روسیه بار دیگر از ادعای کشورهای عربی علیه تمامیت ارضی ایران حمایت کرد
جزایر سه گانه و تعدی «متحد استراتژیک»
مینا محمدزاده
وزیران خارجه کشورهای عربی و روسیه که در ششمین نشست همکاری روسیه و عربی در مراکش شرکت کرده بودند، در بیانیه پایانی خواستار مطرح شدن موضوع جزایر سه‌گانه در دیوان بین‌المللی دادگستری شدند؛ «سطح استثنایی» روابط کشورهای عربی و روسیه را ستودند و بر ارتقای همکاری‌ها
تاکید کردند.
این بیانیه حاوی موارد متعددی است که استفاده از «راه‌حل‌ها و ابتکارات صلح‌آمیز برای حل مناقشه مالکیت جزایر سه‌گانه» نیز از جمله آنها است و در آن، با استناد به بیانیه پایانی نشست ژوییه، اعلام شده است که از مطرح شدن این موضوع در دیوان دادگستری بین‌المللی بر اساس منشور سازمان ملل متحد حمایت می‌کنند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز که در ششمین نشست مجمع همکاری عربی روسیه در مراکش حضور داشت، بیانیه را امضا کرد.
حالا پنج عضو دائم شورای امنیت موافق بررسی پرونده در دیوان بین‌المللی هستند. اگرچه رای دیوان عالی هرچه باشد، مشورتی‌ست اما نفس بررسی پرونده در دیوان بین‌المللی، تمامیت ارضی ایران را خدشه‌دار خواهد کرد و به چالش خواهد کشید و رای احتمالی به اشغالگر بودن ایران در موضوع جزایر سه گانه با استناد به یک حکم دادگاه بین‌المللی فاجعه‌بار خواهد بود.
ایران؛ کودکی که می‌توان فریبش داد؟
روس‌ها می‌دانند که ایران جزایر سه‌گانه را بخش لاینفک ایران می‌داند کمااینکه اسناد و مدارک غیرقابل انکار نیز همین واقعیت را به اثبات می‌رسانند. علاوه بر این، ایران در تابستان گذشته نیز به بیانیه مشترک وزرای خارجه روسیه و ۶ کشور شورای همکاری خلیج فارس که در مسکو صادر شده بود اعتراض کرده و به مقامات روسی در این زمینه تذکر داده بود. اینکه علیرغم این اعتراضات و وجود اسناد و مدارک غیرقابل انکار باز هم روسیه مرتکب چنین خیانتی نسبت به تمامیت ارضی ایران می‌شود، مفهومی غیر از خصومت با ایران و قابل اعتماد نبودن ندارد. مقامات روسی هربار بعد از اعتراض ایران تلاش کرده با توسل به توجیهات غیرموجه از ماجرا عبور کنند ولی هرگز درصدد جبران خیانت خود برنیامد.
بعدازظهر دیروز نیز سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در تماس تلفنی با امیرعبداللهیان، به گونه‌ای با وزیر خارجه سخن گفت که گویی ایران را کودکی که می‌توان به سادگی فریبش داد، فرض می‌کند. او روابط مسکو و تهران را راهبردی دانست و تاکید کرد: «حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران همواره مورد احترام روسیه بوده است و این سیاست رسمی مسکو هیچگاه نباید مورد تردید قرار گیرد. ما در مذاکرات تنظیم بیانیه پایانی نشست مراکش به صراحت، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی ایران را مورد توجه قرار دادیم.»
وزیر امور خارجه ایران، نیز در واکنش به بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، بار دیگر سخنان تکراری و همیشگی خود را بر زبان آورد و جزایر سه گانه ایرانی را جز لاینفک تمامیت ارضی ایران دانست امیرعبداللهیان گفت که جمهوری اسلامی ایران هر ادعایی از سوی هر طرفی در این خصوص را کاملا مردود می‌داند.
وزیر خارجه کشورمان البته از تکرار عبارت کلیشه‌ای و همیشگی خود در موارد مشابه نیز غافل نشد و گفت: «در موضوع احترام به تمامیت ارضی و مباحث حاکمیتی ایران با هیچ طرفی تعارف ندارد.»
این بار هم همچون حدود پنج ماه گذشته، در این مورد سخنگوی وزارت امور خارجه به صدور بیانیه‌ای اکتفا و تکرار کرد که جزایر سه‌گانه «به ایران تعلق ابدی دارند و جمهوری اسلامی هر ادعایی از هر طرف در این خصوص را مردود تلقی می‌کند».
ناصر کنعانی بیانیه نشست مراکش را «بی‌اساس و مردود» دانست و آن را محکوم کرد اما همچنان توضیح نداد که نتیجه اعتراض به مسکو چه خواهد بود.
شاید ماحصل بحث و مواضع روسیه در قبال ایران را بتوان در نظرات نصرت‌الله تاجیک، سفیر سابق ایران جستجو کرد که در واکنش به بیانیه مسکو و اعراب درمورد جزایر سه‌گانه نوشت: روس‌ها برای حل مشکلاتشان از جیب ایران هزینه و از نقاط ضعف ایران سوء استفاده می‌کنند
این رسم «متحد استراتژیک» بودن نیست!
نصری در این مورد در شبکه ایکس نوشت: «روسیه از ایران توقع دارد هزینه سنگین حمایت از جنگ آن در اوکراین را متحمل شود - هزینه‌ای که هیچ‌یک از کشورهای عرب منطقه از جمله امارات حاضر به پرداخت آن نیستند - اما در عین حال از موضع این کشورها در نقض تمامیت ارضی ایران دفاع می‌کند. خوب است به دوستان روس یادآوری شود این رسم «متحد استراتژیک»
بودن نیست!»
ازسوی دیگر، سید حسین موسویان، سفیر پیشین ایران در آلمان؛ نیز در شبکه ایکس نوشت: روسیه مجددا از ادعای امارات و کشورهای عربی علیه تمامیت ارضی ایران حمایت کرد.ایران هزینه سنگین حمایت از جنگ اوکراین را متحمل شد و، اما مسکو از موضع اعراب در نقض تمامیت ارضی ایران دفاع کرد. در عین حال برخی هنوز معتقدند که روسیه «متحد استراتژیک» است
مشاور رهبر انقلاب نیز ضمن محکوم کردن بیانیه نشست مراکش با حضور برخی کشورهای عربی و کارشناسان روسی، تاکید کرد که ایران اجازه دخالت در امور داخلی خود را به هیچ طرف خارجی نمی‌دهد.
علی اکبر ولایتی در گفتگو با خبرنگار تسنیم و در واکنش به اجلاسی که در مراکش برگزار شد با محکوم کردن این اقدام افزود: روابط استراتژیک و دوستانه ایران و روسیه به آسانی به دست نیامده است و در این خصوص می‌بایست منافع دوجانبه ای و منطقه ای در نظر گرفته شود و در شرایطی که روسیه در شرایط پیچیده بین المللی قرار دارد، اتخاذ بعضی از موضع‌گیری‌‌های وزارت خارجه روسیه باعث تاسف است، هر چند که برخی فشارهای سیاسی بر روسیه در شرایط پیچیده فعلی موجب می شود که برای به دست آوردن امتیازی کم ارزش و دست نایافتنی نیز به اعتبار خود لطمه وارد کند.
بعدازظهر دیروز لاوروف، در تماس تلفنی با امیرعبداللهیان، به گونه‌ای با وزیر خارجه سخن گفت که گویی ایران را کودکی که می‌توان به سادگی فریبش داد، فرض می‌کند: «حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران همواره مورد احترام روسیه بوده است.»
نمونه تازه ساده لوحی در سیاست خارجی ایران است
همچنین رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس دهم در واکنش به بیانیه مسکو و اعراب درمورد جزایر سه گانه نوشت: وقتی همراهان رئیس جمهور ایران پله‌های کاخ کرملین را می‌شمردند، عوامل پوتین پیش نویش بیانیه ضد ایرانی جدیدی را در ابوظبی تهیه می‌کردند. این نمونه تازه ساده لوحی در سیاست خارجی
ایران است.
گفتنی است که اشاره حشمت الله فلاحت پیشه به سخنان معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه است که گفته بود: رئیسی را در روسیه، عالی تحویل گرفتند؛ پوتین ۷۶ پله پایین آمد تا ماشین، رئیس جمهور را استقبال کرد؛ باوجود برف شدید، تا زمان حرکت ماشین، تکان نخورد.
کرملین چطور نشان دهد با سیاست ایران در خاورمیانه همراهی ندارد؟
احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی نیز در این مورد در کانال تلگرامی خود نوشت: «روس‌ها چه علامت علنی دیگری باید بفرستند که مسئولان جمهوری اسلامی باورشان شود کرملین با سیاست آنها در خاورمیانه همراهی ندارد؟
به نظرم عربستان و امارات برای مهار حوثی‌ها به پوتین متوسل شدند تا از طریق نفوذش در ایران، مانع بی‌ثباتی تازه‌ای در دریای عرب و سرخ و تنگه باب‌المندب شود.
قاعدتاً پوتین این نکته را به سید ابراهیم رئیسی در جریان دیدار کوتاهش از مسکو گوشزد کرده، اما ظاهراً نتیجه لازم را نگرفته و خشمگین شده است.
بیانیه مشترک روسیه و کشورهای عرب و اشاره آن به جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج‌فارس، به نظرم نمی‌تواند بی‌ارتباط با بی‌توجهی جمهوری اسلامی به درخواست مفروض پوتین برای کنترل حوثی‌ها باشد.
معادله‌ای که در سایه جنگ اسرائیل و حماس در نوار غزه در حال شکل‌گیری است، بسیار پیچیده و چندوجهی و با حضور بازیگران فراوان است.
من نمی‌دانم مسئولان جمهوری اسلامی در خلوت خود این پدیده در حال ظهور را چگونه می‌بینند و تحلیل می‌کنند، اما اظهارات علنی آنها نشان از تعارض و عدم انسجامی دارد که نادیده‌انگاری واقعیت نیز چاشنی آن شده است.
در کشوری که توجه دادن مسئولان آن به واقعیت‌ها نیز می‌تواند بخشی از «خطوط قرمز» و در نتیجه مایه دردسر باشد، طبعاً نمی‌توان انتظار رقم خوردن تحولات به سود کشور را داشت!»
شاید ماحصل این بحث و مواضع روسیه در قبال ایران را بتوان در نظرات نصرت‌الله تاجیک، سفیر سابق ایران جستجو کرد که در واکنش به بیانیه مسکو و اعراب درمورد جزایر سه‌گانه نوشت: روس‌ها برای حل مشکلاتشان از جیب ایران هزینه و از نقاط ضعف ایران سوء استفاده می‌کنند.
دیدگاه تان را بنویسید