آمریکا،آلمان، فرانسه و عربستان به پرتاب ماهواره ایران واکنش نشان دادند
سایه پروبال سیمرغ بر وین
مریم علی‌زاده منصوری
همزمان با پیشروی دور هشتم مذاکرات هسته‌ای در وین و شنیده شدن زمزمه‌های نگارش پیش‌نویس یک توافق جدید میان هیأت مذاکره‌کننده ایران و گروه 4+1؛ روز پنجشنبه سخنگوی فضایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از پرتاب موفق «ماهواره‌بر سیمرغ » خبر داد. سید احمد حسینی در این باره اظهار داشت که پس از دستیابی کشور به توانمندی بومی فضایی و ایجاد قابلیت پرتاب ماهوار‌های کوچک با ماهواره‌برهای سفیر و قاصد، توسعه پرتابگرهای با قابلیت بالاتر مدنظر قرار گرفت و در همین راستا طراحی و توسعه پایگاه فضایی حضرت امام خمینی (ره) و ماهواره‌بر سیمرغ در برنامه صنعت فضایی کشور قرار گرفت. به گفته سخنگوی فضایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، پرتاب این ماهواره‌بر در جهت دستیابی به اهداف تحقیقاتی بوده است که در این مأموریت تحقیقاتی فضایی، برای نخستین بار ۳ محموله تحقیقاتی به صورت همزمان به ارتفاع ۴۷۰ کیلومتری و با سرعت ۷۳۵۰ متر بر ثانیه پرتاب و محقق شد.
تیری که به وین کمانه کرد
پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌بر سیمرغ موجب کشیده و رها شدن کمانه‌ای بود که تیر آن، روند رو به جلوی مذاکرات هسته‌ای را به سان سیبلی نشانه رفت، چراکه از زمان اعلام این رویداد واکنشهای بسیاری از سوی سران دیگر کشورهای جهان شنیده شد. در خاورمیانه، عربستان سعودی که خود در حال ساخت موشکهای بالستیک است نسبت به برنامه‌‌‌های هسته‌ای و دفاعی ایران ابرازنگرانی کرده و در آمریکا نیز کنگره خواهان دستیابی به اطلاعات حساس در حوزه دفاعی ایران شده است.
با این وجود روز گذشته میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بین‌المللی در وین طی توئیتی عنوان کرد که ما در دو حیطه شاهد برخی پیشرفت‌ها بوده‌ایم؛ یکی در مذاکرات و دیگر در ارزیابی‌های عمومی شرایط پیرامون مذاکرات وین. هم‌اکنون این ارزیابی‌ها برای اولین بار از ماه ژوئن شامل عناصر مثبت هستند. این بدان معناست که مذاکره‌کنندگان واقعا پیشروی داشته‌اند.
اما در این شرایط با توجه به پرتاب ماهواره‌بر سیمرغ و شنیده‌‌‌هایی که از تجهیز ایران به موشکهای اس 400 توسط روسیه، خبر می‌دهند هنوز نمی‌توان آینده‌ای روشن و خوشبینانه برای مذاکرات هسته‌ای متصور شد.
واکنش‌‌‌‌ها به صعود سیمرغ
ایالات متحده جزء نخستین کشورهایی بود که به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره بر سیمرغ واکنش نشان داد به طوری که یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با تکرار برخی ادعاهای بی‌اساس درباره ماهیت برنامه موشکی ایران، گفت که واشنگتن همچنان از توسعه ماهواره‌برها توسط ایران که باعث ایجاد نگرانی‌ها درباره منع اشاعه‌ای هستند، نگران است. پیش‌تر نیز نشریه اسرائیلی هارتص در گزارشی از نگرانی کنگره آمریکا پیرامون فعالیتهای موشکی ایران خبر داده بود و از مخالفت بایدن با افشای اطلاعات حساس پیرامون مسائل دفاعی این کشور. آنطور که هارتص نوشته بود رئیس‌جمهور آمریکا روز دوشنبه لایحه دفاعی سالانه ۷۶۸ دلاری را رسما به عنوان قانون ابلاغ کرد، اما با ماده‌ای که وی را ملزم به ارائه گزارش‌های مفصل در مورد توانایی‌های نظامی ایران و فعالیتهای مرتبط با آن می‌کرد، مخالفت کرد. ماده مربوط به ایران خواستار «توضیح تفصیلی» درمورد پیشرفت‌های نظامی ایران، فروش و انتقال تسلیحات به یا از ایران، همه پرتاب‌های موشکی توسط ایران و تغییرات در توانایی‌های گروه‌های شبه نظامی تحت حمایت ایران است. بر این اساس، هر اطلاعاتی که به کنگره ارائه شود، احتمالاً طبقه‌بندی می‌شود و احتمالاً به جای گزارش کتبی، به صورت یک گزارش شفاهی است. در همین راستا بایدن گفت که ماده مربوط به ایران یکی از چندین ماده‌ای است که به طور مؤثر نهادها و سازمانهای اجرایی را ملزم می‌کند تا گزارش‌‌‌هایی را به کمیته‌‌‌های خاصی ارائه دهند که شامل اطلاعات طبقه‌بندی شده بسیار حساس می‌شود، از جمله اطلاعاتی که می‌تواند منابع اطلاعاتی حیاتی یا طرح‌‌‌های عملیاتی نظامی را فاش کند.
ادعاها پیرامون برنامه موشکی ایران اما به همین جا ختم نشده است. عربستان سعودی که همواره در زمره مخالفان مذاکرات هسته‌ای با ایران بوده این بار، این ابراز نگرانی و مخالفت را از زبان پادشاه خود بیان کرده است. ملک سلمان، پادشاه سعودی در سخنرانی سالانه خود در سال دوم دوره هشتم مجلس شورای این کشور مدعی شد که «عربستان، سیاست ایران را که کارشکنی در امنیت و ثبات منطقه‌ای است، از جمله ایجاد و حمایت شبه نظامیان فرقه‌ای و مسلح و اشاعه قدرت نظامی‌اش در دیگر کشورها، با نگرانی دنبال می‌کند.» پادشاه سعودی همچنین بر این مدعا افزود: «ما عدم همکاری آن(ایران) با جامعه بین‌المللی در زمینه برنامه هسته‌ای و ساخت موشکهای بالستیکش را با نگرانی دنبال می‌کنیم.»
نکته جالب توجه آنجایی است که عربستان در حالی نسبت به برنامه‌‌‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرده است که پایگاه خبری میدل ایست مانیتور به افشای همکاری موشکی سعودی‌‌‌‌ها با چین پرداخته است. این پایگاه خبری عنوان کرده است که نهاد‌های اطلاعاتی آمریکا، اطلاعاتی را فاش کردند که نشان می‌داد، عربستان سعودی با کمکِ چین، در حال ساخت موشکهای بالستیک در خاک عربستان است.
یک دیپلمات آلمانی با اشاره به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌بر سیمرغ، مدعی شد که این اقدام، نقض قطعنامه‌های شورای امنیت است. فرانسه نیز واکنش مشابهی داشت
آتشِ سیمرغ اروپاییان را از کوره به در کرد
آتشِ سیمرغ اروپاییان را نیز از کوره به‌در کرد. آلمان واکنش نشان داد به گونه‌ای که یک دیپلمات آلمانی با اشاره به پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌بر سیمرغ، مدعی شد که این اقدام، نقض قطعنامه‌های شورای امنیت است. او اضافه کرد که برلین از ایران خواسته است تا از پرتاب موشکهای ماهواره‌بر خودداری کند.وزارت امور خارجه فرانسه نیز روز جمعه ۱۰ دی ماه از اقدام ایران در پرتاب موشک ماهواره‌بر به فضا انتقاد کرد و مدعی شد که این اقدام مغایر با قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل است.
به گزارش رویترز، وزارت خارجه فرانسه تصریح کرده است، «تاسف‌بارتر» این است که پرتاب موشک ماهواره‌بر در حالی انجام شد که گفت‌وگوهای هسته‌ای در وین با «پیشرفت» همراه بوده است.
از زمان اعلام پرتاب ماهواره‌بر سیمرغ واکنشهای بسیاری از سوی سران دیگر کشورهای جهان شنیده شد. در خاورمیانه، عربستان سعودی که خود در حال ساخت موشکهای بالستیک است نسبت به برنامه‌‌‌های هسته‌ای و دفاعی ایران ابراز نگرانی کرده است
پیشرفت مذاکرات همزمان با پرتاب موشک؟
پیش از ابراز امیدواری میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بین‌المللی در وین نسبت به حرکت جدی و رو به جلوی مذاکرات هسته‌ای؛ علی باقری‌کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران نیز عصر پنجشنبه از انجام گرفتن مکاتبات در عرصه لغو تحریم‌ها بین دو طرف سخن گفت و اینکه پیشرفت‌های به نسبت خوبی در این چند روز آغازین دور هشتم صورت گرفته است. با این حال غرب و متحدان خاورمیانه‌ای آن از رخدادهایی که همزمان با مذاکرات هسته‌ای در کشور روی می‌دهد خشنود به نظر نمی‌رسند و همچنان سیاست تهدید و تطمیع را دنبال می‌کنند این در حالی است که روز گذشته خبرهایی مبنی بر عرضه دو سامانه موشکی دفاع هوایی از روسیه به ایران منتشر شده است. بنا بر این خبر مسکو ۲۴ فروند سوخو ۳۵، دو سامانه موشکی دفاع هوایی پیشرفته اس-۴۰۰ و یک ماهواره نظامی را به تهران عرضه خواهد کرد. یک نشریه آمریکایی در گزارشی به بررسی قرارداد نظامی ایران و روسیه پرداخته است. نشریه فوربز مدعی شده است که طبق گزارش‌‌‌‌ها، ایران و روسیه در ژانویه ۲۰۲۲ یک قرارداد دفاعی ۲۰ ساله به ارزش ۱۰ میلیارد دلار امضا خواهند کرد. براساس توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران قرار بود در اکتبر ۲۰۲۰ منقضی شود. با این حال ایران همچنان بر صلح‌آمیز بودن فعالیتهای موشکی و هسته‌ای خود پافشاری می‌کند و بر این باور است که رویدادهایی چون پرتاب ماهواره‌بر سیمرغ و رزمایش پیامبر اعظم 17 که طی هفته‌‌‌های پیشین رخ داد تاثیری بر روند مذاکرات ندارد، اما واکنش‌‌‌‌ها در آن سوی مرزها حاکی از آن است که طرف‌‌‌های غربی و متحدانشان همسو با ایران نیستند و از همین رو همچنان نمی‌توان آینده‌ای مبرهن برای مذاکرات به تصویر کشید.
دیدگاه تان را بنویسید