تاثیر زمان پاسخ ایران به حمله اسرائیل بر انتخابات آمریکا؛
تهران می‌تواند از واشنگتن امتیاز بگیرد؟
محبوبه ولی
العربی الجدید مدعی شده که منابع ایرانی به این رسانه اعلام کرده‌اند «نیروهای مسلح ایران به دستور شورای عالی امنیت ملی در حال برنامه‌ریزی برای حمله‌ای به رژیم صهیونیستی هستند که «از نظر کمی و کیفی گسترده‌ترین حمله تا به امروز خواهد بود.»»
این سایت عربی نوشته: «به گفته این منابع، «عملیات وعده صادق 3» به صورت ترکیبی و نه محدود به شلیک موشک خواهد بود. این عملیات شامل استفاده از موشک‌هایی با کلاهک‌های سنگین‌تر و بزرگ‌تر از قبل خواهد بود و برای اولین بار ارتش ایران نیز در این حمله شرکت خواهد داشت. این در حالی است که دو عملیات قبلی در ماه‌های آوریل و اکتبر توسط سپاه پاسداران انجام شده بود.»
اظهارات مقامات تهران طی چند روز اخیر نیز حاکی از این بوده که سیکل حملات پینگ‌پنگی ایران و اسرائیل یک بار دیگر خواهد چرخید.
نه تنها در سطح نمایندگان مجلس، ائمه جمعه و برخی مقامات و سیاسیون، بلکه در سطوح بالاتر، محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر رهبری پنجشنبه گذشته به شبکه تلویزیونی المیادین تاکید کرد که پاسخ ایران «قطعی» و «قوی» خواهد بود و دشمن را پشیمان خواهد کرد.»
فصل‌الخطاب تمام اظهارات در این خصوص، بیانات دو روز پیش رهبر انقلاب بود مبنی بر اینکه «دشمنان اعم از آمریکا و رژیم صهیونیستی بدانند نسبت به آنچه که در مقابل ایران و جبهه مقاومت انجام می‌دهند قطعاً پاسخ دندان‌شکن دریافت خواهند کرد.»
رسانه‌های خارجی با کلیدواژه‌های «کوبنده» و «دندان‌شکن»، گفته‌های آیت‌الله خامنه‌ای را تحت عنوان هشدار رهبر ایران برای پاسخ به اسرائیل، به صورت گسترده بازتاب دادند.
تفاوت وعده صادق 3 با دو عملیات قبلی
پیرو وقایع یک سال اخیر منطقه، این اولین بار نیست که ایران تصمیم می‌گیرد تعرض اسرائیل را با حمله نظامی پاسخ دهد. اما آنچه این مرتبه را متفاوت و متمایز از دفعات پیشین می‌کند، تلاقی و همزمانی تصمیم درباره وعده صادق 3 با انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده و تاثیری است که بر آن می‌گذارد؛ از همین روست که اخبار درباره زمان حمله ایران به اسرائیل تماما حول محور قبل یا بعد از انتخابات در آمریکا می‌گذرد.
وبسایت خبری اکسیوس روز پنجشنبه به نقل از منابع اسرائیلی گزارش داد «اطلاعات اسرائیل نشان می‌دهد که ایران در حال آماده شدن برای حمله به اسرائیل از خاک عراق در روزهای آینده - احتمالاً قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در پنجم نوامبر (۱۵ آبان) - است.»
شبکه خبری سی‌ان‌ان به نقل از یک منبع بلندپایه ایرانی گفته است که ایران در حال برنامه‌ریزی یک پاسخ «قاطع و دردناک» است. به گفته سی‌ان‌ان اگرچه این منبع تاریخ دقیقی را برای این عملیات تعیین نکرده است، با این حال گفته است که این حمله «احتمالاً قبل از روز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا انجام خواهد شد.»
در نظرسنجی تازه که سی‌ان‌ان منتشر کرده، «دونالد ترامپ در جورجیا 48 درصد و کامالا هریس 47 درصد حمایت به دست آورده و در کارولینای شمالی، هریس 48 درصد و ترامپ 47 درصد رأی احتمالی جذب کرده است.» رقابت انتخاباتی این دوره ریاست جمهوری در آمریکا، همینقدر نزدیک به هم و به تبع نتیجه آن نیز به همان میزان غیرقابل پیش‌بینی است.
چه فرقی می‌کند چه کسی به کاخ سفید برود؟
در این میان تحلیلگران سیاسی معتقدند که ایران این فرصت را دارد که بر نتیجه این انتخابات اثرگذار باشد. سیدهادی برهانی، استاد مطالعات اسرائیل دانشگاه تهران طی یادداشتی در این باره نوشته: «اگر ایران با پیروی از همان سیاست قدیمی «برادری سگ زرد و شغال» به مسائل بنگرد می‌تواند به دست خود زمینه پیروزی ترامپ را فراهم آورده و موجب پیروزی یکی از ضدفلسطینی‌ترین و ضدایرانی‌ترین سیاستمداران تاریخ آمریکا شود.»
او در یادداشت خود به تجربه حمله به سفارت آمریکا، گروگان‌گیری و در پی آن شکست جیمی کارتر در انتخابات آمریکا اشاره کرده و توضیح داده: «در ایران پس از انقلاب گفتمان قوی و موثری در باره رقابت دوحزبی در آمریکا شکل گرفته که بهترین تعبیر خود را در یک ضرب‌المثل قدیمی ایرانی پیدا کرده است. این تعبیر شاعرانه همواره بر هر تحلیل کارشناسانه‌ای در این حوزه برتری یافته و با قدرت و قاطعیت تفاوت میان کاندیداهای دو حزب مختلف در آمریکا را مشخص کرده است: سگ زرد برادر شغال است!
این نگاه ایدئولوژیک و غیرواقع‌بینانه از همان ابتدا نتایج و آثار خود را نشان داد؛ در اولین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران متاثر از این اصل چپ‌گرایانه و با بی‌توجهی به تفاوت‌های کاندیداهای جمهوریخواه و دموکرات، عملا تاثیر زیادی در شکست جیمی کارتر، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، داشت. در دنیای واقعیت این شکست همان چیزی بود که اسرائیل از انتخابات آمریکا می‌خواست. جیمی کارتر، ضداسرائیلی‌ترین رئیس جمهور تاریخ آمریکا و نویسنده کتاب معروف «فلسطین: صلح و نه آپارتاید» به دلیل اصرار بر حق و حقوق فلسطینی‌ها در پیمان کمپ دیوید خشم دولت وقت اسرائیل و نگرانی آن از تداوم ریاست جمهوری او را برانگیخته بود. ایران با بی‌توجهی به این مهم و با مدیریت آزادی گروگان‌های آمریکایی در تهران، به گونه‌ای که مطلوب حزب جمهوریخواه بود، در شکست جیمی کارتر نقش موثری ایفا نمود.»
رحمان قهرمان‌پور، کارشناس مسائل سیاسی نیز به این واقعیت اشاره کرده است. او تاکید کرده که البته با آمدن کامالا هریس نیز معجزه‌ای رخ نخواهد داد و نسبت به مذاکرات برای رفع تحریم نیز نباید خوش‌بین بود، اما در مقایسه با دونالد ترامپ، خطر هریس برای ایران کمتر است.
او به «عصرایران» گفته: «باید توجه داشت که کامالا هریس اعتقاد بیشتری به سیاست‌های چند جانبه‌گرایانه و استقرار دموکراسی در سیاست خارجی دارد به همین جهت تکیه وی بر صندلی ریاست جمهوری ایالات متحده در عرصه جهانی نتایج مطلوب‌تری را به همراه خواهد داشت. ترامپ سیاست را مسئله‌ای شخصی می‌بیند و بر اساس مشی 4 ساله گذشته خود فشار را بر ایران برای توافق بیشتر خواهد کرد و از آن جایی که جمهوری اسلامی نیز زیر بار این زورگویی نخواهد رفت انتظار افزایش تنش‌ها می‌رود.»
شماری از تحلیلگران معتقدند که آنچه می‌تواند دموکرات‌ها را وادار به مهار اسرائیل کند، احتمال شکست در برابر دونالد ترامپ است و از آن جایی که تهدید ایران به حمله نظامی به اسرائیل قبل از انتخابات، پیروزی دموکرات‌ها را به مخاطره می‌اندازد، می‌تواند فضا را برای امتیازگیری ایران بیشتر کند
حمله قبل از انتخابات، ترامپ را پیروز خواهد کرد
با توجه به همین تفاوت‌ها میان هریس و ترامپ، کارشناسان سیاسی تاکید می‌کنند که تصمیم تهران برای حمله به اسرائیل، قبل از پایان انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالات متحده، باعث شکست کامالا هریس و پیروزی دونالد ترامپ خواهد شد.
با این وجود، اخبار بسیاری منتشر می‌شوند که حاکی از حمله قریب‌الوقوع ایران، قبل از انتخابات آمریکا به اسرائیل هستند. بخشی از این موج خبری می‌تواند بازی روانی در خدمت کمپین انتخاباتی دونالد ترامپ باشد.
برخی از گمانه‌زنی‌ها اما اشاره می‌کنند به اینکه ایران در این مقطع در حال بازی با کارت انتخابات در آمریکاست تا دولت بایدن را تحت فشار قرار دهد.
کارشناسان سیاسی تاکید می‌کنند دموکرات‌ها تا به حال از اهرم‌ها و ابزارهایی که دارند برای مهار اسرائیل استفاده نکرده‌اند. آنچه می‌تواند آنها را وادار به استفاده از این اهرم‌ها کند، احتمال شکست در برابر دونالد ترامپ است و از آن جایی که تهدید ایران به حمله نظامی به اسرائیل قبل از انتخابات، پیروزی دموکرات‌ها را به مخاطره می‌اندازد، می‌تواند فضا را برای امتیازگیری ایران بیشتر کند.
این موقعیت برای ایران مغتنم است تا بتواند بر سر آتش‌بس و توقف و محدودیت حمایت ایالات متحده از اسرائیل، دولت بایدن را تحت فشار بگذارد.
اینکه ایران بتواند از چنین موقعیتی، بهره ببرد اما به واکنش دولت بایدن بازمی‌گردد. رسانه‌های آمریکایی مدعی شده‌اند که واشنگتن در پی تهدیدهای تازه ایران علیه اسرائیل، به تهران پیام داده که «واشنگتن در صورت حمله تهران به اسرائیل از جلوگیری از واکنش این کشور به چنین حمله‌ای ناتوان خواهد بود.»
بنا بر این گزارش‌ها، واشنگتن در پیام خود به تهران تاکید کرده است که این بار قادر نخواهد بود تضمین کند که واکنش اسرائیل به حمله ایران «محدودیت» و «دقت» دفعه قبل را داشته باشد.
گذشته از آن اعزام بمب‌افکن‌های بی 52 و ناوشکن آمریکا به خاورمیانه، بخش دیگری از واکنش ایالات متحده و دولت بایدن به تشدید تنش‌های تازه و احتمال حمله ایران به اسرائیل است.
اولین بار نیست که ایران تصمیم می‌گیرد تعرض اسرائیل را با حمله نظامی پاسخ دهد. اما آنچه این مرتبه را متفاوت و متمایز از دفعات پیشین می‌کند، تلاقی و همزمانی آن با انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده و تاثیری است که بر آن می‌گذارد
پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون پیش‌تر درباره اعزام این بمب‌افکن‌ها گفته بود: «برای دفاع از شهروندان و نیروهای آمریکایی در خاورمیانه، دفاع از اسرائیل و کاهش تنش‌ها از طریق بازدارندگی لوید آستین، وزیر دفاع دستور استقرارچند بمب‌افکن راهبردی دیگر و ناوشکن‌های ضد موشک‌های بالستیک به منطقه را داده است.»
علی‌رغم این دست واکنش‌ها و اقدامات دولت بایدن، تحلیلگران و کارشناسان سیاسی، کماکان معتقدند که مسیرها و راه‌های دیپلماتیک برای استفاده از فضای انتخاباتی در آمریکا برای فشار به واشنگتن به منظور تحقق آتش‌بس وجود دارد.
دیدگاه تان را بنویسید