تاثیر رنگ بر فراگیری دانش‌آموزان
فائزه ناصح، دکترای روانشناسی عمومی
باتوجه به شروع مدارس و به مشام رسیدن بوی فصل پاییز، پادشاه فصل‌ها که طیف وسیعی از رنگ‌ها را در خود جای داده لازم است قدری درباره اهمیت رنگ‌ها به عنوان یکی از عوامل خارق العاده و موثر بر سلامت روان صحبت شود. رنگ‌ها متغییری مهم در پویایی و فعالیت افراد محسوب می‌شوند و نقش بسزایی بر میزان خلاقیت و پرورش توانمندی‌های آنها دارند به همین ترتیب هر کدام از رنگ‌هایی که برای لباس یا چیدمان محیط اطرافمان انتخاب می‌کنیم، می‌تواند تاثیرات متفاوتی را بر ذهن و روانمان بگذارد. باتوجه به اهمیت تاثیر رنگ «یوهانس آیتن» یکی از اساتید بزرگ در زمینه هنر رنگ می‌گوید: «رنگ، زندگی است زیرا زندگی بدون رنگ بسان مرده‌ای می‌ماند». بر همین اساس هر رنگ با بیان و القای حسی خاص، به روش‌های متفاوتی بر وضعیت روحی و ضمیر ناخود‌آگاه ما تاثیر می‌گذارد؛ البته ارتباط انسان با رنگ‌ها فقط از طریق حس بینایی صورت نمی‌پذیرد، بلکه مطالعات و پژوهش‌های انجام شده در علم روانشناسی رنگ‌ها نشان داده است رنگ‌ها از طریق حواس پنجگانه بر ذهن، روان و احساسات انسان‌ها اثر می‌گذارند. از اینرو بسیار مهم است در انتخاب رنگ هایی که برای محیط های آموزشی، اداری، مسکونی و حتی لباس‌هایی که می‌پوشیم نهایت دقت را به کار بریم؛ چرا که بر اساس مطالعات انجام شده ثابت شده است رنگ‌ها تاثیرات شگرف و خارق العاده‌ای بر میزان یادگیری و یاد‌داری
مطالب دارند.
رنگ‌ها علاوه برآنکه بر وضعیت فیزیکی، حالات روحی و احساسات آدمی تاثیر می‌گذارند، آنها همچنین میزان سرعت یادگیری را نیز تسریع می‌بخشند. در همین راستا و باتوجه به مطالب ذکر شده مقوله رنگ لباس دانش‌آموزان، محیط و فضاهای آموزش آنان و حتی بزرگسالان نقش حساس و مهمی در رشد و شکوفایی استعدادها و همچنین فراگیری مطالب ایفا می‌کند. بهره‌مندی از تنوع رنگی در یونیفرم‌های مدرسه، کلاس های درسی، و وسایل آموزشی دانش‌آموزان که بیشتر ساعات عمرشان را با آنها سروکار دارند از جمله موارد مهمی تلقی می‌شوند که در افزایش سرعت یادگیری، توجه و تمرکز دانش‌آموزان نقش خطیری دارند و باید هر‌چه بیشتر نسبت به گذشته اهمیت رنگ‌ها در محیط‌های مدارس مورد عنایت و توجه مسئولین حوزه آموزش و پرورش قرار بگیرد تا به این ترتیب میزان بازدهی کودکان و نوجوانان افزایش یابد.
کارشناسان و متخصصین روانشناس براساس نتایج پژوهش‌ها در حوزه روانشناسی رنگ‌ها اظهار داشتند، شاخص ترین رنگ‌های مورد علاقه کودکان و نوجوانان رنگ‌های گرم و روشن مانند قرمز، نارنجی، زرد و آبی می‌باشد که در تحریک یادگیری بسیار موثرند ولی متاسفانه امروزه در مدارس و مراکز آموزشی جامعه ما چنین تنوع رنگی اصلا مشاهده نمی‌شود. به همین ترتیب رنگ‌های تیره همچون خاکستری، طوسی، سرمه‌ای یا قهوه ای که مورد علاقه کودکان نمی باشد و اغلب آن ها را می‌رنجاند، استفاده می‌شود. استفاده از این نوع رنگ‌ها در محیط‌های آموزشی اثرات عمیقی بر سلسله اعصاب و روان کودکان به جا می گذارد و نوعی اختلالات عصبی، خستگی روحی و بیقراری در کودکان ایجاد می‌نماید و به بی علاقگی و گاهی احساس نفرت نسبت به مربیان و معلمانی که از این رنگ ها به صورت یک دست استفاده می کنند، می انجامد.
کودکان با رنگ، مکان را احساس و درک می کنند، و از طریق آن با محیط پیرامون ارتباط برقرار می‌کنند و به آن یا تعلق می گیرند و یا آن را پس می‌زنند؛ بنابراین روانشناسان طبق یافته های آماری خود به این نتیجه رسیده اند که رنگ یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در ادراک محیط و پویایی کودکان می‌باشد و به همین علت برای تحریک حس خلاقیت و نو‌آوری دانش‌آموزان بر استفاده از چند رنگ در فضاهای آموزشی تاکید می‌کنند تا به این ترتیب حس خشم و بی‌حوصلگی در آنها نمود پیدا نکند و میزان عملکردشان در یادگیری و به یادآوری مطالب نیز افزایش یابد.
دیدگاه تان را بنویسید