بایدن و ریسک عبور از خط قرمز ایران

محبوبه ولی

آمریکا از هفت اکتبر، علی رغم پشتیبانی نظامی، تسلیحاتی و سیاسی تام و تمامش از اسرائیل و همزمان، حملات جبهه مقاومت به مواضع و پایگاه‌های ایالات متحده در خشکی و دریا، تلفاتی نداده بود. 

در واقع ارتش ایالات متحده 170 حمله نیروهای مقاومت به مواضعش در منطقه را به سلامت پشت سر گذاشته بود. حالا اما با کشته شدن سه سرباز آمریکایی در پی تهاجم مقاومت عراق به پایگاه 22 آمریکا در مرز مشترک اردن و عراق، آمریکا اولین کشته‌های خود در آتش جنگ غزه را ثبت کرد؛ کشته‌هایی که تحلیلگران آمریکایی تاکید می‌کنند عبور از خط قرمز رئیس‌جمهور است و انتظار پاسخی قوی از آن می‌رود؛ اینکه «این پاسخ چه خواهد بود»، محل اصلی گمانه‌زنی‌هاست.  

کاخ سفید قول پاسخ انتقام‌جویانه داده است. نشریه پولتیکو نوشته: «بایدن، که تمایل آشکاری برای محدود کردن درگیری‌ها و اجتناب از کشاندن ایالات متحده به یک جنگ دیگر در خاورمیانه دارد، به تیم خود دستور داده تا در پاسخ به حمله اخیر، گزینه‌های نظامی طراحی کنند.»

سی‌ان‌ان دیروز با یادآوری اینکه از 7 اکتبر تاکنون جبهه مقاومت قریب به 170 حمله علیه مواضع آمریکا در منطقه صورت داده، از قول مقامات آمریکایی نوشت که بایدن از سوی جمهوری‌خواهان برای زدن ضربه مستقیم به داخل ایران تحت فشار است تا پیامی روشن به ایران، به عنوان حامی اصلی مقاومت در منطقه ارسال کند. 

الجزیره نیز دیروز به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت پهپادی که پایگاه آمریکا در شمال اردن را هدف گرفته و سه سرباز آمریکایی را کشته، مدل شاهد ساخت ایران است. 

 گزینه‌ها منتظر دستور رئیس‌جمهور

بدین ترتیب گزینه‌هایی که طراحی شده و به میز بایدن رسیده‌اند، بیش از هر هدف دیگری بر ایران متمرکز هستند. آنطور که رسانه‌های آمریکایی نوشته‌اند حمله به پایگاه‌های ایران در منطقه از جمله در عراق و سوریه، هدف گرفتن فرماندهان ارشد ایران در منطقه، حمله به کشتی‌های ایران در خلیج فارس و حمله مستقیم به نقاطی در خاک ایران از جمله اصلی‌ترین راهکارهایی است که تیم بایدن روی میز او گذاشته‌اند و برای عملیاتی کردن هر یک از آنها منتظر تصمیم رئیس‌جمهور هستند. 

پولتیکو اشاره کرده به محض اینکه بایدن دستور دهد حمله انتقام‌جویانه در دو روز بعد آغاز و علیه طیف وسیعی از اهداف انجام خواهد شد. 

اینکه بایدن کلید روشن شدن کدام یک از این گزینه‌ها را بزند، برای روزهای آینده منطقه تعیین‌کننده خواهد بود. سی‌ان‌ان در این باره نوشته در حال حاضر بزرگترین چالش برای دولت بایدن این است که چگونه به حمله هواپیمای بدون سرنشین که جان سه سرباز آمریکایی را گرفته و 30 سرباز را زخمی کرده پاسخ دهد، بدون اینکه جرقه‌ی جنگ منطقه‌ای را بزند. 

 بایدن   و   ریسک   عبور از   خط  قرمز   ایران

شواهد و گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است که بایدن در این چالش ریسک حمله به خاک ایران را نخواهد پذیرفت و به گفته مقامات آمریکایی چنین حمله‌ای رخ نخواهد داد. 

نیویورک تایمز در همین خصوص نوشت که منابع آمریکایی می‌گویند به رغم اینکه ایران، تسلیحات، منابع مالی و گاهی اطلاعاتی به گروه‌ها ارائه می‌کند، هیچ مدرکی دال بر اینکه تهران در ماجرای حمله پهپادی به پایگاه «برج 22» تصمیم‌گیر بوده، وجود ندارد؛ به این معنی که ممکن است پیش از حمله از آن آگاه نبوده باشد. 

سخنگوی پنتاگون نیز به خبرنگاران گفته است: «ما مطمئناً به دنبال جنگ نیستیم و صادقانه بگویم، ما نمی‌بینیم که ایران هم بخواهد به دنبال جنگ با ایالات متحده باشد.»

تحلیلگران معتقدند دولت بایدن به شدت از هر اقدام نظامی رادیکالی که شعله‌های آتش در خاورمیانه را برافروخته‌تر کند، پرهیز می‌کند؛ به ویژه که در سال انتخابات است و افتادن در باتلاق جنگی تازه در خاورمیانه، شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری دمکرات‌ها را قطعی خواهد کرد. 

ایران ضمن آنکه به صراحت تاکید کرده دخالتی در حمله گروه‌های مقاومت به مواضع آمریکا ندارد، حمله به خاک کشور را خط قرمز خوانده است. عبور آمریکا از این خط قرمز، می‌تواند اوضاع در منطقه را از کنترل خارج کند. 

حمله به پایگاه‌های ایران در منطقه از جمله در عراق و سوریه، هدف گرفتن فرماندهان ارشد ایران در منطقه، حمله به کشتی‌های ایران در خلیج فارس و حمله مستقیم به نقاطی در خاک ایران از جمله اصلی‌ترین راهکارهایی است که تیم بایدن روی میز او گذاشته‌اند

بدین ترتیب حمله به خاک ایران تا حد زیادی منتفی است. واشنگتن‌پست دیروز با اشاره به اینکه احتمال حمله به داخل ایران کمتر است، نوشت که احتمال حمله به مراکز مستشاری ایران در منطقه و هدف گرفتن مستشاران ایرانی وجود دارد. 

این حملات اما در صورت عملی شدن، می‌توانند بازدارنده باشند؟ ایران طی هفته‌های اخیر چندین مستشار و فرمانده ارشد خود را در پی حملات اسرائیل از دست داده است؛ تبادل آتش در منطقه اما کاهش نیافته و حتی تشدید شده است.

 سیاست نجات‌بخش خواهد بود

حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران که طی چند ماه اخیر بارها هشدار داده که جبهه مقاومت در برابر جنایات اسرائیل در غزه ساکت نخواهد ماند، دیروز پس از کشته شدن سه سرباز آمریکایی در پی حمله مقاومت به یکی از پایگاه‌های آمریکا در اردن و گمانه‌زنی‌ها درباره پاسخ ایالات متحده، در شبکه ایکس نوشت: «کاخ سفید به خوبی می‌داند که راه حل پایان جنگ و نسل‌کشی غزه و بحران کنونی در منطقه، سیاسی است.» او گفت: «دیپلماسی در این مسیر فعال است. نتانیاهو در پایان عمر سیاسی جنایتکارانه خود قرار دارد.»

چنین پیامی در واقع حامل این معناست که پاسخ نظامی به مرگ سه سرباز آمریکایی مانع جبهه مقاومت برای ادامه حملاتش نخواهد بود. کمااینکه آمریکا به همراه انگلیس، یمن را هدف قرار دادند تا مانع حوثی‌ها برای حمله به کشتی‌ها در دریای سرخ شوند اما پس از حملات بریتانیا و ایالات متحده، کشتی‌ها در دریای سرخ همچنان مورد حمله انصارالله قرار می‌گیرند. 

واشنگتن پست دیروز با اشاره به اینکه احتمال حمله به داخل ایران کمتر است، نوشت که احتمال حمله به مراکز مستشاری ایران در منطقه و هدف گرفتن مستشاران ایرانی وجود دارد

 منطقه   در   یک ‌قدمی حمله   اسرائیل   به   لبنان

در این شرایط راهکار سیاسی نیز همانگونه که ایران می‌خواهد، یکی از گزینه‌هاست. اما شواهد محکمی از اینکه مسیرهای دیپلماتیک و سیاسی نویدبخش بازگشت آرامش به منطقه باشند، دیده نمی‌شود. 

آنتونی بلینکن دیروز خبر داد پیشنهادهایی که پس از مذاکرات در پاریس برای توافق حماس و اسرائیل روی میز قرار گرفته، «جدی و قانع‌کننده» است. همزمان در غزه اما جنایات اسرائیل شدت گرفته و مسیر امداد و کمک‌رسانی نیز مسدود شده است.  نه تنها در صحنه غزه اثری از پایان جنگ دیده نمی‌شود، بلکه اسرائیل دیروز تلویحا علیه لبنان نیز اعلان جنگ کرد. حزب‌الله لبنان روز دوشنبه مسئولیت ۱۲ حمله به پایگاه‌های ارتش اسرائیل در نزدیکی مرزها را بر عهده گرفت.

حزب‌الله دیروز همچنین در بیانیه‌ای اعلام کرد: «در حمایت از ملت استوار فلسطین در نوار غزه و در حمایت از مقاومت دلیرانه و شرافتمندانه‌شان، ساعت ۱۱:۳۵ روز سه‌شنبه مجاهدین مقاومت اسلامی لبنان تجمع سربازان دشمن اسرائیلی در مجاورت پایگاه «حدب یارین» را هدف قرار دادند.»

در پی آن، یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل، به سربازانی که در نزدیکی مرزها با غزه مستقر هستند اعلام کرد به زودی از آنجا به شمال در مرز لبنان، منتقل می‌شوند و سربازان ذخیره نیز جهت آمادگی برای عملیات آتی، پایگاه‌های خود را ترک خواهند کرد. 

حشمت‌‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در این باره با بیان اینکه «نتانیاهو دارد جنگ را به سمت ایران می‌کشاند»، به جماران گفته است: «اگر دنیا در مسیر نتانیاهو مانعی ایجاد نکند، ما به سمت یکی از عظیم‌ترین جنگ‌ها حرکت می‌کنیم.»

حال باید منتظر ماند و دید که آیا آمریکا به عنوان اصلی‌ترین و بزرگترین حامی اسرائیل آن را مهار و متقاعد به پایان دادن جنگ در غزه خواهد کرد تا حمله به پایگاه‌هایش از سوی جریان مقاومت نیز متوقف شود، یا اینکه با تدارک یک پاسخ نظامی سخت به تلافی کشته شدن سربازانش، دومینویی تازه از تبادل آتش در منطقه را رقم خواهد زد که ممکن است ایران را نیز ناخواسته به میدان جنگ بکشاند!