آیزنهاور درپی تحرکات انصارالله یمن با هدف «بازدارندگی در مقابل ایران و نیروهای نیابتی آن» در تنگه هرمز مستقر شد
تنش‌ها و تهدیدات کلامی بدون تصمیمات نظامی
طهمورث حسینی
در حالی‌که تلاش‌های جهانی برای تمدید آتش‌بس میان حماس و اسرائیل و آزادی تعداد بیشتری از زندانیان در جریان است، تنش‌های جنگ کمی آن سوتر، آب‌های خلیج فارس را مواج کرده است.
در یک هفته اخیر میان انصارالله یمن و برخی کشتی‌های در حال عبور از آب‌های آزاد منطقه تنش‌هایی ایجاد شده و در آخرین واکنش، ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه (سنتکام) از ورود ناوگروه آیزنهاور به خلیج فارس خبر داده و گفته که هدف این حضور تامین امنیت کشتیرانی آزاد است.
شلیک موشک از یمن به ناو آمریکایی
سنتکام، در اولین ساعات روز گذشته در شبکه اجتماعی ایکس گزارش داد که تقریبا در ساعت یک و چهل و یک دقیقه همان روز به وقت صنعا پایتخت یمن، دو موشک بالستیک از منطقه تحت کنترل انصارالله در یمن به سمت ناو یواس‌اس میسون و نفتکش سنترال پارک شلیک شده است.
ناو یواس‌اس میسون در حال عملیات نجات نفتکش سنترال پارک از دست نیروهای یمنی بود و در جریان این حادثه، هیچ خسارت یا آسیبی به آن نرسید. پنجم آذرماه اعلام شد که افراد مسلح با رساندن خود به عرشه نفتکش «سنترال پارک» متعلق به شرکت بریتانیایی- اسرائیلی «زودیاک» قصد توقیف آن را داشته‌اند.
بر اساس بیانیه فرماندهی مرکزی آمریکا در منطقه، متعاقب این حادثه ناوشکن آمریکایی «یو اس اس میسون» به همراه نیروهای ائتلاف، به این شناور نزدیک شده و خواستار آزادی نفتکش و خروج مهاجمان می‌شوند.
پنج فرد مسلح با خروج از نفتکش، قصد داشتند که با قایقی کوچک فرار کنند، اما به دست خدمه ناو «میسون» بازداشت شدند.
انگشت اتهام اسرائیل به سوی ایران
بیست و هشتم آبان گروه انصارالله یمن کشتی «گلکسی لیدر» را توقیف و آن را به بندر حدیده یمن منتقل کرد.
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، همان روز با انتشار بیانیه‌ای ایران را مسئول ربوده‌شدن این کشتی در دریای سرخ خواند و اعلام کرد «این یک اقدام تروریستی دیگر از سوی جمهوری اسلامی و بیانگر جهش دیگری در تهاجم ایران علیه شهروندان جهان آزاد است که پیامدهای بین‌المللی زیادی درباره امنیت مسیرهای کشتیرانی جهان ایجاد می‌کند.»
درپی تحرکات انصارالله یمن در آب‌های آزاد منطقه، تنش‌هایی ایجاد شده و در آخرین واکنش، سنتکام از ورود ناوگروه آیزنهاور به خلیج‌فارس به منظور آنچه «بازدارندگی در مقابل جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی آن» و نیز «جلوگیری از گسترش جنگ غزه» نامیده، خبر داده است
یک مقام دفاعی آمریکایی هم در چهارم آذرماه گفت که یک کشتی باربری متعلق به یک میلیاردر اسرائیلی در اقیانوس هند مورد حمله پهپادی ایران قرار گرفته است. به گفته او، این پهپاد منفجر شد و به کشتی آسیب وارد کرد؛ اما هیچ یک از خدمه آن مجروح نشدند.
ایران این‌گونه اتهامات را رد و بابت تنش‌هایی که انصارالله بر سر برخی کشتی‌ها در دریا ایجاد می‌کند، تکلیفش را معلوم کرده است. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره اظهارات نخست‌وزیر اسرائیل و ادعای دست داشتن ایران در توقیف این کشتی گفت: «این اتهام‌زنی‌ها باطل و ناشی از شرایط بغرنجی است که رژیم صهیونیستی با آن دست به گریبان است.»
این مقام ارشد وزارت امور خارجه تاکید کرد: «بارها اعلام کرده‌ایم که گروه‌های مقاومت در منطقه نماینده کشورها و ملت‌های خود هستند و بر اساس منافع کشورها و ملت‌های خود تصمیم می‌گیرند، بررسی می‌کنند و به صورت خودجوش اقدام می‌کنند.»
عبور ناو آیزنهاور از تنگه هرمز
طبق اعلام سنتکام ناو هواپیمابر آیزنهاور از تنگه هرمز عبور کرده و وارد خلیج فارس شده است. بر اساس بیانیه‌ای که از سوی فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا در منطقه و در حساب کاربری این نهاد در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، ناو هواپیمابر «دوایت آیزنهاور» با عبور از تنگه هرمز وارد خلیج فارس شده است.
در این بیانیه آمده است که «مأموریت ناو هواپیمابر آیزنهاور و ناوگروه همراه آن، حمایت از ماموریت‌های سنتکام در منطقه است.»
در توئیت مذکور اعلام شده است که «تضمین کشتیرانی آزاد در آب‌های بین‌المللی خلیج فارس و دریای عمان» نیز از ماموریت‌های ناو هواپیمابر «آیزنهاور» و ناوگروه همراه آن است.
سنتکام در این بیانیه همچنین اشاره کرده است: «ناو هواپیمابر آیزنهاور توسط رزمناو «دریای فیلیپین» با موشک‌های هدایت‌شونده، ناوشکن گراولی با موشک‌های هدایت‌شونده (DDG 107)، ناوشکن یو.اس.اس استتم (DDG 63) و کشتی جنگی فریگا لانگدوک (D 653) فرانسوی همراهی می‌شود.»
ناو آیزنهاور در روزهای اخیر در دریای سرخ مستقر شده بود و با حرکت به سمت تنگه هرمز در دو روز اخیر، حال در خلیج فارس حضور دارد. علاوه بر حضور ناو هواپیمابر «آیزنهاور» در خلیج فارس، در حال حاضر ناو هواپیمابر «جرالد فورد» نیز در شرق دریای مدیترانه مستقر است. دولت ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است که استقرار این ناوها در منطقه به منظور «بازدارندگی در مقابل جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی آن» و نیز «جلوگیری از گسترش جنگ غزه» صورت گرفته است.
ایران و آمریکا تلاش می‌کنند، در کنار حضور بدون تنش در خلیج فارس، امنیت این منطقه ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک را حفظ کنند. تنش‌ها و تهدیدات کلامی راهی در تصمیمات نظامی دو کشور نداشته و اتفاقاتی چون حملات انصارالله یمن به برخی از کشتی‌ها در دریای آزاد، بیشتر به عنوان یک اهرم سیاسی یا فشار مضاعف بر معادلات منطقه‌ای استفاده می‌شود و نه ورود به یک جنگ دریایی
پس از عملیات حماس علیه اسرائیل در هفتم اکتبر (۱۵ مهر) واشنگتن در حمایت از تل‌آویو دو ناو هواپیمابر را هم به شرق دریای مدیترانه فرستاد.
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا درباره اعزام این ناوها اعلام کرده بود که «ناو هواپیمابر یواس‌اس دوایت آیزنهاور حامل ۹ اسکادران هوایی و دو ناوشکن با توانایی پرتاب موشک هدایت‌شونده، با هدف ایجاد بازدارندگی مقابل هرگونه اقدام علیه اسرائیل، به سمت شرق دریای مدیترانه اعزام شده است.»
نگاه ویژه ایران به ژپوپلیتیک دریایی
در روزهایی که تنش در آب‌های خلیج فارس افزایش یافته، ایران تاکنون واکنشی رسمی به این حضور نظامی آمریکا در تنگه هرمز نشان نداده است و در عوض عالی‌ترین مقامات نظامی ایران در شمال کشور و شهر بندر انزلی ناوشکن دیلمان را به ناوگان شمال ایران اضافه کردند. سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح با بیان اینکه ناوشکن «دیلمان» با فناوری روز و عمده آن توسط صنعتگران داخلی کشور ساخته شده است، با اذعان به اینکه در شرایط تحریم حقیقتاً در اختیار گرفتن پیچ و مهره هم کار سختی است، گفت: ساخت این چنین ناوشکنی در شرایط تحریمی که در چهار سال اخیر اوج آن را شاهد بودیم کار بسیار بزرگی است و به همین دلیل افتخاری که ما به این سازندگان و صنعتگران و جوانان داریم
بسیار بیشتر است.
البته در تابستان امسال آخرین تنش جدی میان نیروی‌های نظامی ایران و آمریکا در آب‌های خلیج فارس رخ داد. در آن ایام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تصاویری را از آخرین رصد ناوگروه بالگردبر آمریکایی در تنگه هرمز توسط سامانه‌های پایش و کنترل نیروی دریایی سپاه منتشر کرد. ناو بالگردبر شناور آمریکایی مبادرت به پرواز بالگرد می‌کند، اما بعد از دریافت اخطار از باند کنترل تنگه هرمز و همچنین حضور شناورهای نیروی دریایی سپاه، مجبور به فرود بالگردها می‌شود. بر اساس این گزارش، ناو ایرانی تیپ ذوالفقار که مسئولیت کنترل ورودی تنگه هرمز را برعهده دارد، پس از رصد ناو آمریکایی در تنگه هرمز به ناوگروه آمریکایی اخطار داده است: «اگر از دستور من اطاعت نکنی (دورشدن از آب‌های سرزمینی ایران) روی بالگردهای شما آتش می‌گشایم».
کارشناسان این اتفاق را واکنش ایران به خبر 10 روز قبل پنتاگون می‌دانند:«فرمانده فرماندهی مرکزی نیروهای نظامی آمریکا شخصا به خلیج فارس سفر کرد.»
به گزارش سنتکام، ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا سوار بر ناو جنگی «یواس‌اس توماس هادنر» با عبور از تنگه هرمز به پایگاه نیروی دریایی آمریکا در امارات متحده عربی رفته و پس از آن با حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین دیدار کرده است.
ایران و آمریکا تلاش می‌کنند، در کنار حضور بدون تنش در خلیج فارس، امنیت این منطقه ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک را حفظ کنند. تنش‌ها و تهدیدات کلامی راهی در تصمیمات نظامی دو کشور نداشته و اتفاقاتی چون حملات انصارالله یمن به برخی از کشتی‌ها در دریای آزاد، بیشتر به عنوان یک اهرم سیاسی یا فشار مضاعف بر معادلات منطقه‌ای استفاده می‌شود و نه ورود به یک جنگ دریایی.
دیدگاه تان را بنویسید