ضرورت بهره‌مندی از خدمات روانشناختی
فائزه ناصح، دکترای روانشناسی عمومی
بنابر گزارش سازمان نظام روانشناسی حدود 10 درصد از دانش‌آموزان یعنی 1.5 میلیون نفر از دلبندان جامعه نیاز جدی به خدمات روانشناختی دارند؛ اهمیت این مساله زمانی بحران‌ساز می‌شود که سازمان‌های ذی‌ربط از جمله وزارت آموزش‌و‌پرورش و همچنین نهاد‌های خرد همچون مدرسه، خانواده و والدین هیچ اقدام و برنامه‌ریزی جدی برای بهبود سلامت روان کودکان و نوجوانان این مرز‌و‌بوم انجام ندهند. بر‌‌این اساس روانشناسان معتقدند بدلیل حساسیت‌های مربوط به دوره‌های رشدی- تحولی، کودکان و نوجوانان برای ابتلا به انواع اختلالات روانی نسبت به سایر افراد جامعه آسیب‌پذیر‌تر هستند و اگر مشکلات و مسائل روانشناختی، رفتاری و هیجانی این عزیزان در همان سنِ خودشان ارزیابی و بررسی نشود، قطعا ممکن است در آینده به بیماری‌های جدی‌تری تبدیل شود و پروسه درمان را با مشکلات و ناراحتی‌های بسیاری مواجه کند.
باتوجه به تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده در حوزه آسیب‌شناسی مشخص شده شایع‌ترین نوع اختلال در میان کودکان و نوجوانان اختلال «نافرمانی مقابله‌ای» و «بیش فعالی» است؛ نکته حائز اهمیت آن است که اگر این دو اختلال در زمان بروز نشانه‌ها و علایمشان و همچنین قبل سن 18 سالگی درمان و تعدیل نشوند، در دوران بزرگسالی می‌تواند به اختلالی خطرناک و غیر‌قابل درمان همچون «اختلال شخصیت ضد اجتماعی» تبدیل شوند که امروزه هنوز درمان قطعی برای این اختلال شخصیت بوجود نیامده است. پس از آنجا که دوران نوجوانی و جوانی همراه با تغییرات جسمی- روانی مرحله ای بسیار حساس در حیات بشر بوده و شک و کنجکاوی در شناخت مسایل و تردید در تصمیم‌گیری از خصوصیات بارز این دوران محسوب می‌شود، لذا کودکان و نوجوانان در این سن بیش از هر زمان دیگری نیازمند بهره‌مندی از خدمات راهنمایی و مشاوره می‌باشند. باتوجه به اینکه فرزندانمان آینده‌سازان جامعه فردای ایران خواهند بود، ضروری است خانواده‌ها، مدارس و آموزش‌و‌پرورش به منظور جلوگیری از پیشروی این دسته از اختلالات روانشناختی اقدامات جدی را اتخاذ کنند؛ زیرا اگر مشکل کودک یا نوجوان در همان سن خودش درمان نشود، با گذشت زمان بر شدت آن افزوده می‌شود و مزمن‌تر شدن آن اختلال قطعا صدمات و لطمه‌های جبران‌ناپذیری را به همراه می‌آورد که مشکلات رفتاری، شناختی و همچنین عدم توانایی ساز‌گاری فرد با محیط و اطرافیان جزء رایج‌ترین عوارض اختلالات نافرمانی و بیش‌فعالی محسوب می‌شود. در همین راستا و پیرو مطالب ذکر شده روانشناسان معتقدند از آنجایی که قرن حاضر به عنوان یکی از دوران‌های پر فشار و استرس یاد می‌شود، ضروریست خانواده‌ها از خدمات مشاوره‌ای به منظور بهبود سلامت روان و عملکرد بهتر خود بهره ببرند.
البته شایان ذکر است گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرنیته مشکلات و مسائل جدید و خاص خود را پیش روی خانواده‌ها قرار می‌دهد و والدین به سبب درگیر شدن با مشغولیات استرس‌زای زندگی، برقراری تعامل و ارتباطات اجتماعی با اعضای خانواده را به کل به فراموشی می‌سپارند، از اینرو روانشناسان به این نهاد اجتماعی کوچک تاکید می‌کند به منظور جلوگیری از بروز آسیب‌ها و اختلالات روانی محتمل از خدمات سلامت روان حتما استفاده کنند. چون خانواده به عنوان منبع اصلی تربیت و مشورت‌دهی به فرزندان نقش مهم و خطیری را در شکل‌دهی شخصیت آنها ایفا می‌کند و لازم است نیاز‌های کودکان و جوانان نسل امروز را به خوبی بشناسد تا بتوانند ارتباط بهتر و مفید‌تری را با آنها بر‌قرار کند تا به این ترتیب بتوانند از بروز شکاف نسل به عنوان یکی از مسایل به شدت تخریب‌کننده جامعه مدرن بر‌حذر باشند. باتوجه به تمام مطالب مطرح شده از آنجایی که مقوله تربیت فرزند یکی از موضوعات بسیار مهم محسوب می‌شود لازم است والدین به منظور افزایش کیفیت امور تربیتی‌شان از مساعدت‌های متخصصین روانشناس بهره‌مند ببرند تا بتوانند به نیاز‌های نسل امروز بطور صحیح و مطلوب پاسخ دهند. به عنوان نکته آخر توصیه می‌شود والدین با فرزندان، مربیان و معلمان مدارس ارتباط و تعاملاتی مداوم داشته باشند تا در هنگام بروز اولین مساله یا مشکل برای فرزند عزیزشان اقدامات مناسب را برای حل و درمان آن اتخاذ کنند.
دیدگاه تان را بنویسید