ایران و آمریکا در دورترین نقطه تفاهم از یکدیگر قرار گرفته‌اند؛
التهابات منطقه‌ای؛ بار مضاعف تنش‌های هسته‌ای
طهمورث حسینی
جنگ حماس و اسرائیل معادلات ماه‌های گذشته ایران و آمریکا و توافقات قبلی را به طور کامل تحت‌تاثیر قرار داده است. ایالات متحده آمریکا روز گذشته با اشاره به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره افزایش سرعت غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد توسط تهران، از این موضوع ابراز نگرانی کرد. ایران نیز با «هیاهوی رسانه‌ای» خواندن این گزارش، آن را تلاشی برای «انحراف افکار عمومی» از جنگ غزه دانست.
آمریکا و پیش کشیدن موضوع گروه‌های مقاومت
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید پس از آنکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش جدیدی خبر داد که تهران تولید اورانیوم با عیار بالا را سرعت بخشیده گفت که از افزایش سرعت تولید این ماده با غلظت بالا در ایران «به شدت نگران» است.
به گفته آدرین واتسون، ایران از پایان نوامبر تولید اورانیوم غنی شده با عیار ۶۰ درصد خود را به حدود ۹ کیلوگرم در ماه افزایش داده است.
او به طور واضح به تنش‌های رخ داده در خاورمیانه هم اشاره کرده و گفته است که «هم‌زمانی گزارش آژانس با افزایش «فعالیت‌های خطرناک و بی‌ثبات‌کننده گروه‌های نیابتی ایران در منطقه» ازجمله حملات پهپادی در عراق و سوریه و هدف قرار دادن کشتی‌های تجاری در دریای سیاه به وسیله حوثی‌ها نگران‌کننده است.»
ایران: هیاهوی رسانه‌ای است
رئیس سازمان انرژی اتمی اما روز گذشته در حیاط هیات دولت و در جمع خبرنگاران گفت که این گزارش‌ها بیشتر یک هیاهوی رسانه‌ای است که «با طرح این موضوعات می‌خواهند توجه را از روی غزه برداشته و متوجه ایران کنند.
محمد اسلامی البته گفت که «ما همان غنای ۶۰ درصد را تولید می‌کردیم، نه کاری را تغییر دادیم و نه ظرفیت جدیدی ایجاد کردیم.» پیش از این ابراهیم رئیسی نیز در گفت‌و‌گو با رسانه آمریکایی سی ان ان از غنی سازی اورانیوم دفاع کرده و گفته بود که اقدام ایران در پاسخ به عدم پایبندی کشورهای اروپایی عضو توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ انجام شده است.
رئیسی تاکید کرده بود: در ابتدا به دنبال غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد نبودیم. آنها تعهدات خود را زیر پا گذاشتند و کار جمهوری اسلامی ایران پاسخ به این نقض تعهدات بوده است.
رسانه‌های ایرانی و اروپایی به طور مشترک از قریب‌الوقوع بودن انتقام ایران از اسرائیل سخن می‌گویند و همزمان تنش هسته‌ای مجدد به بالاترین سطوح خود نزدیک می‌شود. به نظر می‌رسد ایران و آمریکا تمایلی برای افزایش تنش ندارند و تنها به دنبال پیچیده کردن شرایط یکدیگر در منطقه هستند
ایران و آمریکا و توقف توافقات غیر رسمی
پس از یک سری گفتگو‌های غیرمستقیم در عمان در بهار، جایی که میزبانان برای مقامات ارشد ایالات متحده و ایران نقش میانجی داشتند، تهران و واشنگتن اقداماتی را انجام دادند که کاخ سفید امیدوار بود بتواند تنش‌ها را کاهش دهد و از بحران پیش از انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر جلوگیری کند.
مقامات آمریکایی چندین گام را ترسیم کردند که امیدوار بودند ایران انجام دهد که شامل مبادله زندانیان در ماه شهریور، توقف حملات نیروهای مقاومت منطقه‌ای به نیروهای ایالات متحده و محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران، به ویژه کاهش شدید یا توقف تولید اورانیوم بسیار غنی شده توسط تهران بود.
در ازای آن، ایالات متحده اعلام کرد پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی را با روشی خاص در اختیار ایران بگذارد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی ارسال کرد که براساس آن، اجرای تحریم‌های نفتی خود علیه ایران را تشدید نخواهد کرد و آماده ازسرگیری مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای تهران است.
همچنین گفته می‌شد که قرار بود مذاکرات غیرمستقیم بیشتری در اواسط اکتبر در عمان انجام شود، اما پس از حمایت تهران از حمله حماس در ۷ اکتبر، ایالات متحده آنها را لغو کرد.
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت که تصمیم ایران برای سه برابر کردن میزان تولید اورانیوم 60 درصدی، نشان‌دهنده شکست تلاش‌های دیپلماتیک آرام بین واشنگتن و تهران برای کاهش تنش است
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت که تصمیم ایران برای سه برابر کردن میزان تولید اورانیوم شصت درصدی، نشان‌دهنده شکست تلاش‌های دیپلماتیک آرام بین واشنگتن و تهران برای کاهش تنش است.
این روزنامه ادامه داد: این رخداد در بحبوحه گسترش تنش بین ایالات متحده و ایران صورت می‌گیرد. نیروهای نیابتی تهران از زمان شروع درگیری خونین بین اسرائیل و حماس در ۷ اکتبر، بار‌ها با نیروهای آمریکایی در خاورمیانه تبادل آتش کرده‌اند. نیروی دریایی ایالات متحده و اروپا نیز پهپاد‌های پرتاب شده توسط حوثی‌ها را سرنگون می‌کنند.
این رسانه در ادامه با مجموعه ادعا تلاش کرد به ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران بپردازد: مقامات آمریکایی گفته‌اند که کمتر از دو هفته طول می‌کشد تا ایران اورانیوم ۶۰ درصدی را به شکلی تبدیل کند که در یک سلاح هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد. کارشناسان می‌گویند ایران در حال حاضر دارای ذخایر کافی اورانیوم غنی شده برای ساخت سه بمب اتمی است.
البته روسیه بعد از یک تنش نسبی با ایران بر سر جزایر سه گانه که به نظر می‌رسد بیشتر در سطح رسانه‌ها شکل گرفته بود، در چالش جدید هسته‌ای سمت ایران ایستاد.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمان‌های بینالمللی در وین در واکنش به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص ایران در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران ماه‌‌ها کاهش سرعت غنیسازی اورانیوم خود تا خلوص ۶۰ درصد را معکوس کرده است. اگر ایالات متحده و تروئیکای اروپایی مانع از احیای برجام در سال گذشته نمی‌شدند، اکنون سطح غنیسازی در ایران از ۳.۶۷ درصد تجاوز نمی‌‌کرد.
خاورمیانه ملتهب و دست افشانی تندروها
یکسال دیگر انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا برگزار خواهد شد. همه کارشناسان بر این باور بودند که مجموعه توافقات نانوشته میان تهران و آمریکا باید تا قبل از آغاز فرایند جدی انتخاباتی در آمریکا شکل بگیرد. مسیری که با آزادی زندانیان آمریکایی و تسهیل در دریافت پول‌های بلوکه شده ایران و فروش نفت در حال طی شدن بود.
حالا وضعیت خاورمیانه و روابط ایران و آمریکا به گونه‌ای دیگر در حال رقم خوردن است. ترور فرمانده سپاه در سوریه توسط اسرائیل و دستور بایدن برای حمله به نیروهای کتائب در عراق که نزدیکی زیادی به ایران دارند، می‌تواند آغازگر نوع دیگری از تنش‌ها باشد.
رسانه‌های ایرانی و اروپایی به طور مشترک از قریب‌الوقوع بودن انتقام ایران از اسرائیل سخن می‌گویند و همزمان تنش هسته‌ای مجدد به بالاترین سطوح خود نزدیک می‌شود. به نظر می‌رسد ایران و آمریکا تمایلی برای افزایش تنش ندارند و تنها به دنبال پیچیده کردن شرایط یکدیگر در منطقه هستند. با این حال فراموش نکنیم که چه در اسرائیل و چه تندروها در ایران و آمریکا علاقمند به گسترده شدن آتش تنش‌ها هستند.
دیدگاه تان را بنویسید