محبوبه ولی

همزمانی حمله تروریستی گروهک جیش‌العدل به مرزبانان ایرانی در منطقه تفتان استان سیستان و بلوچستان با حمله نظامی اسرائیل به ایران، به شاهد تازه‌ای تبدیل شده از هماهنگی و همکاری هدفمند گروه‌های تروریستی با رژیم اسرائیل. 

11 سال پیش، در سوم آبان 1392 اعضای جیش‌العدل به گشت مرزبانی در سراوان حمله کردند و 14 مرزبان ایرانی را کشتند. از آن 14 مرزبان، 12 نفرشان سرباز وظیفه بودند. 

چند ماه بعد، در بهمن 92 نیز جیش‌العدل در عملیاتی دیگر، پنج مرزبان ایرانی را در نزدیکی مرز ایران و پاکستان ربود و در فروردین سال بعد یکی از آنان را به شهادت رساند. 

پس از آن حملات در سال 92، گزارش‌های متعددی منتشر شد درباره اینکه موساد و سیا چگونه از ظرفیت این گروه‌ها برای ضربه به ایران بهره‌ برده‌اند. 

در یکی از این گزارش‌ها، مارک پری، تحلیلگر آمریکایی، نحوه ارتباط‌گیری افسران موساد با اعضای جیش‌العدل را افشا می‌کرد. به نوشته او افسران موساد در لباس افسران آمریکایی به اعضای گروه سابق جیش‌العدل به رهبری عبدالمالک نزدیک می‌شدند اما آنطور که عبدالمالک بعدها اعتراف کرده، آنها می‌دانستند، کسانی که با آنها دیدار می‌کنند، افسران موساد هستند، نه افسران آمریکایی. 

بنا بر گزارش این دیدارها به سال 2007 برمی‌گردند اما در سال‌های بعد، موساد به صورت کاملا آشکار افرادی از جیش‌العدل را به استخدام خود درآورده و سازمان سیا نیز پس از مدتی از میزان و نوع این همکاری‌ها اطلاع یافته و برای مدیریت آن برنامه‌ریزی می‌کند. 

برخی معتقدند که افزایش حملات جیش‌العدل همزمان با افزایش درگیری‌های ایران و اسرائیل، سوء استفاده این گروهک از شرایط خاص فعلی است تا به اهداف مدنظر خود از جمله کارشکنی بر سر راه‌ کریدور شمال- جنوب و توسعه سواحل مکران برسند

 علیه شیعه می‌توان با صهیونیست‌ها هم

 اتحاد داشت!

یادداشت‌ها و افشاگری‌ها در این خصوص حاکی از این بود که رهبران جیش‌العدل قائل به هیچ منع شرعی برای مشارکت با اسرائیل و آمریکا علیه ایران نبوده و حتی برای اعضای خود چنین توجیه می‌کرده‌اند که برای از بین بردن شیعه می‌توان با یهودی‌ها و صهیونیست‌ها همکاری کرد. در یادداشت‌های مذکور اشاره شده بود که استراتژی ایجاد ناامنی‌‌های نقطه‌ای در برخی شهرهای نزدیک به مرزهای ایران در شرق کشور از علائم مدیریت افسران صهیونیستی است. 

 وزارت خارجه آمریکا در ژوئیه 2019 اعلام کرد که جیش‌العدل را به فهرست گروه‌های تروریستی اضافه کرده است. اما این اقدام سوء‌ظن‌ها را از آمریکا برنداشت و همواره نه تنها موساد، بلکه سیا نیز از سوی ایران متهم بوده‌اند به اینکه در پشت پرده از این گروه‌ها برای ضربه زدن به ایران حمایت و پشتیبانی می‌کنند. 

ایران همواره اعلام کرده که این گروه از حمایت‌های لجستیکی آمریکا و اسرائیل برخوردار است. در یکی از موارد پس از حمله آذر پارسال جیش‌العدل به مقر فرماندهی نیروی انتظامی راسک که منجر به شهادت 11 نیروی ایرانی شد، قوه قضائیه ایران از اجرای حکم اعدام فردی به اتهام «ارتباط با سرویس‌های بیگانه از جمله موساد در سیستان و بلوچستان» خبر داد و افزود که فرد مذکور به صورت آگاهانه اطلاعات طبقه‌بندی شده را جمع‌آوری و از طریق واسطه‌هایی در اختیار سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای خارجی از جمله موساد قرار می‌داده است.

 پای سواحل مکران در میان است؟

حالا با همزمانی‌های ترورهای جیش‌العدل و حملات اسرائیل علیه ایران، این گمان محکم با اطمینان بیشتری از همیشه مطرح می‎شود. ناظران و رسانه‌ها اشاره می‌کنند که نه تنها در حمله روز شنبه، بلکه در بهار امسال نیز بلافاصله پس از تعدی اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق در 13 فروردین، در حالی که ایران در تدارک پاسخ به تجاوز اسرائیل بود، جیش‌العدل به کادر نیروی انتظامی در راسک، چابهار و سرباز حمله کرد. 

در جریان آن حمله نیز 12 نفر از افراد سپاه پاسداران و 4 تن از نیروی انتظامی به شهادت رسیدند. 

رهبران جیش‌العدل قائل به هیچ منع شرعی برای مشارکت با اسرائیل و آمریکا علیه ایران نبوده و حتی برای اعضای خود چنین توجیه می‌کنند که برای از بین بردن شیعه می‌توان با یهودی‌ها و صهیونیست‌ها همکاری کرد

نه فقط در آبان و فروردین امسال، بلکه به طور کلی طی بیش از یک سال اخیر، همزمان با بالا گرفتن تنش میان ایران و اسرائیل، ترورهای جیش‌العدل نیز شدت گرفته است. 

بسیاری معتقدند که این نشانه‌ای معنادار از ارتباط این دو است. برخی دیگر اما معتقدند که افزایش حملات این گروه همزمان با افزایش درگیری‌های ایران و اسرائیل، صرفا سوء استفاده گروه‌های تروریستی از شرایط خاص فعلی است تا به اهداف مدنظر خود از جمله کارشکنی بر سر راه‌ کریدور شمال- جنوب و توسعه سواحل مکران برسند. 

روزنامه فرهیختگان پس از حمله تروریستی جیش‌العدل به مرزبانان در فروردین امسال در مطلبی در تحت عنوان «تروریست‌های توسعه» به همین موضوع پرداخت و در بخشی از یادداشت خود نوشت: «در عملیات اخیر، گروهک تروریستی «جیش العدل» تلاش کرده است تا مخالفتش با توسعه استان را به ادعاهای غیرواقعی همچون اسکان 7 میلیون نفر شهروند غیربلوچ در سواحل بلوچستان ربط دهد.»

تحلیلگران در این راستا، ناامن‌سازی‌ شرق کشور را در راستای خدمت به تحریم‌های آمریکا تفسیر می‌کنند؛ از آن جهت که چابهار به عنوان یکی از تنفس‌گاه‌های تجاری و اقتصادی ایران را هدف می‌گیرد و اجازه توسعه به آن را نمی‌دهد. 

 تعلل پرهزینه و نابخشودگی

 در استانداردسازی امنیت مرزها

با این حال، تنظیم موج ترورهای جیش‌العدل با حملات اسرائیل، چه به دلیل هماهنگی و همکاری مستقیم و منظم این دو با یکدیگر باشد و چه صرفا سوء استفاده جیش‌العدل از اوضاع آشفته شبه‌جنگی، آنچه بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است، تعلل ایران در سامان دادن به مرزهای شرقی است. 

درست است که حملات جیش‌العدل همراه با جنایات اسرائیل، شدت گرفته اما پیش از آن نیز این ترورها به طور مکرر تکرار شده‌اند. 

«توسعه ایرانی» پاییز پارسال در گزارشی به شرح این ترورها تنها طی 9 ماهه اول سال 1402 پرداخت که نشان می‌داد در سه فصل، سیستان و بلوچستان دست کم 10 بار مورد حملات خونبار تروریست‌ها قرار گرفته است. 

با این وصف نطق دیروز بسیاری از نمایندگان مجلس در بهارستان نیز ناظر به همین موضوع و ضرورت اقدام عاجل برای تجهیز مرزبانان و تامین آنها با امکانات لجستیکی درخور بود. 

علی کرد، نماینده خاش در مجلس در نطقی تند، پس از اشاره به حادثه ناگوار و غم‌انگیز شهرستان تفتان و شهادت تعدادی از پرسنل فراجا، گفت: «فرزندان مظلوم فراجا در استان سیستان و بلوچستان با کمترین امکانات لجستگی، خودرویی، رفاهی و کمبود شدید نیرو و عدم استقرار کلانتری‌های مصوب شبانه روزی امنیت آرامش و ثبات اجتماعی را به وجود می‌آورند و جان عزیز خود را در طبق اخلاص گذاشتند و هر هفته شاهد پرپر شدن آنها هستیم. تا کِی دست روی دست بگذاریم؛ در اسرع وقت تدابیر امنیتی ویژه اندیشیده شود و به صورت عملیاتی وارد میدان شوید و نسبت به رفع نواقص و کمبود‌ها اقدام فوری کنید.»

عبدالحکیم آق‌ارکاکلی، نماینده گنبد کاووس نیز با تکان‌دهنده خواندن تعداد شهدای عملیات تروریستی جیش‌العدل، خطاب به رئیس مجلس اظهار کرد: «از شما انتظار داریم در رابطه با تکرار حادثه نیروهای فراجا ورود کنید، تقویت امکانات فراجا ضروری است. با یک سمند که نمی‌شود به مبارزه با اشرار رفت.»

نمایندگان دیگری نیز از وزیر کشور خواستند که نسبت به تجهیز نیروهای امنیتی و انتظامی در مرزها اقدام کند. 

نکته اما این است که این درخواست‌ها تازگی ندارند. شمار حملات تروریستی در مرزهای شرقی به لیست بلند بالایی تبدیل شده که هر چند وقت یک بار به روز می‌شود و آمار مرزبانان شهیدمان را بالا می‌برد اما وضعیت در مرزبانی کماکان در سطحی بسیار پایین‌تر از استانداردهای لازم و با حداقل تجهیزات و امکانات باقی می‌ماند. 

در این وضعیت امنیت مرزها بهترین طعمه برای همدستی اسرائیل و گروه‌های تروریستی علیه ایران هستند؛ حال چه این همدستی مستقیم و هماهنگ‌شده باشد، چه غیرمستقیم.