سفر وزیر امور خارجه به عراق، در آستانه ورود پادشاه عمان به ایران؛
دو میانجی در مسیر توافق
حسام الدین اسلاملو
«ملتی واحد در دو جغرافیای مستقل»؛ جمله تیتر شده دیروز رسانه‌ها بود از قول وزیر امور خارجه کشورمان خطاب به همتای عراقی در سفری که درست پس از عربی خواندن خلیج فارس توسط مقامات عراقی و برگزاری جام خلیج عربی به میزبانی عراق انجام شده است.
به‌رغم این مشکل حل نشده میان دو کشور، در روزهای آخر پس از آنکه بهمن خبر رسید در تماس تلفنی فواد حسین وزیر خارجه عراق و حسین امیرعبداللهیان آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه و همچنین گام‌های مرتبط با توافق برای لغو تحریم‌ها رایزنی شده است، وزیر خارجه عراق از امیرعبداللهیان برای سفر به بغداد دعوت کرد و دیروز وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به دعوت رسمی فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق ، در راس هیاتی عازم بغداد شد.
این دومین سفر امیرعبداللهیان به بغداد است. او ششم شهریور ماه سال گذشته (۱۴۰۰) نیز برای شرکت در نشست بغداد ۱ و در اولین سفر خارجی‌اش بعد از تصدی سمت وزارت خارجه به عراق سفر کرد و ضمن شرکت در این نشست و ایراد سخنرانی با مقامات عراقی دیدار و گفت‌وگو کرد.
اما امیرعبداللهیان در سفر دومش علاوه بر مذاکرات رسمی با همتای خود، با رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس پارلمان، رئیس شورای عالی قضایی و رئیس شورای امنیت ملی عراق نیز دیدار و در خصوص روابط دو کشور و همکاری‌های منطقه‌ای گفت‌وگو می‌کند.
روز گذشته رسانه‌ها از آغاز مذاکرات دوجانبه امیرعبداللهیان با وزیر خارجه عراق خبر دادند.
طرح جایگزین در صورت شکست مذاکرات
به گزارش اعتماد آنلاین وزیر امور خارجه ایران در بدو ورود به بغداد با اشاره به خرسندی ایران از بازگشت عراق به نقش طبیعی و موثر خود در منطقه گفت: اظهارات آمریکایی‌ها در خصوص پرونده هسته‌ای متناقض است و در صورت شکست مذاکرات ما آماده طرح جایگزین هستیم.
امیرعبداللهیان گفت که از دیپلماسی و گفت‌وگو در پرونده هسته‌ای و رسیدن به توافقی قوی و پایدار استقبال می‌کنیم.
وی همچنین گفت که تهران برای تقویت روابط خارجی خود با عربستان و مصر تلاش و از نقش عراق در تداوم و تقویت گفت‌وگوهای منطقه‌ای استقبال می‌کند.
عراق منبعی برای استفاده گروه‌های تجزیه طلب نشود
امیرعبداللهیان تصریح کرد که عراق نباید منبعی برای استفاده گروه‌های تجزیه‌طلب و تروریست علیه ایران باشد و در این خصوص از نگاه‌های مشترک تهران - بغداد قدردانی کرد.
وی همکاری‌های مرزی و رودخانه‌ای دو کشور را بر اساس معاهده ۱۹۷۵ در مسیر سازنده‌ای دانست.
تکمیل پروژه خط آهن بصره - شلمچه و کرمانشاه بغداد بعنوان زیرساختهای لازم جهت توسعه همکاری های ترانزیتی دو کشور از دیگر موضوع مورد اشاره وزیر خارجه کشورمان بود.
وی با اشاره به دریافت پیامهای متضاد از سوی آمریکا که از طرق دیپلماتیک و رسانه ها ارسال می شود، تاکید کرد ایران همواره از مسیر دیپلماسی و مذاکره حمایت کرده و توافق خوب، قوی و پایدار در برجام را اصول مورد تاکید تهران اعلام نمود.
وزیر خارجه کشورمان ابراز امیدواری کرد دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مذاکرات خود با طرفهای ایرانی، مباحث را صرف نظر از ملاحظات سیاسی و صرفا بر اساس اصول فنی و تخصصی پیگیری کند.
وزیر امور خارجه ایران در بدو ورود به بغداد با اشاره به خرسندی ایران از بازگشت عراق به نقش طبیعی و موثر خود در منطقه گفت: اظهارات آمریکایی‌ها در خصوص پرونده هسته‌ای متناقض است و در صورت شکست مذاکرات ما آماده طرح جایگزین هستیم
تفاهم بین ایران و آمریکا برای عراق مهم است
وزیر خارجه عراق نیز گفت: امیدواریم طرفهای ایرانی و آمریکایی در خصوص پرونده هسته‌ای به میز مذاکره بازگردند، رسیدن به تفاهم بین ایران و آمریکا برای عراق مهم است.
به گزارش شبکه شرق، وزیر خارجه عراق در نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش تاکید کرد که تفاهمات امنیتی بین تهران و بغداد برقرار است.
طبق گزارش خبرگزاری رسمی دولت عراق «واع»، حسین در صحبت‌های خود تاکید کرد: من با همتای ایرانی خود در مورد نتایج سفرم به واشنگتن و آنچه که به موضوع ایران مربوط می شود، گفت‌وگو کردم.
وزیر خارجه عراق ضمن تاکید بر این نکته که هیچ طرفی نمی‌تواند از خاک عراق برای حمله به کشور دیگری استفاده کند، خاطرنشان کرد: امیدواریم طرفهای ایرانی و آمریکایی در خصوص پرونده هسته‌ای به میز مذاکره بازگردند، رسیدن به تفاهم بین ایران و آمریکا برای عراق مهم است.
وزیر امور خارجه ایران نیز به نوبه خود تصریح کرد: از دیپلماسی و گفت‌وگو در حل پرونده هسته‌ای و رسیدن به فرمول قوی و پایدار استقبال می‌کنیم.
وزیر امور خارجه مردم ایران و عراق را ملت واحد خواند
به گزارش ایسنا به نقل از شبکه الجزیره، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در نشست خبری مشترک با فواد حسین، همتای عراقی خود در بغداد گفت که اشتراکات زیادی میان مردم ایران و عراق وجود دارد و ما ملتی واحد در دو جغرافیای مستقل هستیم.
با این وجود خبری مبنی بر درخواست وزیر امور خارجع ایران از عراق برای رسیدگی بهتر به طاق کسرا و ایوان مدائن به عنوان آثار تاریخی این اشتراک فرهنگی منتشر نشده است.
امیر عبداللهیان بر احترام ایران به حاکمیت عراق تاکید کرد و گفت: ایران از ثبات و امنیت عراق حمایت می کند. ما بر این باوریم که دولت عراق قصد ندارد خاک این کشور سکویی برای حمله به کشورهای همجوار از جمله ایران باشد. عراق مصمم است منبعی برای تهدید علیه جمهوری اسلامی ایران نباشد.
وزیر امور خارجه با بیان این که هیات آژانس به زودی به تهران سفر خواهد کرد، گفت: امیدواریم گروسی با نگاه فنی و به دور از هیجانات سیاسی نسبت به حل و فصل موضوعات با همکاران ما در سازمان انرژی اتمی به جمع بندی و توافق برسد.
وی تاکید کرد: ایران هیچ گاه به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای و بمب اتمی نبوده و نخواهد بود و فتوای مقام معظم رهبری، امام خامنه ای نیز بر این موضوع تاکید دارد.
بنا بر گزارش رسانه ها وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز با «محمد شیاع السودانی» نخست‌وزیر عراق نیز دیدار و گفت‌وگو کرد که جزییات آن تا آخرین لحظه ی تهیه این گزارش هنوز منتشر نشده است. رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین با عبداللطیف رشید رئیس جمهور عراق دیدار و به گفت‌وگو پرداخته بود. رئیس جمهور عراق در دیدار وزیر امور خارجه روابط ایران و عراق را همه جانبه و عمیق خواند و بر توسعه همه جانبه روابط تأکید کرد.
امیرعبداللهیان همچنین قرار است با رئیس پارلمان، رئیس شورای عالی قضایی و رئیس شورای امنیت ملی عراق دیدار و در خصوص روابط دو کشور و همکاری‌های منطقه‌ای گفت‌وگو کند.
میانجی‌گری عراق را چقدر جدی بگیریم؟
امید ایران به میانجی‌گری عراق اگرچه به دور از واقعیت‌های جاری در روابط بین‌المللی نیست اما با توجه به مواضع اخیر عراق می‌تواند چندان هم عملی نباشد. پیش از این دیدار در هفته‌های گذشته مقامات عراق با آمریکا بیانیه مشترک و همچنین با مقامات عربستان و اردن پیرامون منافع مشترک دیدار داشته‌اند. منافع مشترکی که گاه با منافع ایران در تضاد قرار می‌گیرند. گفتنی‌ست که پیش از این عراق توقف پیگیری خود پیرامون مذاکرات برجامی را تکذیب کرده اما مدعی شده که آمریکا انعطافی نشان نداده است.
به نظر می‌رسد وزارت امور خارجه تصمیم ندارد تمام تخم‌مرغ‌های شانس احیای برجام را فقط در سبد بغداد بچیند زیرا منابع خارجی و همچنین رسانه‌ها در داخل ایران از سفر قریب‌الوقوع هیثم بن‌طارق، پادشاه عمان، به تهران خبر داده‌اند و آن را مرتبط با گفت‌وگوهای غیرمستقیم تهران و واشنگتن توصیف کرده‌اند
یک کارشناس مسائل خاورمیانه در همین باره می‌گوید نفوذ کشورهای غربی در دولت جدید عراق خیلی زیاد است. اما کشورهای غربی هم نمی‌خواهند به عراق فشار بیاورند تا تبدیل به ابزاری علیه ایران شود.
علیرضا مجیدی پیش از این به بهانه‌ی استفاده از نام جعلی برای خلیج فارس توسط مقامات عراقی به خبرآنلاین گفته بود که عراق به عنوان یک کشور عربی خواهان حفظ روابط دوستانه با کشورهای عربی دیگر است اما چیزی که عراق را به ایران هم نزدیک می‌کند این واقعیت است که عراق و مردمش خود را مهد باستانی تمدن عربی می‌دانند و دوست ندارند در کشورهای عربی مثل عربستان هضم بشوند. حال باید دید با توجه به این سابقه و همچنین ایران‌ستیزی‌ها و جوسازی‌های برخی روحانیون عراقی مثل مقتدی صدر می‌توان از دولت عراق توقع داشت به حل مشکلات همسایه‌اش کمک کند؟
میانجی دوم در راه
به نظر می‌رسد وزارت امور خارجه تصمیم ندارد تمام تخم‌مرغ‌های شانس احیای برجام را فقط در سبد بغداد بچیند زیرا منابع خارجی و همچنین رسانه‌ها در داخل ایران از سفر قریب‌الوقوع هیثم بن‌طارق، پادشاه عمان، به تهران خبر داده‌اند و آن را مرتبط با گفت‌وگوهای غیرمستقیم تهران و واشنگتن توصیف کرده‌اند.
همشهری آنلاین روز سه‌شنبه، دوم اسفند، به نقل از علی علیزاده، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نوشت که حسین امیرعبدالهیان، وزیرخارجه ایران، درباره سفر پادشاه عمان به تهران «در آینده‌ای نزدیک و با خبری خوش» به او اطلاع داده است.
این نماینده «خبر خوش» و اظهارات امیرعبداللهیان را به گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا بر سر توافق هسته‌ای موسوم به برجام مرتبط دانسته است.
هرچند آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه، پس از دیدار با وزیر خارجه یونان، در کنفرانسی خبری در آتن درباره برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرد که برجام جزو گزینه‌ها نیست.
دیدگاه تان را بنویسید