توسل آمریکا به عجیبترین تصمیمها برای فشار بر ایران؛
دیوانگـی به سبک ترامپ
آمریکا در تمام دوران پر فراز و نشیبی که در سیاست خارجی خود طی کرده و در زمان تمام 45 رئیسجمهوری که داشته است، بهرغم تمام جنگها و خصومتها و خشونتهایی که آفریده، سابقه نداشته که ارگان رسمی یک کشور دیگر را سازمان تروریستی اعلام کند! اما ظاهرا مقاومت ایران در برابر آمریکا، ترامپ را ناگزیر از دست زدن به تصمیمات دیوانهوار کرده است.
همزمان که سپاه پاسداران درگیر سیل در 26 استان کشور است و حتی فرمانده سپاه قدسش نیز قصد ماموریتی یک ماهه در این مناطق را دارد، واشنگتن در تدارک نقشه تروریستی اعلام کردن آن است. ابتدای هفته نشریه والاستریت ژورنال خبر داد که واشنگتن روز دوشنبه یعنی امروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام خواهد کرد؛ تصمیمی که بارها در آمریکا اتخاذ شده اما تا پیش از این هرگز به مرحله عمل نرسیده است.
ناکامی در دولت بوش
تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران، از مباحث داغ دولت جورج بوش پسر بود. او نیز با سیاستهای شبه ترامپیاش، اشتیاق بسیاری به این اقدام داشت؛ تمام مقدمات نیز فراهم بود. حتی سنای آمریکا نیز با تایید مصوبه مجلس نمایندگان از دولت جرج بوش خواست تا سپاه پاسداران را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار دهد. معاون رئیسجمهوری و کارکنان دفتر او معتقد بودند تمامیِ سپاه پاسداران باید در فهرست سازمانهای تروریستی قرار گیرد، اما کارکنان وزارت امور خارجه و خزانهداری بر آن بودند که تنها ذکر نام بخشی از سپاه که همان نیروی ویژه «قدس» است، کفایت میکند. درنهایت این اختلاف، جورج بوش را برای عملی کردن این تصمیم ناکام گذاشت.
دولت بعدی که همان دولت اوباماست، با صرفنظر از این تصمیم و پیگیری برجام سپری شد تا اینکه ترامپ بر سر کار آمد. او دو سال پیش با آمدنش، این پرونده بسته را دوباره باز کرد. طرح مجدد این موضوع واکنش تند سپاه را در پی داشت؛ سپاه تهدید کرد که اگر ایالات متحده به دنبال وارد کردن این نیروی نظامی به لیست تروریستی باشد، پاسخ «خردکنندهای» خواهد داد.
علاوه بر این تهدید، در دولت ترامپ نیز مانند دولت جورج بوش، اتفاقنظری بر سر این تصمیم وجود نداشت. از این رو ترامپ راه کمهزینهتر یعنی همان راهی که در این یک سال رفته از نقض برجام تا اعمال تحریمهای جدید علیه ایران را انتخاب کرد.
چشم انتظار نقطه جوش
راه یکسالهای که او رفته است، گرچه فشارهای سنگینی را به ایران وارد کرده اما ظاهرا نتیجه مورد دلخواه او را نداده است. از همین روست که او در آغاز سال 98، مدام تهدید به فشارهای بیشتر و اعمال تحریمهای کمرشکنتر میکند و اولین اهرمی هم که از آن رونمایی کرده است، «تروریستی اعلام کردن سپاه» است.
ظاهرا ترامپ قصد ندارد به هیچ قیمتی در این کارزار شکست بخورد. هرچه مقاومت ایران بیشتر میشود، او دامنه فشارهای خود را توسعه میدهد حتی اگر لازم باشد شور دیوانهبازیهایش را درآورد! به هر حال او در انتظار نقطه جوش ایران است و مدام هیزم این آتش را تندتر میکند تا جایی که ایران را به این نقطه برساند؛ حتی اگر ریسک بالایی داشته باشد.
فرمانده سپاه پاسداران پیش از این هشدار داده که اگر آمریکا دست به چنین اقدامی بزند، ایران، ارتش آمریکا را در هر جای دنیا «همسنگ داعش» خواهد گرفت. سردار جعفری این را هم اضافه کرده بود که «در این صورت، آمریکا باید پایگاههای منطقهای خود را تا شعاع دو هزار کیلومتری برد موشکهای ایران منتقل کند.»
ارتش آمریکا در بسیاری از نقاط منطقه مانند خلیج فارس با نیروهای نظامی ایران روبهرو میشود؛ تروریستی خواندن سپاه و همسنگ داعش شمردن ارتش آمریکا، بهانه کافی برای درگیری دو نیروی نظامی خواهد بود. ترامپ اما ظاهرا به دنبال پیروزی به هر قیمتی و با هر میزان از خطر است. جدی گرفتن همین خطر باعث شده تا در دولت او اختلافنظر جدی میان وزارت دفاع و وزارت خارجه بر سر این تصمیم ایجاد شود.
فرمانده سپاه پاسداران پیش از این هشدار داده که اگر آمریکا سپاه را جزء گروههای تروریستی اعلام کند، ارتش آمریکا را در هر جای دنیا «همسنگ داعش» خواهد گرفت و در این صورت، آمریکا باید پایگاههای منطقهای خود را تا شعاع دو هزار کیلومتری برد موشکهای ایران منتقل کند
طنابکشی تندروها و میانهروها در کاخ سفید
آنطور که والاستریت ژورنال نوشته است، جان بولتون، مشاور امنیت ملی و مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به عنوان تندروترین چهرههای دولت ترامپ از حامیان جدی این اقدام هستند؛ اما در سوی دیگر ژنرالها و نظامیان آمریکایی، مخالفانی نگراناند. کسانی مانند ژنرال جوزف دانفودر، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا نسبت به عکسالعملهای شدید علیه نیروهای آمریکایی در منطقه ابراز نگرانی میکنند. افرادی چون او این موضوع را نیز مطرح میکنند که ممکن است بهرغم به جان خریدن چنین خطری، آسیب موردنظر به اقتصاد ایران وارد نشود.
وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه سابق آمریکا و مذاکرهکننده اصلی با ایران نیز از پیامدهای این امر برای نیروهای ایالات متحده ابراز نگرانی کرده است.
او که اکنون مدیر مرکز مدیریت رهبری عمومی در مدرسه کندی هاروارد است، گفته: «حتی میتوان گفت، رئیسجمهور به دنبال مبانی برای یک درگیری باشد زیرا این اقدام به سختی در راستای منافع آمریکا است. سپاه پاسداران در حال حاضر کامل تحریم شده است و این تشدید امور، تنها به نیروهای ما در منطقه آسیب میرساند.»
«جیسون بلازاکیس»، مدیر سابق دفتر مالی ضد تروریسم در وزارت خارجه آمریکا هشدار داده که این اقدام میتواند عواقب وخیمی برای واشنگتن داشته باشد.
255 نماینده مجلس در بیانیهای تأکید کردهاند که امنیت ملی ایران و نیروهای مسلح جزو خطوط قرمز نمایندگان ملت است و در صورت هر گونه رفتار احمقانه علیه سپاه پاسداران توسط رئیسجمهور آمریکا یا هر نهاد دیگری، در اقدامی متقابل طرح دو فوریتی را در قوه مقننه مصوب میکنند
تبعات تروریستی اعلام شدن سپاه
سپاه پاسداران و چهرههای شاخص آن بارها در طول سالهای اخیر تحریم شدهاند، با این حال کارشناسان مطرح میکنند که در صورت تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران «شرکتها و اشخاص از ارائه هرگونه حمایت مادی یا منابع، مانند خدمات مالی، تجهیزات آموزشی، مشاوره حرفهای، تسلیحات یا حملونقل، به شرکتها یا مقامات سپاه منع میشوند. مقامات سپاه و کسانی که با آنها تعامل میکنند تحت قانون مجازاتهای کیفری یا مدنی شامل پیگرد قضایی قرار میگیرند. این کار همچنین مانع ورود یا اقامت نمایندگان خارجی سپاه یا شرکتهای تحت کنترل آن به ایالات متحده میشود.»
امروز دوشنبه و همان روزی است که به نوشته والاستریت ژورنال و گفته برخی مقامات آمریکایی، واشنگتن قرار است سپاه پاسداران را سازمانی تروریستی اعلام کند؛ اگر آنچه که گفته شده محقق شود، این اولین بار خواهد بود که آمریکا ارگان رسمی یک کشور دیگر را تروریستی اعلام میکند! اینکه اختلافات در دولت ترامپ، این بار هم سودای تروریستی اعلام کردن سپاه را ناکام بگذارد یا اینکه تندروها کار خود را پیش ببرند، امروز مشخص میشود. فارغ از اینکه نتیجه کدام یک از این دو باشد، مجلس ایران خود را مهیای مقابله به مثل کرده است.
دورخیز مجلس برای دفاع از «خط قرمز»
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس روز گذشته از تدوین طرحی دو فوریتی برای حمایت از سپاه پاسداران خبر داد و گفت: طبق این طرح اگر آمریکاییها، سپاه پاسداران را جزو گروههای تروریستی قرار دهند، ایران نیز ارتش آمریکا را در زمره گروههای تروریستی قرار میدهد.
۲۵۵ نماینده مجلس نیز با صدور بیانیهای اعلام کردند که «امنیت ملی ایران و نیروهای مسلح جزو خطوط قرمز نمایندگان ملت است و در صورت هرگونه رفتار احمقانه علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توسط رئیسجمهور آمریکا یا هر نهاد دیگری در اقدامی متقابل طرح دو فوریتی را در قوه مقننه مصوب میکنند.»
آنطور که اهالی کاخ سفید میگویند، هدف از این تصمیم دولت ترامپ، بیش از آنکه سپاه پاسداران باشد، اقتصاد ایران است. به نظر میرسد ترامپ به عنوان یک برجسازِ پولساز به خوبی پاشنه آشیل اقتصاد ایران با پیدا کرده و میداند که تصمیمات او حتی قبل از عملی شدن تاثیر روانی خود را بر اقتصاد ایران میگذارند و دلار را پرواز میدهند. هرچند که مخالفان در دولت او میگویند «این اقدام نه تنها تاثیر چندانی در تضعیف ایران و بخشهای مهم اقتصاد آن نخواهد داشت، بلکه برای دشمنان واشنگتن الگویی میشود تا چنین برچسبهایی را به عناصر مختلف نیروهای مسلح ایالات متحده بزنند.»
به هر حال گذشته از اینکه این تصمیم، ضربه مهلک دیگری بر اقتصاد ایران باشد یا نباشد، درگیری میان دو کشور را شدت میبخشد و راه پایان بخشیدن به منازعات را تنگتر میکند و این کلاف سردرگم را پیچیدهتر میکند.
دیدگاه تان را بنویسید