«امیدوارم خداوند ما را شرمنده این مردم عزیزی که آمدند علیرغم تبلیغاتی که می‌کردند نیایند پای صندوق‌های رأی، آمدند و مشت محکمی به دهان آدم‌هایی که از خارج و داخل نشسته بودند و تبلیغ می‌کردند، زدند».

مسعود پزشکیان، روز یکشنبه در مجلس شورای اسلامی حین سخنرانی عین این عبارات را گفت و همین «مشت محکم» که اتفاقا در ادبیات تندروها و اصولگراها بسیار پرتکرار است، واکنش‌های بسیاری برانگیخت و زمینه‌ساز انتقادات فراوان به رئیس‌جمهور منتخب شد. با این تعبیر که «مشت محکم» پزشکیان، 50 تا 60درصد مردمی که انتخابات را تحریم کرده و رای نداده‌اند، نشانه رفته و آغازی است بر زیرپانهادن شعارهای

 انتخاباتی او.

رسانه‌های آنسوی آب‌ها که ظاهرا روی سخن پزشکیان با آنها بود، نیز هجمه‌های بسیاری متوجه او کردند. صدای آمریکا در توئیتی با بازنشر ویدئوی سخنان او در مجلس، نوشت: «از اعتراف به پرشمار بودن تحریمی‌ها تا ادعای مشت محکم به دهان آنها؛ تغییر موضع پزشکیان جنجالی شد.»

دویچه وله نیز در حساب شبکه ایکس خود نوشت:‌ «‌مسعود نپزشکیان در اولین سخنانش در نمجلس پس از انتخاب شدن، درباره عدم مشارکت بخش بزرگی از شهروندان در انتخابات جمله‌ای گفت که اعتراضات زیادی را برانگیخت. حتی کسانی که به او رأی داده‌اند خواهان عذرخواهی او شده‌اند.»

سخنان روز یکشنبه پزشکیان در مجلس در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز با واکنش‌های عمدتا منفی مواجه شد و حتی شماری از حامیان و افرادی که در انتخابات به او رای داده بودند خواهان «عذرخواهی» او شدند.

کیوان صمیمی، فعال سیاسی که در دور دوم انتخابات اخیر از رای دادن به مسعود پزشکیان حمایت کرده بود، در کانال تلگرام خود نوشت: «چیزهایی که پیش از انتخابات می‌شنیدم، با بعضی از چیزهایی که حالا می‌شنوم فرق دارد. پزشکیان با خشونت مخالف بود و حتی در خیزش زن، ‌زندگی، ‌آزادی، خشونت‌ورزی علیه مردم را شجاعانه زیر سؤال برد. امروز اما در مجلس شورا از ادبیات خشونت‌آمیز و عبارت مشت محکم بر دهان... استفاده کرد. [...] لازم است فوری از مخالفان رأی‌ دادن عذرخواهی کند و حق اعتراض مدنی را به‌رسمیت بشناسد.»

احسان بداغی، روزنامه‌نگار و از چهره‌های رسانه‌ای حامی پزشکیان هم در حساب خود در شبکه ایکس نوشت: «من نه تنها با رای دادن دنبال مشت زدن به دهان کسانی که رای ندادند نبودم، بلکه اتفاقا بخش زیادی از استدلال‌های آنها را منطقی و صحیح می‌دانستم. مهمترین وظیفه‌ این را دولت هم به رسمیت شناختن حقوق و مطالبات و شنیدن صدای این بخش جامعه می‌دانم. آقای پزشکیان، اصلاح و عذرخواهی کنید.»

مجتبی نجفی، جامعه‌شناس مقیم فرانسه نیز در شبکه ایکس نوشت: «ر‌ئیس‌جمهور باید تلاش کند عدم شرکتی‌ها و تحریمی‌ها را با دفاع از حقوق شهروندی جذب کند نه اینکه از مشت محکم بر دهان‌شان سخن بگوید. فراموش کرده‌اید در مناظرات گفتید پدر مردم را در آورده‌ایم؟ انتظار نداشته باشید همه در تایید کسانی که پدرشان را در آورده‌اند به صف شوند.»

پزشکیان در پاسخ به واکنش‌های منفی درباره سخنان روز یکشنبه خود در مجلس در توئیتی نوشت: 

«‌...دشمنان مردم ایران تمام تلاش‌شان را کردند تا نگذارند مردم پای صندوق‌ها بیایند. حساب مردم شریفی که به هر دلیلی ناراضی هستند، از دشمنان و بددلان جداست. وظیفه ‎دولت ایران پیگیری مطالبات به حق تمام مردم است.»

بهرام پارسایی، نماینده پیشین شیراز در مجلس هم در شبکه ایکس نوشت: «تقسیم جامعه به آمده‌ها و نیامده‌ها نشانه خوبی نیست. می‌دانید طبق قانون شما فقط رئیس‌جمهور آمده‌ها نیستید؟»

منظور پزشکیان مردم نبود!

برخلاف واکنش‌های منفی مذکور، کانال تلگرامی راهبرد در حمایت از رئیس‌جمهور منتخب، نوشت: «آنچه پزشکیان گفته است معطوف به رسانه‌هایی بود که تبلیغات می‌کردند و البته تعجبی ندارد اگر آنها برآشفته شوند از این حرف، ولی منظور ایشان مردم نبود! منظور ایشان مردمی نبود که نیامدند رأی بدهند. مقصود ایشان آن کسانی است که تبلیغ می‌کردند و نه کسانی که نیامدند!» 

در ادامه این مطلب آمده است: «همچنین پزشکیان در مناظره با سعید جلیلی به کسانی که نیامدند رأی بدهند، اشاره کرده بود نه به کسانی که تبلیغ می‌کردند. او گفته بود: «چهل درصد آمدند به ما رأی دادند. شصت درصد فعلا ما را قبول ندارند پس طبعا مردم با ما مشکل دارند» عین عبارت ایشان را آوردم. بنابراین، مضمون این دو حرف پزشکیان یکی است و خلاف این باشد، مغالطه و خلاف واقع‌گویی است و مستلزم پاسخگویی برای مدعی.»

پیام تحریمی‌ها باید از سوی همه ارکان نظام شنیده شود

آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات نیز در واکنش به جنجال به پا شده درمورد تحریمی‌های انتخابات در شبکه ایکس نوشت: «یک وجه آشتی ملی شهروندانی هستند که دلیل رأی ندادن آن‌ها اعتراض به بی اثر شدن جایگاه نهاد‌های انتخابی در اداره کشور و ناامیدی از اصلاح شیوه حکمرانی از مسیر انتخابات است. برای ایران باید پیام این ۶۰ درصد نه فقط از جانب رئیس جمهور منتخب که از سوی همه ارکان نظام شنیده شود.»

پاسخ پزشکیان به یک سوءتعبیر

پزشکیان در پاسخ به واکنش‌های منفی درباره سخنان روز یکشنبه خود در مجلس در توئیتی نوشت: «‌بازتر شدن فضای سیاسی و افزایش مشارکت یک بازی برد-برد برای مردم و حاکمیت است. دشمنان مردم ایران تمام تلاش‌شان را کردند تا نگذارند مردم پای صندوق‌ها بیایند. حساب مردم شریفی که به هر دلیلی ناراضی هستند، از دشمنان و بددلان جداست. وظیفه ‎دولت ایران پیگیری مطالبات به حق تمام مردم است.»

سخنان روز یکشنبه مسعود پزشکیان در مجلس با کلیدواژه«مشت محکم» که اتفاقا در ادبیات تندروها و اصولگراها بسیار پرتکرار است، واکنش‌های بسیاری برانگیخت و زمینه‌ساز انتقادات فراوان به رئیس‌جمهور منتخب شد. با این تعبیر که «مشت محکم» پزشکیان، 50 تا 60درصد مردمی که انتخابات را تحریم کرده و رای نداده‌اند، نشانه رفته و آغازی است بر زیرپانهادن شعارهای انتخاباتی او

تحریمی‌ها«ابرپدیده» غیرقابل انکار انتخابات

امر مسلم اینکه؛ انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با شگفتی‌ها و غافلگیری‌های پر تعدادی همراه بود اما بی‌تردید تحریمی‌ها (۶۰ درصد، دور اول و حدود 50درصد، دور دوم)، «ابرپدیده» غیرقابل انکار انتخابات بودند که اغلب به‌دلایلی قابل درک و احترام‌برانگیز تصمیم گرفتند غایبان روزهای رای‌گیری باشند. شنیدن صدای این معترضان و قهرکردگان، وظیفه هر حاکمیت دوراندیش و قوای سه‌گانه است. زیرا طبق تجارب متعدد جهانی، بی‌اعتنایی به مطالبات چنین اکثریتی و همزمان، تصور دستیابی به آشتی ملی یا توسعه‌محور، ناممکن و همچون پی‌ریزی خانه‌ای روی آب است.

بویژه آنکه، پیام رای‌دهندگان به پزشکیان هم مطالبه «تغییر» است و اگر از این زاویه، آرای ۲۶ و ۳۲ درصد واجدین شرایط رای به نامزد اصلاح‌طلب را به آمار تحریمی‌ها، اضافه کنیم، آنگاه ارقام تکان‌دهنده‌ای از وزن نامتوازن دو کفه «اکثریت ناراضی‌ها» و «اقلیت راضی‌ها» در ترازوی ایران‌زمین به‌دست می‌آید که هیچ عقل سلیمی، جرات نادیده گرفتن آن را به خود نمی‌دهد.

نکته دیگر این است که ریشه این نارضایتی‌های گسترده و ارسال پیام قدرتمند ضرورت تغییر وضع موجود، کاملا، عیان و بی‌نیاز از رمزگشایی است. ابربحران‌هایی مانند آثار مخرب مدیریت ناکارآمد، تورم و گرانی‌های طاقت‌فرسا و فزاینده، گره کور تامین معیشت برای مردم، آسیب‌پذیری شدید اقتصاد ایران در قبال ادامه حیات نباتی برجام، پیروزی احتمالی ترامپ و افزایش فشار بر جمهوری اسلامی، ناامید مطلق عمومی نسبت به آینده، جهش فرار مغزهای  ... کاسه صبر مردم را لبریز کرد و آنها ناامید از هر گونه تغییر به صحنه انتخابات نیامدند؛ اما بنای پزشکیان اینطور که از سخنان او پیش از انتخابات، در مناظرات و پس از پیروزی برمی‌آید، این است که صدای این اکثریت خاموش باشد نه اینکه بر دهان آنها مشت بکوبد. به هر حال زمان آینه روشنگری در این زمینه خواهد بود.