یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: مهمترین شرط برای موفقیت جمهوری اسلامی در مذاکرات و دستیابی به توافق در عین حفظ عزت ملی و توان دفاعی، آشتی حاکمیت با مردم است.

مهدی ذاکریان در گفت‌وگو با جماران، افزود: حالت مطلوب این است که ایران به عنوان یک کشور مستقل و عزتمند در نظام بین‌الملل حضور پیدا کند. برای ایران عیب است که یک کشور بیگانه به ما دستور دهد که یا مذاکره می‌کنید یا به جنگ دچار خواهید شد. مسئول چنین شرایطی کسانی هستند که در سال‌های گذشته که ما در موضع قدرت بودیم، مسیر مذاکره را بستند. امروز برای ما مایه سرشکستگی است که بیگانگان به ما بگویند چه نیروی دفاعی داشته باشیم و چه نیرویی 

نداشته باشیم.

وی با اشاره به ابراز خرسندی ایران و آمریکا از نتایج مذاکرات در مسقط، اظهار کرد: باید توجه داشت که هرگز نمی‌توان بر پایه اظهارنظرات طرفین مذاکره، در مورد گفت‌وگوها نتیجه‌گیری کرد، زیرا در زمان انجام مذاکرات ممکن است هر کدام از طرفین از نقطه دید خود اظهاراتی را در مورد مثبت یا منفی بودن گفت‌وگوها مطرح کنند که صرفا ادعاست. نتیجه یک مذاکره زمانی مشخص می‌شود که دستاوردهایی عملی برای زندگی مردم داشته باشد و در پایان هم به امضای توافقی منجر شود که هر دو طرف خود را متعهد به اجرای آن می‌دانند.

ذاکریان افزود: اما مذاکره‌ای که هیچ متن مکتوبی از آن منتشر نشود و مردم نیز از آن اطلاعی نداشته باشند و پس از امضای توافق هم دو طرف به آن عمل نکنند، یعنی عملا نتیجه‌‌ای نداشته و تلاش برای هیچ بوده است. به عنوان مثال مذاکره آمریکا و کره‌ شمالی در دولت نخست ترامپ و توافقی که حاصل شد، هیچ نتیجه‌ای برای مردم کره شمالی نداشت. مذاکراتی که باعث بهبود زندگی مردم دو کشور نشود یا صرفا منافع مردم یک کشور را تامین کند، مثبت نیست.

عاملات فرصت‌سوزی در سیاست خارجی، باید به ملت پاسخگو باشند

عضو هیات علمی گروه روابط بین‌الملل واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد ادامه داد:  اکنون سوال مردم این است که چرا چنین اقدامی که توانسته تأثیر مثبت کاهش نرخ ارز و طلا را در زندگی آنان داشته باشد، تاکنون و در فرصت‌های قبلی انجام نگرفته است؟ چرا وقتی سال‌ها قبل، برجام چنین فرصتی را در اختیار ما قرار داد، آن را حفظ نکردیم و به علت عملکرد نادرست عده‌ای در ایران، زمینه برای خروج آمریکا از برجام فراهم شد؟ اکنون مردم می‌خواهند کسانی که تا این حد توافق با آمریکا را به تأخیر انداختند و باعث توقف پیشرفت کشور و معیشت ملت شدند، پاسخ بدهند.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه فضای مثبت ایجادشده ما را نسبت به مذاکرات بعدی نیز امیدوار می‌کند، گفت: وقتی شروع خوبی داشته باشیم، بعدا می‌توانیم در مورد موضوعات مورد اختلاف به طور جدی‌تر گفت‌وگو کنیم. طرف ایرانی معتقد است تنها مسأله مورد اختلاف که در مذاکرات بر سر آن صحبت می‌شود، موضوعات هسته‌ای است و طرف مقابل هم می‌گوید عدم دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای تنها چیزی است که می‌خواهد. این موضع مشترک می‌تواند دیدگاه‌های دو طرف را به هم نزدیک کند و در نهایت سبب لغو تحریم‌ها شود.

آمریکا به مسائل هسته‌ای اکتفا نخواهد کرد

ذاکریان با بیان اینکه البته آمریکا به مسائل هسته‌ای اکتفا نمی‌کند، افزود: امنیت ایالات متحده، امنیت اسرائیل و امنیت جامعه بین‌المللی، سه نکته مهم برای آمریکاست. به علاوه جریان مستمر صادرات نفت، امنیت دریایی و اقتصاد جهانی نیز برای آمریکایی‌ها حائز اهمیت است و با هر آنچه موجب اخلال در شبکه منافع‌شان شود، مقابله می‌کنند. از نظر ایالات متحده، ایران امنیت اسرائیل را مورد هدف قرار داده و به منافع آمریکا و متحدین استراتژیکش مانند عربستان، اردن و مصر آسیب زده است. لذا آمریکایی‌ها به موضوعات هسته‌ای اکتفا نمی‌کنند و در مورد مسائل منطقه‌ای، موشکی، حقوق بشری و اقتصاد جهانی نیز خواهان گفت‌وگو و توافق با ایران هستند.

هیچ متحد استراتژیکی برای خودمان ایجاد نکرده‌ایم

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل افزود: سیاست خارجی جمهوری اسلامی خصوصا در چند سال اخیر، به گونه‌ای بوده که هیچ متحد استراتژیکی برای کشور به وجود نیاورده است. زمانی که ایران در فشار تحریم‌ها قرار گرفت، کدام کشور از ما حمایت کرد؟ هیچ کشوری حاضر نشده قطعنامه‌های ضدایرانی را وتو کند و فقط یک بار ترکیه و برزیل به قطعنامه‌ای علیه ایران رای منفی دادند زیرا می‌خواستند خودشان هم بتوانند غنی‌سازی انجام دهند.

ذاکریان ادامه داد: در مجمع عمومی سازمان ملل نیز تمام قطعنامه‌های ضدایرانی رأی می‌آورد و اخیرا در شورای حقوق بشر سازمان ملل هم قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب شد. این نشان می‌دهد سیاست خارجی ما نتوانسته کشورهای مختلف را با ما همراه کند. امروز تنش‌های ایران تنها با آمریکا نیست، بلکه ما با ترکیه، جمهوری آذربایجان، عربستان، پاکستان، افغانستان، امارات، قطر و بحرین نیز حدی از تنش را داریم و حتی روسیه که در جریان جنگ اوکراین از حمایت‌های غیرمستقیم ما بهره برد، هرگز پاسخ متقابلی به ما نداد.