستکش در حال انجام کار بودند. لباس‌هایی که هیچ کدام مخصوص چنین فضایی نبود و نکته‌ای که بیش از بقیه نظر بیننده را به خود جلب می‌کرد، دمپایی‌های پلاستیکی موجود در تصاویر بود. بسیاری از کاربران فضای مجازی خط تولید واکسن سایر کشورها را با ایران مقایسه کردند و نتایج شگفتی به دست آوردند! همان زمان بسیاری گفتند که با دیدن این عکس‌ها عطای زدن واکسن ایرانی را به لقایش بخشیده‌اند و ترجیح می‌دهند اصلاً واکسن ایرانی نزنند.
تأمین فوری اقلام درمانی بالأخص سرم و اکسیژن، بازنگری در پروتکل‌های بهداشتی و تعیین ضمانت اجرا برای آن، تمهید واردات واکسن به میزان مورد نیاز به منظور قطع زنجیره انتقال تا قبل از آغاز فصل سرما، تامین ارز لازم برای واردات واکسن بدون محدودیت از جمله دستورات مهم رئیس‌جمهور در زمینه مهار کروناست
در مورد واکسن‌های ساخت داخل حواشی زیادی وجود دارد. از وعده و وعیدهای مسئولانی که می‌گفتند تا پیش از سال 1400 واکسن ایرانی تزریق می‌شود تا از خط تولد خارج شدن ناگهانی دزهای زیادی از واکسن برکت.
آیا می‌توان به واکسن‌های ایرانی دل خوش کرد؟
پس از آمدن ویروس کرونا برخی کشورها تحقیقات خود را برای ساخت واکسنی که بتواند ویروس کرونا را از پای در آورد آغاز کردند. ایران هم ازجمله آنها بود. اما به جای تمرکز بر یک واکسن، قرار شد چندین واکسن کرونا در کشور ساخته شود و این موضوع از همان ابتدا انتقادهایی در پی داشت. بسیاری معتقد بودند لازم نیست چندین واکسن در یک کشور ساخته شود و بهتر است پزشکان با هم بر یک واکسن اجماع کنند و به این شکل سرمایه کمتری برای ساخت واکسن هزینه می‌شود. با این حال تمام انتقادها نشنیده گرفته شد و هر گروهی به صورت جداگانه کار تحقیق و پژوهش روی واکسن را آغاز کردند. بودجه‌های کلانی در این بین صرف شد و الله‌اعلم از اغراض نهان این تصمیم‌گیری‌ها.
پس از مدتی بیشتر کشورهای جهان واکسن کرونا را تست کردند، برایش مجوزهای جهانی گرفتند، به مردم کشورشان تزریق کردند و کار صادرات به سایر کشورها را هم آغاز کردند، اما ایران همچنان درگیر تحقیق و پژوهش بود.
15 خرداد 1400 بود که بالاخره اولین واکسن ایرانی وارد چرخه شد. محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو گفت ایران 7 یا 8 تولیدکننده واکسن دارد و قول داد که ظرفیت تولید از تیرماه به سرعت افزایش پیدا کند و در تابستان حداقل ۱۰ میلیون دز در ماه تولید شود. در حال حاضر که مردادماه تقریباً به پایان رسیده است خبری از وعده‌های شانه ساز نیست. گفته می‌شود در بیشتر مراکز تزریق واکسن هم اصلاً واکسن‌های ایرانی وجود ندارند و بیشتر واکسن‌های تزریق شده «سینوفارم» است.
از سایر واکسن‌های ایرانی هم خبری نیست. فقط هر چند وقت یک‌بار خبری می‌رسد که فلان واکسن وارد فاز جدیدی شده است یا در حال انجام تست است. این در حالی است که بسیاری از کشورهای دنیا دز دوم واکسن را هم به مردم‌شان تزریق کرده است.
رونمایی‌های پی‌درپی؛ موازی‌کاری و از بین رفتن سرمایه
همان‌طور که گفته شد هزینه‌های زیادی برای ساخت واکسن شده است. رئیس دانشگاه تهران نیز در مصاحبه‌ای با ایلنا از موازی کاری انجام شده سخن گفت. به گفته محمود نیلی احمدآبادی هفت واکسن داخلی تا الآن رونمایی شده، در حالی که منابع مالی و تخصصی در هیچ جای دنیا امکان چنین سرمایه‌گذاری را نمی‌دهد. به طور مثال چین با یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون جمعیت فقط دو واکسن برای کرونا دارد و این رویه در کشور ما حیف شدن منابع است. او گفت: به هر حال منابع انسانی، مالی و تجهیزاتی کشور محدود است و مسئله‌ای مثل واکسن موضوع پیچیده‌ای است، از این رو ما باید منابع خود را در همه زمینه‌ها با هم تجمیع کنیم تا با هزینه کمتر و کیفیت بالاتر زودتر به نتیجه برسیم، وقتی کار به این شکل تقسیم می‌شود، آن اثربخشی که انتظار می‌رود را ندارد.
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو توئیت کرده است که منعی برای ورود واکسن‌های بیون‌تک-فایزر و مدرنا و ... وجود نداشته و ندارد فقط نباید در آمریکا و بریتانیا تولید شده باشند؛ همانگونه که در مورد آسترازنکا انجام شده است
برای واردات فایزر و مدرنا هم منعی نداریم
واکسیناسیون عمومی مهم‌ترین راهکار پیشگیری از همه‌گیری این ویروس محسوب می‌شود. اما با توجه به تأخیر در تولید واکسن کرونای ایرانی، همچنان نیاز به واردات در کشورمان احساس می‌شود. همچنین باید توجه داشت که کند پیش رفتن روند تأمین و تزریق عمومی واکسن کرونا در ماه‌های گذشته منجر به بروز موج پنجم کرونا در کشورمان شده است. با تمام این اوصاف اما گویا مسئولین تصمیم گرفته‌اند به جای تولید، واکسن را وارد کنند. این در حالی است که کیانوش جهانپور، رئیس مرکز اطلاع رسانی وزارت بهداشت ۱۶ اسفند ماه پارسال از تولید ۱۲۰ میلیون دز واکسن داخلی کرونا در سال ۱۴۰۰ سخن گفته بود و حال امروز از واردات ۱۲۰ میلیون دز واکسن خارجی در ۳ ماه آینده خبر داده است.
روز گذشته کیانوش جهانپور با اشاره به آخرین وضعیت واکسیناسیون در کشور، اظهار کرد: امروزه تزریق واکسن به ۴۰۰ هزار دز در روز رسیده است، خوشبختانه با ایجاد نظم در سامانه ثبت‌نام و نوبت دهی، موفق به کسب رکورد بیش از 646 هزار دز تزریق واکسن کرونا در کشور شده‌ایم.
او ادامه داد: در حال حاضر بیش از ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دز واکسن کرونا در کشور تزریق شده و بیش از ۱۳ و نیم میلیون نفر از مردم کشور یک دز و در حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از شهروندان نیز دومین دز واکسن خود را نیز دریافت کرده‌اند، در سه ماه آینده بیش از حدود ۱۲۰ میلیون دز واکسن فراهم می‌شود و در صورت خوش قولی طرف‌های خارجی تا پایان تابستان ۴۰ میلیون دز واکسن وارد کشور خواهد شد.
به گفته این مقام وزارت بهداشت تاکنون هفت درصد از واکسن‌های تزریقی در کشور تولید داخل بوده‌اند و این رقم تا پایان مرداد می‌تواند در صورت تحقق وعده‌های تولیدکنندگان داخلی واکسن به ۲۰ درصد می‌رسد و تا پایان شهریور ۳۵ درصد از واکسن‌های تزریقی را برای تولید داخل است.
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو همچنین توئیت کرده است که منعی برای ورود واکسن‌های بیون‌تک-فایزر و مدرنا و ... وجود نداشته و ندارد فقط نباید در آمریکا و بریتانیا تولید شده باشند؛ همانگونه که در مورد آسترازنکا انجام شده است.
همچنین ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور پس از بازدید از یکی از مراکز تزریق واکسن و نیز بخش کرونای بیمارستان امام خمینی(ره) تهران دستورات صریحی برای مبارزه و مقابله با کرونا داد. تأمین فوری اقلام درمانی بالأخص سرم و اکسیژن، بازنگری در پروتکل‌های بهداشتی و تعیین ضمانت اجرا برای آن، تمهید واردات واکسن به میزان مورد نیاز به منظور قطع زنجیره انتقال تا قبل از آغاز فصل سرما، تامین ارز لازم برای واردات واکسن بدون محدودیت از جمله دستورات مهم رئیس‌جمهور بود.
چرا این‌قدر دیر؟
حالا با توجه به دستورات رئیسی و گفته‌های جهانپور ظاهراً قرار است واکسن‌های خارجی وارد شوند. اما سؤال اینجاست آیا واقعاً باید به این درجه از وخامت اوضاع می‌رسیدیم تا برای واردات گسترده واکسن اقدام کنیم؟ چرا آن زمان که همه دنیا در حال تزریق واکسن بودند شروع به خرید واکسن نکردیم؟ چرا باید به جای هزینه کردن برای هفت یا هشت واکسن و موازی‌کاری، تنها به ساخت یک واکسن اکتفا نکردیم و بقیه سرمایه را برای خریدن واکسن از سایر کشورها اختصاص ندادیم؟ حالا که به پیک پنجم کرونا رسیده‌ایم و حالا که مقام اول ابتلا و مرگ در جهان را از آن خود کرده‌ایم باید به فکر واردات واکسن بیفتیم و به این نتیجه برسیم واکسن‌های داخلی کارایی ندارند یا اگر هم دارند با امکانات محدود توان انبوه‌سازی آن را نداریم؟
موضوعی که ظاهرا مسئولین دیر به آن پی بردند این است که کرونا شوخی ندارد. هر روز تعداد زیادی از هم‌وطنانمان جان خود را از دست می‌دهند و کمتر خانواده‌ای در ایران است که داغ عزیز کرونایی بر دلش نمانده باشد. براستی چه شخص و مرجع و نهادی پاسخگوی این وضعیت است؟
دیدگاه تان را بنویسید