کنایه‌های پسر به جانشین پدر

محبوبه ولی، روزنامه نگار

روز گذشته یادداشتی از یاسر هاشمی، فرزند 47 ساله و کوچکتر اکبر هاشمی رفسنجانی، منتشر شد که سراسر کنایه به جانشین پدرش در دانشگاه آزاد بود. او در یادداشت خود نوشته است: «اگرچه هاشمی‌زدایان چهار نعل می‌تازند تا در غبار سم اسبانشان؛ حقیقت‌ها پنهان بماند؛ اما فردا که غبارها بنشیند و خورشید حقیقت نمایان شود؛ مطمئن باشید دانشگاه آزاد اسلامی؛ هم برای ایران عزیز و هم برای ایران؛ عزیز می‌ماند.»

در پاراگرافی دیگر آورده است: «تاریخ اسلام و ایران را بخوانید و ببینید که چگونه در مقاطعی؛ جا‌هایی را ویران کردند؛ شخم زدند و حتی به آب بستند؛ تا آثاری برای مردم نماند و الان می‌بینیم که همان اماکن چگونه عزیز شده‌اند و به قول معروف روسیاهی برای زغال و زغال‌اندیشان ماند.» قبل از کنایه غبار سم اسبان و «زغال‌اندیشی» هم نوشته است که این روزها هر جا که می‌رود به خاطر اتفاقاتی که از فردای ارتحال آیت الله هاشمی و به خصوص از سه ماه پیش در دانشگاه آزاد اسلامی افتاد و مثل بازی دومینو ادامه‌دار است؛ خیلی از دانشجویان جدید و قدیم و خانواده‌های آنها، مخصوصا فارغ التحصیلان بزرگترین دانشگاه حضوری دنیا، شدیدا ابراز نگرانی می‌کنند که با این شیوه مدیریت و موضع گیری‌های مسئولان خود نظام پندار آینده این دانشگاه و سوابق علمی ما چه می‌شود؟

ورثه اخراجی

تازه ترین خبر از دانشگاه آزاد این روزها، خبر مربوط به ورودی‌های پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه آزاد است. ماجرا از این قرار است که تعداد زیادی دانشجو که در دانشگاه‌های دولتی پذیرفته شده بودند از دانشگاه خود انصراف دادند و برای ثبت نام در رشته پزشکی به سراغ دانشگاه آزاد رفتند اما دانشگاه آزاد اعلام کرد در مورد ظرفیت رشته پزشکی اشتباه کرده و برای پذیرش دانشجویان جدید ظرفیت ندارد.  دانشجویان از اینجا رانده و از آنجا مانده، دست از همه جا کوتاه مانده بودند که هفته پیش محمدمهدی طهرانچی سرپرست دانشگاه آزاد اعلام کرد با هماهنگی‌های انجام شده، انصراف دانشجویان از دانشگاه‌های دولتی ملغی شده و آنها می‌توانند به همان دانشگاه‌های مبدأ خود بازگردند. 

اما خبر دیگری که این روزها از دانشگاه آزاد سر و صدا کرد و اتفاقا بیش از خبر دانشجویان به یاسر هاشمی مربوط می‌شود، اخراج خواهران او از دانشگاه آزاد است. فائزه و فاطمه هاشمی، دختران آیت الله هاشمی رفسنجانی هر دو از اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد بودند.  فاطمه هاشمی استاد واحد تهران جنوب و مدیر گروه علوم سیاسی بوده و خواهر کوچکترش نیز سال‌ها استاد واحد علوم تحقیقات بوده است. آنها هر دو ماه گذشته اعلام کردند که از دانشگاه اخراج شده‌اند. فائزه هاشمی گفت که یکی از مسئولان دانشگاه که ظاهرا رئیس بسیج اساتید بوده به مسئول واحدی که او در آن تدریس می‌کرده شفاها ابلاغ کرده که موضوع اخراج را به اطلاع وی برساند. فاطمه هاشمی هم گفت که فردی از معاونت اموزشی دانشگاه با او تماس گرفته و گفته که اسم او از سامانه آموزشی دانشگاه حذف زده و در قبال این سوال که آیا از دانشگاه اخراج شده به سوال او خندیده است.

اخراج دختران هاشمی برای خانواده هاشمی حساسیت برانگیزتر از اخراج پسر آیت‌الله بود. محمد هاشمی برادر کوچکتر آیت الله هاشمی رفسنجانی در گفتگویی با روزنامه آرمان گفت: «به فاطمه گفته‌اند که دستور اخراج او از بالا آمده است. آقا محسن (پسر بزرگ اکبر هاشمی رفسنجانی و رئیس شورای شهر تهران) با رئیس هیات موسس دانشگاه آزاد اسلامی تماس گرفت و او گفت که من اصلا از این موضوع خبر ندارم. این بالا کی هست و کجاست ما نمی‌دانیم. اگر آقای ولایتی خبر ندارد، پس چه کسی در دانشگاه آزاد باخبر است؟ اگر هم خبر دارد و می‌گویند من در مورد این موضوع خبر ندارم که قابل باور نیست و وای به حال دیگران.»

اهتمام جدی جانشین پدر

خود فاطمه هاشمی هم در یکی از مصاحبه‌هایش گفت که به نظر می‌رسد علت جلوگیری از تدریس او در دانشگاه آزاد مطالبی است که به دلیل تدریس درس انقلاب اسلامی در دانشگاه به دانشجویان می‌گوید و از تحریف تاریخ انقلاب توسط برخی انتقاد می‌کند که قاعدتاً خوشایند تحریف‌کنندگان نیست. او این را هم گفت که شنیده‌ام دکتر ولایتی اظهار داشته در جریان این برخورد نبوده است، اما پس از در جریان قرار گرفتن هم، ما اقدامی از ایشان ندیدیم. علی اکبر ولایتی که به گفته خانواده هاشمی از اخراج دختران هاشمی اظهار بی‌اطلاعی کرده بوده، در مراسمی به گونه‌ای که به در بگوید تا دیوار بشنود، گفت که «دانشگاه آزاد باید دانشجویانی متخصص، متدین، احیا کننده ارزش‌های انقلاب و اسلام را تربیت کند و بی‌تردید کسی که اعتقادات مردم و ارزش‌های انقلاب را زیر سوال می‌برد جایی در دانشگاه آزاد نخواهد داشت و لذا در مورد مسائل اعتقادی و اسلامی با کسی تعارف نداریم و در این جهت گزینش و ارزشیابی در خط مقدم قرار دارند و در این زمینه باید اهتمام جدی داشت.» او این اهتمام جدی را خرداد گذشته در مورد یاسر هاشمی نیز به کار بست. یاسر هاشمی رئیس دفتر هیأت امنای دانشگاه آزاد بود و سال گذشته در حالی که کمتر از شش ماه از جانشینی علی اکبر ولایتی به جای پدرش می‌گذشت، از این سمت برکنار شد. 

حمایت نماینده رهبری

 از رئیس جدید

چند ماه بعد هم یادداشتی مشابه آنچه که دیروز منتشر کرده، با همان لحن کنایه آمیز نوشت و واکنش‌های بسیاری را برانگیخت که یادداشت او را توهین به ولایتی می‌خواندند. حجت الاسلام محمد محمدیان، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در واکنش به عزل او گفت اقدام آقای ولایتی در برکناری یاسر هاشمی کار بسیار شایسته‌ای بوده و ادامه داده بود: «اساساً شرح وظایف ایشان در این مسئولیت چه بود؟ عنوان مسئولیت یاسر هاشمی در دانشگاه آزاد مسئول دفتر هیات امنای دانشگاه آزاد بود. در اغلب دانشگاه‌های کشور مسئول دفتر حوزه ریاست دانشگاه مسئولیت دفتر هیات امنای دانشگاه را نیز بر عهده می‌گیرد و نیازی به فرد مستقل برای این مسئولیت نیست.»

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها اضافه کرده بود: «ما در این چند سالی که عضو هیات امنا بودیم متوجه نشدیم که نقش یاسر هاشمی در تشکیل جلسات هیات امنا چیست. در حالی که برای این مسئولیت بیش از بیست نفر نیرو و یک ساختمان مجلل و وسیع در نیاوران در اختیار ایشان بود و از مقدار بودجه ای که برای این دفتر اختصاص می یافت خبرنداریم.»

علاوه بر یاسر و فاطمه و فائزه، محسن هاشمی هم که معاونت عمرانی دانشگاه آزاد بود، تابستان پارسال به دلیل مشغله زیادش در شورای شهر از این سمت استعفا کرد. خود یاسر هاشمی پس از شنیدن خبر عزلش گفته بود: «با توجه به همه علاقه،‌ انگیزه و وظیفه‌ای که نسبت به دانشگاه آزاد اسلامی احساس می‌کردم، علاقه‌مند بودم که کارم را در این دانشگاه ادامه دهم، چون این دانشگاه را میراث آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای مردم می‌دانم.»

حالا فرزندان هاشمی که دانشگاه آزاد را میراث پدرشان می‌دانند، دستشان از این میراث کوتاه مانده و منتظرند تا زمستان تمام شود و روسیاهی‌اش به زغال بماند. خانواده هاشمی حتی تاکید می‌کنند که تیم جدید مدیریتی دانشگاه آزاد نه تنها فرزندان هاشمی را از دانشگاه آزاد حذف کرده بلکه در حال زدودن اندیشه هاشمی از این دانشگاه نیز هست. محمد هاشمی در این باره می‌گوید: هاشمی‌ستیزی از ابتدای مدیریت جدید در دانشگاه آزاد آغاز شد.

علی اکبر ولایتی اما با عزل و نصب‌هایش در ماه‌های اخیر نشان داده در تصمیمات خود مصمم است و قرار است این دو قطبی هاشمی – ولایتی همچنان پایش روی گلوی دانشگاه آزاد باشد.