ابهام بر سرآغاز مذاکرات هسته‌ای ادامه دارد
قید «به زودی» کی برداشته می‌شود؟
«به زودی مذاکرات هسته‌ای با 1+4 از سرگرفته می‌شود»؛ این جمله‌ای است که دو روز قبل حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشور در دیدارش با خسرو ناظری، دبیرکل جدید سازمان همکاری اقتصادی(اکو)باردیگر بر زبان راند، مثل همیشه قید زمان را در هاله‌ای از ابهام گذاشت و همین قید ابهام‌آمیز باز هم واکنش‌های بسیاری را درپی داشت.
دور ششم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در ۳۰ خرداد سال جاری به پایان رسید و پس از آن ایران برای آغاز دور هفتم مذاکرات زمانی را اعلام نکرد. مذاکرات وین با حضور نمایندگان ایران و پنج کشور باقیمانده در توافق هسته‌ای انجام شد و ادامه آن به تصمیم دولت بعد در ایران سپرده شد.به این ترتیب پس از شکل‌گیری دولت سیزدهم و حضور ابراهیم رئیسی، این سومین باری است که از احتمال آغاز مذاکرات وین سخن گفته می‌شود. همین یک ماه قبل هم خطیب‌زاده، سخنگوی وزیر امورخارجه از این احتمال سخن گفته بود و پیشتر خود امیرعبداللهیان هم از این احتمال خبر داده بود.
این در حالیست که در ماه‌های اخیر امریکا تحریم‌هایی را علیه برخی اشخاص وضع کرده، بار دیگر اسم ایران در لیست سیاه اف ای تی اف آمده و رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران هفته گذشته با مقامات عربستان، قطر و امارات در باره ایران گفت‌وگو کرده و جمعه‌ای که گذشت هم در پاریس به دیدار مقامات سه قدرت اروپایی، بریتانیا، فرانسه و آلمان رفته است.
درهمین حال همزمان گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سمت و سویی سیاسی پیدا کرده و تحلیلگران دیپلماسی می‌گویند اگر روند همین طور پیش برود و کار به درازا بکشد شانس رسیدن به یک توافق هم کم می‌شود. همین دو روز قبل، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است: «ما می‌خواهیم نظارت ما بر تاسیسات هسته‌ای ایران تداوم داشته باشد تا بدانیم اگر احیای برجام رخ داد تعهدات ایران قابل راستی‌آزمایی است. من تا الان گفت‌وگویی با وزیر امور خارجه جدید ایران نداشته‌ام. امیدوارم به زودی بتوانم با او دیدار کنم.»
گروسی در مورد تشبیه ایران به کره شمالی هم گفته است: «اگر دیپلماسی شکست بخورد، شرایطی پیش خواهد آمد که تاثیر سیاسی شدیدی خواهد داشت و عواقبی برای خاورمیانه دارد. بنابراین، فکر می‌کنم مساله این نیست که ایران می‌خواهد رویکرد کره شمالی را اتخاذ کند. جهان باید به این موضوع فکر کند که هر کشوری که هسته‌ای شدن را در پیش بگیرد، چه اتفاقی برای جهان خواهد افتاد.»
اهمیت ادامه گفت‌وگوهای هسته‌ای و ابهام در باره ادامه آن چنان بالاست که نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین و رئیس هیأت این کشور در مذاکرات هسته‌ای، را هم به واکنش واداشته و او در واکنش به اظهارات وزیر خارجه ایران در خصوص این‌که مذاکرات وین «به زودی» از سر گرفته می‌شود، سخن گفته و اظهارنظری خالی از امید مطرح کرده است .
وی در توییتی با اشاره به اظهارات امیرعبداللهیان نوشته: «به زودی! آیا کسی می‌داند معنی عملی آن چیست؟» و این همان جمله‌ای است که چندی قبل وزیر خارجه امریکا هم در برابر سخن امرعبداللهیان که به نیویورک رفته و گفته بود به زودی مذاکرات را ازسر می‌گیریم گفته و سوال کرده بود: «معنای به زودی چیست؟»با این وجود اما به گزارش دویچه وله، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به خبرنگاران گفته که: «ما بر این باوریم که مذاکرات وین باید در اسرع وقت و از همان جایی که در ژوئن متوقف شد از سرگرفته شود.»
هم چنین به گزارش ایلنا به نقل از الحدث، «فیلپه اتین» سفیر فرانسه در آمریکا هم گفته است: «ما با انگلیس، آلمان، چین و روسیه درباره موضوع هسته‌ای ایران در ارتباطیم و با آمریکا در خصوص اهمیت بازگشت ایران به مذاکرات برجامی موافق هستیم.»
«رو کانا» نماینده ایالت کالیفرنیا در مجلس نمایندگان آمریکا هم گفته که واشنگتن سیگنال‌هایی در خصوص لغو تحریم‌ها در صورت احیای توافق هسته‌ای با ایران، به این کشور ارسال کرده است.
به گزارش ایلنا وی با تکرار برخی ادعاها در خصوص ماهیت برنامه هسته‌ای ایران گفته که آمریکا نیاز به امکانی برای بازگشت به معامله هسته‌ای با ایران دارد. این بهترین امکان برای آن خواهد بود که ایران نتواند سلاح هسته‌ای بسازد و مناسبات تهران و واشنگتن مجددا از سر گرفته شود.
تحلیلگران داخلی نیز از ضرورت ادامه مذاکرات سخن می‌گویند هرچند که ممکن است علت آن امری دیگر باشد. به باور حسن بهشتی‌پور«باید به میز مذاکره برگشت و گفت‌وگوهای برجامی را از سر گرفت؛ چه به نتیجه برسیم چه نرسیم باید بدانیم که تحریم‌ها بدون مذاکره لغو نمی‌شوند .از نظر اقتصادی شرکت‌های اروپایی از دولت‌هایشان حرفشنوی ندارند و از ترس آمریکا حاضر به تعامل با ایران نیستند بنابر این سیاست تفکیک بین اروپا و آمریکا راه به جایی نمی‌برد.»
اگرچه «ادامه مذاکرات» خط مشترک همه اختلاف‌نظرهاست و دو طرف ماجرا برسرآن با هم توافق دارند؛ اما به نظر می‌رسد طرف ایرانی برای آغاز آن عجله‌ای ندارد و هنوز به دنبال اطمینانی از طرف غربی‌ها برای شروع آن است شاید برای همین هم هست که هنوز درباره زمان آغاز آن ابهام‌آمیز سخن می‌گوید و تکیه کلام وزیر خارجه در باره زمان قطعی آغاز آن هنوز قید «به زودی» است.
دیدگاه تان را بنویسید