چرا ایران درباره نصب دوباره دوربین‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سکوت کرده است؟
دوربین مخفی از ترس تندروهای حامی!
حسام‌الدین اسلاملو
به تازگی انجمن کنترل تسلیحات اعلام کرده که نصب دوربین‌های نظارتی در برخی تاسیسات هسته‌ای ایران از سر گرفته شده است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز این روند را کمک ایران به راستی‌آزمایی‌ها و تنش‌زدایی از پرونده هسته‌ای اعلام کرده است.
همچنین دویچه وله به نقل از خبرگزاری اتریش و انجمن کنترل تسلیحات، نوشت: «نصب دوربین‌های نظارتی در شماری از سایت‌های اتمی ایران آغاز شده است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اوایل آوریل در مصاحبه‌ای نسبت به اتصال مجدد برخی سیستم‌های نظارت آنلاین و نصب دوربین‌ها در برخی سایت‌های اتمی ایران ابراز امیدواری کرده و گفته بود که این روند چند هفته طول می‌کشد.»
گویا لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال نیز در توییتر نوشته که شنیده‌هایش تایید شده‌اند و آژانس توانسته نصب مجدد دوربین‌های نظارتی جمع‌آوری شده و سایر تجهیزات مرتبط در سایت‌های اتمی ایران را شروع کند. او گفته که این روند در چند روز آتی کامل می‌شود.
با این حال، هنوز هیچ کدام از مسئولان کشورمان به گزارش انجمن کنترل تسلیحات در خصوص نصب دوربین واکنشی نشان نداده و آن را تایید یا تکذیب نکرده است. برخی خبرگزاری‌ها ازجمله ایسنا نیز، خبر را تحت عنوان «ادعاهای خبرنگار وال استریت ژورنال» منتشر کردند.
اخیرا سخنگوی وزارت خارجه در توضیح روند نصب دوربین‌های آژانس در تجهیزات هسته‌ای ایران، گفت: بر مبنای سفر آقای گروسی در اواخر سال گذشته به تهران، توافقی بین دو طرف «ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» صورت گرفت، بیانیه مشترکی صادر شد و گام‌های اجرایی و عملیاتی تعیین شد که سوءتفاهمات برطرف شود. در این زمینه دو بار هم سفر مقامات آژانس به ایران انجام شد و همکاری‌ها در این زمینه گام به گام صورت می‌گیرد.
ناصر کنعانی، با تاکید بر این که طرح موضوعات رسانه‌ای از این دست را کمک کننده نمی‌دانیم، افزود: به مقامات آژانس توصیه می‌کنیم که با توجه به توافقات صورت گرفته و استقبال ایران از هیات‌های آژانس از طرح مسائل فنی در حوزه رسانه اجتناب کنند و اجازه دهند مسائل در سیر طبیعی و فنی خودش به پیش رود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به پرسش دیگری درباره فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و تاثیر توافق اخیر ایران و عربستان بر این موضوع گفت: «ایران عضو آژانس و ان.پی.تی و ... است و اقداماتش تحت نظارت آژانس انجام می‌شود و اعضای آژانس بر اساس حقوقی که از آن برخوردار هستند، می‌توانند از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای برای تامین نیازهای خود استفاده کنند.»
«توسعه ایرانی» برای راستی‌آزمایی بیشتر در مورد خبر وال استریت ژورنال با یکی از نمایندگان مجلس تماس گرفت. روبرت بگلریان، نماینده ارامنه جنوب کشور در این باره گفت: «نمی‌دانم خبر چقدر صحت دارد. تحلیل‌های ضمنی و جنبی‌اش را ندیده‌ام که واقعا تایید شده یا تکذیب! احتمالا دلیل سکوت مسئولان این است که مغایر با آن چیزی است که مجلس انقلابی تصویب کرده است.»
اشاره بگلریان به مصوبات تلافی‌جویانه مجلس ایران در واکنش به خروج امریکا از برجام و بازگشت تحریم‌هاست که طی آن دسترسی آژانس به برخی تاسیسات اتمی کشور ما معلق شد.
سابق بر این تهران ۲۷ دوربین نظارتی، از جمله در سایت نطنز را خاموش کرده بود و سازمان انرژی اتمی ایران گفته بود که این امکان از روی «حسن نیت» به آژانس داده شده بود و جزو تعهدات تهران نبود.
پس از آن نگرانی‌های گسترده‌ای نسبت به شفافیت برنامه هسته‌ای ایران ایجاد شد و گروسی نسبت به چالش‌ها و شکاف‌های تازه هشدار داد.
اما در سفر اسفند ماه رافائل گروسی به تهران، ایران موافقت کرد تجهیزات نظارتی خاصی را دوباره نصب کند. در این توافق سازمان انرژی اتمی ایران «داوطلبانه» متعهد شد که به آژانس امکان راستی‌آزمایی و نظارت‌های مناسب را بدهد.
هرچند همان زمان نیز روایت مقامات ایرانی از این توافق با آنچه گروسی در بازگشت به وین اعلام کرد، تفاوت داشت.
مسئولان کشور شفاف نمی‌گویند، از چه می‌ترسند؟
چرا مسئولان کشور شفاف درباره نصب دوربین‌های نظارتی در تاسیسات هسته‌ای اعلام موضع نمی‌کنند تا جو ایران‌ستیزی در فضای جهانی تلطیف شود و با کاهش التهاب اجتماعی داخل کشور، تنفس اقتصادی‌ای نیز نصیب ایران شود؟ مسئولان از چه بیم دارند؟ همین سوال را «توسعه ایرانی» از بگلریان می‌پرسد و او با بیان اینکه «من خودم با نصب دوربین اگر برای حفظ منافع ملی باشد، موافقم»؛ تکرار می‌کند که دلیل سکوت مسئولان، مغایرت آن با چیزی که سابقا مجلس انقلابی تصویب کرده است.
روبرت بگلریان، نماینده ارامنه در مجلس به «توسعه ایرانی» می‌گوید: با اینکه اگر نصب دوربین‌های آژانس در تاسیسات هسته‌ای صحت داشته باشد، به شرط تامین منافع ملی، شخص من موافق آن هستم؛ اما شاید مخفی‌کاری مسئولان در این باره به خاطر آن است که نصب دوربین مغایر با مصوبه مجلس انقلابی است
اما احمد زیدآبادی در تحلیل خود پیرامون چرایی این مخفی‌کاری نوشته: «حکومتی که از یک طرف تصمیمات واکنشی و عجولانه برای کاهش نظارت آژانس بر فعالیت‌های خود بگیرد و بعد مجبور به عقب‌نشینی از آن تصمیمات شود و بعد به دلیل بیم از حامیان افراطی‌اش از اعلام تجدیدنظر در تصمیمات پرهزینه، خودداری کند و به همین جهت نیز از مواهب اقتصادی این تجدیدنظر خود را محروم سازد؛ آیا در جهان لنگه‌ای برای آن می‌توان یافت؟»
منافع اقتصادی قربانی پنهان‌کاری!
انتشار این خبر قاعدتاً می‌تواند سرمایه‌گذاران داخلی را کمی آرام و نظر سرمایه‌گذاران خارجی را جلب کند. بنابراین، عقل سلیم حکم می‌کند که این خبر در رأس اخبار رسانه‌های داخلی قرار گیرد؛ اما رسانه‌های داخلی در این مورد سکوت کرده‌اند و در مقابل مردم ایران از طریق رسانه‌ای مانند وال‌استریت ژورنال از این موضوع اطلاع یافته‌اند!
با این وجود حتی در میان این مخفی‌کاری هم در روزهای گذشته برخی از فعالان بازار معتقدند که انتشار خبرهای جدید مبنی بر آغاز همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی با نصب دوربین‌های آژانس در سایت‌های هسته‌ای ایران، در ریزش قیمت دلار در بازار ارز نقش داشته است. همچنین در روزهای گذشته با افت قیمت دلار، قیمت سکه نیز دچار نوسانات کاهشی شده است.
به گزارش خبرآنلاین، گزارش‌ها از روند بازار ارز حاکی از دومین روز کاهش قیمت دلار است؛ به طوری که قیمت این ارز جنجالی و عجین‌شده با سیاست، بیش از 2 هزار تومان ارزان شده است.
در همین رابطه، سیامک قاسمی، اقتصاددان در توییتر نوشت: «با دو توییت خبرنگار وال استریت ژورنال درباره نصب دوربین‌های آژانس اتمی، قیمت دلار در ایران دو هزار تومان بالا و پایین می‌شود. در این دریای عدم قطعیت، نه فقط اقتصاد که نفس کشیدن هم به سیاست گره خورده است.»
دیدگاه تان را بنویسید