ایران در معرض خطری جدی است

سعید شمس

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا و امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه پس از دیدار با یکدیگر در کاخ سفید در بیانیه مشترکی درباره ایران، بار دیگر برنامه هسته‌ای کشورمان را در کانون توجه قرار دادند.

در این بیانیه مشترک آمده است: «آمریکا و فرانسه مصمم به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هستند. فرانسه و آمریکا به همکاری با دیگر شرکای بین‌المللی برای رسیدگی به تشدید تنش‌های هسته‌ای ایران، عدم همکاری کافی تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از جمله در مورد مسائل جدی و باقی‌مانده مربوط به تعهدات قانونی ایران ذیل پادمان‌های معاهده منع اشاعه و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده این کشور در خاورمیانه، به ویژه ارسال موشک‌ها و پهپاد، از جمله به عوامل غیردولتی، ادامه خواهند داد.»

بایدن و مکرون مدعی شدند: «ارسال این تجهیزات می تواند شرکای مهم آمریکا و فرانسه در خلیج فارس و همچنین ثبات و امنیت در منطقه را تهدید کند. همچنین این اقدامات  می‌تواند قوانین بین المللی را نقض کرده و به جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین کمک کند.»

آنها با بیان اینکه فرانسه و آمریکا با شرکای خود برای اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و مقابله با این فعالیت‌های ایران همکاری خواهند کرد؛ بر این نکته پای فشرده‌اند که دو کشور تلاش‌های مشترکی را برای تقویت چارچوب بین‌المللی جهت محدود کردن فناوری‌های موشکی و پهپادهای ایران در منطقه و فراتر از آن و تلاش‌ عملی برای مقابله با گسترش این تکنولوژی ها انجام خواهند داد.

هیلاری‌کلینتون نیز یک‌روز بعد از  انتشار این بیانیه در اظهارنظری صریح گفت: «آمریکا نباید به تعامل با ایران بپردازد»به گزارش CNN ، وزیر خارجه پیشین آمریکا روز جمعه با اشاره به ناآرامی‌های اخیر ایران عنوان کرد: «من بودم سر هیچ مسئله‌ای ازجمله مذاکرات هسته‌ای به تعامل با ایران نمی‌پرداختم و تا زمانی که نمردم ایران  درحال ایستادگی هستند، واشنگتن نباید نشان دهد که به دنبال توافق است».

در موقعیت حساس کنونی اصل چیزی جز این نیست که «ایران در معرض خطری جدی است» و به‌همین دلیل همه تصمیم‌گیران در سطح کلان باید در قدم اول واقعیت‌های پیرامون  را قبول کنند و  در مرحله بعد، رایزنی‌های لازم را برای ترمیم رابطه کشور با نظام بین‌‌الملل انجام بدهند

درارتباط با تشدید تحرکات غرب علیه ایران در دو روز گذشته با سید جلال ساداتیان، تحلیلگر مسائل بین‌الملل و سفیر اسبق ایران در انگلیس، گفت‌وگوی کوتاهی انجام داده‌ایم که از نظرتان می‌گذرد.

لازم است زبان دنیا را بشناسیم

سفیر اسبق ایران در انگلیس با اشاره به بیانیه مشترک بایدن و ماکرون در گفت‌وگو با «توسعه‌ایرانی» اظهار داشت: اینکه آمریکا و فرانسه و در کل کشورهای اروپایی بنا را بر بایکوت برجام و در نتیجه اعمال فشار به ایران گذاشته‌اند، جای هیچ شبهه‌ای ندارد. در واقع ایالات‌متحده آماده بازگشت به دوران تحریم‌های شدید است و برای این هدف هر کاری که لازم باشد، انجام خواهد داد. مساله این است،‌ آقایان تصمیم‌گیر در ایران که اختیار سیاست‌خارجی کشور را در دست‌شان می‌بینند، انگار نه‌انگار که خطری بزرگ ایران را تهدید می‌کند. یعنی اگر پرونده ما به شورای‌امنیت برود،‌ گرفتاری‌های زیادی متوجه کشور خواهد شد. پس لازم است، به بیانیه‌ها که عملا نمی‌توانند تاثیری داشته باشند، توجه نشان داده شود و از هر طریق ممکن از بازگشت پرونده به شورای امنیت جلوگیری شود.

اینکه مسئولان ایران در واکنش به اتهام‌زنی‌ها‌،‌ غرب را متهم به نقض حقوق‌بشر می‌کنند، رویکردی غلط است. در واقع وقتی آنها تلاش‌شان این است که با قطعنامه، همه دنیا را علیه ایران بشورانند و تمام منفذهای اقتصادی‌مان را قطع کنند، به‌جای جواب دادن به اتهام‌ها‌، باید واقع‌بینی را اصل بدانند و تدبیری برای نرفتن پرونده به شورای امنیت کنند. چرا که تبعات حقوقی قطعنامه‌ها واقعا جبران‌ناپذیرند

سید جلال ساداتیان، در ادامه گفت:‌ در کل باید گفت، اینکه دوباره قطعنامه‌ای برای ایران صادر شود، بسیار خطرناک است. خطرناک به این دلیل که بعد از صدور قطعنامه همه کشورها باید تحریم‌ها علیه ایران را در مناسبات دیپلماسی‌شان لحاظ کنند. اوضاع به قدری بد و هزینه‌ساز است که حتی بعید است، دوستان ایران مثل چین و روسیه هم بتوانند به ما کمک کنند و جلوی اجرای قطعنامه را بگیرند. این توضیح‌ها ما را ملزم  به این می‌کند که هشدارهای لازم را به دستگاه خارجی دولت بدهیم، بلکه جلوی بحران گرفته شود.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل افزود:‌ قطعنامه‌ احتمالی در کنار خسارت‌های جبران‌ناپذیر اقتصادی، می‌تواند ایران را از نظر حیثتی هم زیر سئوال ببرد که این خسارت‌ها جمع شده و دشواری‌های عدیده‌ای را به ایران و البته ایرانی‌ها تحمیل خواهد کرد.

ساداتیان در ادامه تاکید کرد: اینکه مسئولان ایران در واکنش به اتهام‌زنی‌ها‌،‌ غرب را متهم به نقض حقوق‌بشر می‌کنند، رویکردی غلط است. در واقع وقتی آنها تلاش‌شان این است که با قطعنامه، همه دنیا را علیه ایران بشورانند و تمام منفذهای اقتصادی‌مان را قطع کنند، به‌جای جواب دادن به اتهام‌ها‌، باید واقع‌بینی را اصل بدانند و تدبیری برای نرفتن پرونده به شورای امنیت کنند. چرا که تبعات حقوقی قطعنامه‌ها واقعا جبران‌ناپذیرند. مخصوصا در برهه‌ای که کشور در داخل هم در حال تجربه درگیری‌ و تنش‌های بسیاری است. در موقعیت حساس کنونی اصل چیزی جز این نیست که «ایران در معرض خطری جدی است» و به‌همین دلیل همه تصمیم‌گیران در سطح کلان باید در قدم اول واقعیت‌های پیرامون  را قبول کنند و  در مرحله بعد، رایزنی‌های لازم را برای ترمیم رابطه کشور با نظام بین‌‌الملل انجام بدهند.

ساداتیان در پایان گفت:‌ اینکه غرب با اساس جمهوری‌اسلامی در تضاد است و از هیچ کوششی برای ایران‌ستیزی و همچنین ایران‌هراسی دریغ نمی‌کند، هیچ شک و شبهه‌ای نیست. مهم این است که دستگاه دیپلماسی دولت به‌هیچ وجه خود را درگیر مباحث احساسی و شعاری نکند. در واقع برای اینکه بتوانیم حق‌مان را از جامعه بین‌الملل بگیریم، لازم است زبان دنیا را بشناسیم و  بدانیم، برای موضوعات مختلف و به‌ویژه در اتباط با کشورهای مختلف چه ادبیات و البته چه سیاستی را باید در پیش بگیریم؟