واکاوی اینکه چرا خوزستان یک‌چهارم آمار مبتلایان به کرونای کشور را به خود اختصاص داده است
بی‌پروایی مردم و پرسه زدن بیماران در خیابان‌ها
ریحانه جولایی
مسئولان وضعیت شیوع کرونا در خوزستان را بحرانی توصیف می‌کنند. این در حالی است که چند ماه پیش یعنی روزهای ابتدایی شیوع این ویروس گمان می‌رفت وضعیت در شهرهای جنوبی کشور، آن هم با شروع گرما بهتر شود، اما ظاهرا این پیش‌بینی‌ها محقق نشد.
شیوع کرونا در گرمای بالاتر از 40 درجه
با اینکه دمای خوزستان در این روزها به بالای ۴۰درجه هم رسیده است، اما آمار مبتلایان به کرونا با سرعت زیادی در این استان رو به افزایش است.
کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت توضیح داد: می‌توان نتیجه‌گیری کرد که برخلاف کروناویروس‌های قبلی مثل سارس، در کویید 19حتی دمای بالای ۴۵ درجه نیز باعث حذف بیماری نمی‌شود و این ویروس در مقابل گرما تاب‌آوری دارد. به همین دلیل به نظر می‌رسد تا زمان ساخت واکسن این وضعیت همچنان ادامه دارد.
مطالعات مختلفی که در چند ماه گذشته منتشر شده هم این موضوع را تأیید می‌کنند. در بخشی از گزارشی که یک ماه پیش توسط آکادمی علوم، مهندسی و پزشکی ایالات‌متحده آمریکا منتشر شد، آمده است: درحالی‌که ویژگی‌های زیادی از ویروس ناشناخته هستند، اما احتمالاً گرمای تابستان به شکل شدیدی جلو شیوع ویروس را نمی‌گیرد.
مطالعه که در نشریه لنست هم منتشر شد نشان می‌دهد که افزایش دما سرعت شیوع کروناویروس را کاهش می‌دهد، اما برای این اتفاق دما باید تا حد زیادی افزایش پیدا کند و به نزدیک ۶۰درجه برسد، موضوعی که تقریباً غیرممکن است.
خوزستانی‌ها کرونا را جدی نگرفته‌اند
با اینکه شیوع بیماری در استان‌های جنوبی کمی دیرتر از سایر مناطق ایران آغاز شد اما کرونا در جنوب ایران به‌ویژه در خوزستان یکه‌تازی می‌کند تا جایی که به گفته مسئولان 25 درصد بیماران کل کشور مربوط به این استان است.
از طرف دیگر گزارش‌های رسمی از استان خوزستان حکایت از این دادند که مردم ویروس را جدی نگرفته‌اند و باوجود همه هشدارها و فرسودگی کادر درمان همچنان اصول بهداشتی رعایت نمی‌شود.
هم‌زمان با این گزارش‌ها، رضا نجاتی، سخنگوی ستاد مقابله با کرونا در خوزستان، اعلام کرد که با توجه به وضعیت این استان، برای تعطیلات عید فطر، محدودیت‌های رفت‌وآمد درون‌شهری برای برخی نقاط این استان در نظر گرفته خواهد شد.
او با اشاره به تجربه تأثیر تعطیلات نوروز در کاهش آمار ابتلا به کرونا در این استان، بر ضرورت تعطیلی همه صنوف و ادارات با وجود هزینه اقتصادی سنگین آن تأکید کرد. علیرضا افشار، نماینده وزیر بهداشت در امور اجرایی مقابله با کرونا در خوزستان، هم در یک برنامه تلویزیونی نسبت به خستگی و فرسودگی کادر درمان در این استان هشدار داده است.
او گفت: حدود سه ماه است که پرسنل کادر درمانی و پشتیبانی درمان، شبانه‌روز در حال تلاش برای مهار این ویروس هستند و گاهی بسیاری از آن‌ها ماه‌ها است که والدین و نزدیکان و حتی فرزندانشان را ندیده‌اند.
افشار وضعیت سلامتی کادر درمان در استان خوزستان را با توجه به وضعیت دمای بالای هوا در این استان نگران‌کننده خوانده و افزوده است که آن‌ها با پوشش‌های محافظتی، ساعت‌ها در حال کار هستند که با توجه به آغاز فصل گرما، عملاً دچار تعریق می‌شوند و نمی‌توانند با این پوشش‌ها مایعات و آب مصرف کنند.
او از مردم خواست با رعایت نکات بهداشتی و فاصله‌گذاری فیزیکی، به کاهش شیوع ویروس کرونا کمک کنند تا نیروهای درمانی در بیمارستان‌ها بتوانند در شیفت‌های کوتاه‌تر کار کنند. این تقاضا در حالی مطرح‌شده که ایرنا در گزارشی نوشت با آنکه آژیر خطر آمار روزانه مبتلایان به ویروس کرونا در خوزستان به صدا درآمده، اما مردم هنوز خطر را جدی نگرفته‌اند. این گزارش وضعیت خوزستان را ازآن‌رو بسیار نگران‌کننده توصیف کرده که سهم یک‌چهارمی استان خوزستان از مجموع آمار مبتلایان به ویروس کرونا تقریباً در ۱۰ روز گذشته ثابت بوده است.
گزارش مذکور به پرسه بیماران بدحال در خیابان‌ها اشاره کرده و گفته است که بیماران اصلی همان افرادی هستند که دائماً و بی‌دلیل در بازار، خیابان‌ها و اماکنی مانند سالن‌های آرایش حضور دارند و راه را برای کادر درمان و بهداشت سخت‌تر می‌کنند.
امیرحسین زندی، جامعه‌شناس در رابطه با جدی نگرفتن قرنطینه توسط برخی مردم این استان بیان کرده که دلیل اصلی آن روابط قومی-قبیله‌ای، روابط درون‌گروهی و برون‌گروهی و سایر ارتباطات پررنگ فیزیکی میان اعضای خانواده است. بااین‌حال آمار مبتلایان و افرادی که قرنطینه را رعایت نمی‌کنند به حدی بالاست که شاپور مسعودی‌فر، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول هشدار داده با بیماران سرپایی که قرنطینه خانگی را رعایت نکنند برخورد قضایی می‌شود. مسعودی‌فر گفته است مشکل اصلی منطقه مردم بی‌پروایی هستند که بدون ماسک و دستکش وارد جامعه می‌شوند.
موج کرونا قابل پیش‌بینی بود
یک اقلیم‌شناس در رابطه بااینکه خوزستان تبدیل به کانون کرونا شده است می‌گوید: دو فرض مسلم وجود دارد اول اینکه شیوع کرونا ارتباط مستقیم با رفت‌وآمد دارد. مثل توریسم و رفت‌وآمدهای مکرر هوایی؛ تجربه نشان داده که میزان تردد در یک منطقه با شیوع کرونا رابطه مستقیم وجود دارد.
فرض دوم اینکه از چندین سال پیش خوزستان یکی از مقاصد مسافرت‌های نوروزی است. این افراد یا توریست هستند و یا خوزستانی‌هایی که در نقاط مختلف کشور زندگی می‌کنند و برای دیدار به شهر آبا و اجدادی خود می‌روند. امسال عید تقریباً همه این گروه‌ها به این استان، به‌ویژه شهرهای اندیمشک، دزفول، شوش و اهواز آمده بودند. این موضوع قابل پیش‌بینی بود که خوزستان بعد از عید با یک موج عظیم از بیماری کرونا مواجه خواهد شد.
گزارش‌های رسیده از خوزستان حاکی از پرسه بیماران بدحال در خیابان‌ها است و نشان می‌دهد که بیماران اصلی همان افرادی هستند که دائماً و بی‌دلیل در بازار، خیابان‌ها و اماکنی مانند سالن‌های آرایش حضور دارند
انگشت اتهام به‌سوی مردم یا مسئولان؟
آن‌طور که در بالا هم به آن اشاره شد، دولت بازار و برخی مشاغل غیرضروری را در شهرهایی ازجمله اهواز تعطیل کرده است و از مردم خواسته در خانه بمانند. سازمان صنعت، معدن و تجارت نیز گفته است بیش از هزار واحد متخلف را پلمپ کرده است اما هنوز دست‌فروشان و بازارچه‌های کوچک به فعالیت خود ادامه می‌دهند. علیرضا عالی پور، معاون شهرداری اهواز در همین رابطه بیان کرده که برچیدن بازارهای کپری و دست‌فروشان ملاحظات اجتماعی، سیاسی و امنیتی دارد و اگر شهرداری بخواهد این بازارها را جمع کند مسئولان امنیتی ملاحظاتی درباره آن دارند.
پیش‌ازاین‌ها هم مسئولان حوزه بهداشت خوزستان گفته بودند که افزایش آمار مبتلایان در این استان به دلیل افزایش آزمایش‌ها و تست‌های انجام‌شده است. استاندار خوزستان مدعی شده پس از استان فارس، خوزستان بیشترین استانی است که آزمایش کرونا در آن انجام‌شده است. بااین‌حال برخی معتقدند تست دادن خیلی هم راحت نیست. یکی از شهروندان خوزستانی گفته است بیشتر تست‌های خون منفی می شوند اما تست مخاط نتایج قابل‌اعتمادتری دارد که در خوزستان ظرفیت انجام این تست بسیار پایین است.
بااین‌حال هدایت الله خادمی، نماینده ایذه در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: در بسیاری از استان‌های جنوبی ایران مردم فکر می‌کنند از نظر اخلاقی و حیثیتی بد است که به کرونا مبتلا شده باشد بنابراین بیماری خود را پنهان می‌کنند.
در خوزستان علاوه بر پررنگ بودن روابط قومی و قبیله‌ای، بیکاری باعث شده بسیاری در خانه نمانند و به سرکار بروند. همچنین نزدیک بودن عید فطر و اهمیت آن برای اعراب یکی از دلایلی است که مسئولان و مردم را بیش‌ازپیش نگران می‌کند. در این روز مردم این مناطق به دیدار هم می‌روند و از بازار خرید می‌کنند. درصورتی‌که مردم نکات بهداشتی را رعایت نکنند و در خانه نمانند فاجعه بزرگ‌تری در انتظار این استان است.
یکی از شهروندان دزفولی می‌گویند در این شهر برخی مراسم همچنان برگزار می‌شوند ازجمله مراسم عروسی و خاک‌سپاری و تعداد زیادی هم در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند. برای مثال چند وقت پیش مراسم خاک‌سپاری برگزار شد که حدود 2هزار نفر را افطاری دادند.
احتمال طغیان در استان‌های دیگر
بالا رفتن بیماران در خوزستان تنها خبر بد نیست. افزایش سریع تعداد مبتلایان در خوزستان باعث شده است تا نگرانی‌ها در رابطه با تبدیل این استان به کانون جدید شیوع کرونا افزایش پیدا کند، اگرچه در چند روز اخیر محدودیت‌های زیادی در این استان برای توقف شیوع کروناویروس ایجاد شده است. سخنگوی وزارت بهداشت در این رابطه می‌گوید: محدودیت‌هایی مثل تعطیلی ادارات و ممنوعیت تردد بین شهرستان در راستای جلوگیری از تبدیل این استان به کانون شیوع کرونا است. اما امکان بازگشت بیماری وجود دارد و این مشکل اصلی پاندمی است که در همه جای دنیا وجود دارد. ایران هم بزرگ است و این خطرات وجود دارد.
درواقع اگر هم از تبدیل خوزستان به کانون جدید شیوع کروناویروس در ایران جلوگیری شود، این امکان وجود دارد که این ویروس در استان‌های دیگری به دلایل مشابهی طغیان کند. جهانپور می‌گوید: این امکان وجود دارد که در تعداد انگشت‌شماری از استان‌ها که کرونا با تأخیر وارد شده است، وضعیت مشابهی به وجود بیاید. از سویی هر رفتار غیرهوشمندانه‌ای هم می‌تواند چنین مشکلاتی به وجود بیاورد.
یکی از شهروندان دزفولی می‌گویند در این شهر برخی مراسم همچنان برگزار می‌شوند ازجمله مراسم عروسی و خاک‌سپاری و تعداد زیادی هم در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند
آخرین آمار ابتلا و فوت براثر کرونا
بر اساس آخرین گزارش‌ها از وزارت بهداشت، تا روز گذشته تعداد مبتلایان به کووید-19 در کشور به ۱۲۶ هزار و ۹۴۹ نفر رسید که از این تعداد ۷ هزار و ۱۸۳ نفر جان خود را ازدست‌داده‌اند.
به گفته جهانپور از روز سه‌شنبه تا ظهر دیروز ۲هزار و ۳۴۶ بیمار جدید مبتلابه کووید-۱۹ در کشور شناسایی شد که بیش از ۸۰ درصد موارد جدید شناسایی‌شده در بازه زمانی ذکرشده، موارد باعلایم خفیف، متوسط و سرپایی این بیماری بوده است. از روز سه‌شنبه تا ظهر چهارشنبه 64 بیمار کووید-۱۹ نیز جان خود را از دست دادند.
دیدگاه تان را بنویسید