بهرغم خط و نشانها و هشدارهای مجلس صورت گرفت؛
تمدید توافق ایران با آژانس انرژی اتمی
علیرغم خط و نشانها و هشدارهای دو روز پیش بهارستان نسبت به تمدید توافق سه ماهه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، این توافق دیروز برای یک ماه دیگر تمدید شد. تمدید یک ماهه توافق با آژانس در حالی است که طرفین قرار است امروز 25 می دور پنجم مذاکرات در وین را از سر بگیرند.
این توافق مربوط به اسفند پارسال است مجلس شورای اسلامی با تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ایران» برای دسترسی ماموران آژانس به فعالیتهای هستهای ایران ممنوعیتهایی را قائل شد.
در پی آن سازمان انرژی اتمی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی توافقی را امضا کردند مبنی بر اینکه دوربینهای نظارتی آژانس در تاسیسات هستهای ایران روشن خواهند ماند اما تصاویر و فیلمهای ضبط شده توسط آنها در اختیار آژانس قرار نخواهد گرفت مگر اینکه ظرف سه ماه تحریمها علیه ایران به طور کامل لغو شود.
مهلت این توافق تا 31 اردیبهشت بود و بنا بر توافق صورت گرفته با توجه به اینکه کماکان تحریمها علیه ایران ادامه دارد باید اطلاعات ضبط شده دوربینها برای همیشه پاک میشد اما با تصمیم شورای عالی امنیت ملی علیرغم اینکه بهارستانیها خواستار پاک شدن ویدئوهای ضبط شده بودند، توافق مذکور با آژانس برای یک ماه دیگر یعنی تا 24 ژوئن تمدید شد.
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی دیروز اعلام کرد که با توجه به در جریان بودن مذاکرات فنی پیرامون حل و فصل موضوعات پادمانی میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی حفظ دادههای دوربینهای نظارتی به مدت یک ماه از تاریخ سوم خردادماه ۱۴۰۰ ادامه مییابد تا از این طریق فرصت لازم برای پیشرفت و به نتیجه رسیدن مذاکرات فراهم شود.
حسن نیتی برای پیشبرد مذاکرات در وین
به دنبال آن، کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین خبر داد که تصمیم ایران برای ادامه ضبط دادههای دوربینهای نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر روند فعالیت هستهای ایران حداکثر تا یک ماه دیگر، امروز از سوی سازمان انرژی اتمی به اطلاع مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی رسید. بدین ترتیب رافائل گروسی نیز دیروز نشستی خبری برگزار کرد و ضمن اعلام این خبر، درباره آن اظهار کرد: «این، بدان معنی است که اطلاعات ضبط شده توسط تجهیزات فنی همچنان تحت نظارت آژانس باقی خواهد ماند.»
او در عین حال تاکید کرد: «باید بگویم که هرچند این تفاهم که ابتدا در ماه فوریه حاصل شد، بسیار حائز اهمیت بود اما اکنون به مراتب مهمتر است.»
افزوده شدن بر اهمیت این توافق شاید به دلیل مذاکرات جاری در وین باشد چراکه این مذاکرات در حال طی مراحل حساس خود است و روابط ایران و آژانس بر روند آن اثر مستقیم خواهد گذاشت.
استقبال روسیه
از این رو توافق صورت گرفته مورد استقبال طرفین مذاکره در وین قرار گرفت. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین در واکنش به این توافق در صفحه توئیترش نوشت: «ایران تفاهمنامه موقت با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زمینه راستیآزمایی را به مدت یک ماه تمدید کرد؛ این اقدامی ستودنی است.» اولیانوف افزود: «این امر به حفظ جو در مذاکرات احیای برجام در وین و تسهیل به دست آمدن نتیجه موفقیتآمیز تلاشهای دیپلماتیک برای احیای توافق هستهای کمک میکند.»
دیپلمات ارشد آمریکایی گفت که آخرین دور از مذاکرات بینالمللی با ایران در وین پربازدهترین دوره از گفتگوها بود و مذاکرهکنندگان پیشرفت واقعی داشتند اما اختلافات قابل توجهی بین طرفین باقی مانده و برخی از سختترین مسائل به دور نهایی موکول شدهاند
ایران: خود را در مضیقه زمان قرار نمیدهیم
اما آیا مذاکرات وین ظرف یک ماه آینده به نتیجه خواهند رسید یا اینکه ایران پس از 24 ژوئن یک بار دیگر ناگزیر از تمدید دوباره توافق خود با آژانس خواهد شد؟
دور پنجم این مذاکرات به زودی آغاز میشود و سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز در نشست خبری خود گفت که این دور از مذاکرات میتواند دور نهایی باشد.
او توضیح داد: در خصوص گفتوگوهای فنی وین پیشرفتهای قابل توجهی صورت گرفته و هنوز فکر میکنیم تفاهم در دسترس است. اگر تصمیم سیاسی در واشنگتن اتخاذ شود که از ادبیات، رفتار و منش دولت قبل ایالات متحده و کمپین شکست خورده فشار حداکثری فاصله گرفته شود، در مورد آنچه که باقی مانده به راحتی میتوان به نتیجه رسید.
خطیبزاده در عین حال این را هم اضافه کرد که «ما خود را به زمان خاصی محدود نمیکنیم و خود را در مضیقه آن قرار نمیدهیم و هدف ما این است که همه منافع ملت ایران در چارچوب برجام تأمین شود.»
توافق وین؛ سهل و ممتنع
نظر دیپلماتهای دیگر نیز موید همین دور و نزدیک بودن توافق در وین است. یک دیپلمات ارشد آمریکایی به خبرنامه لارا روزن گفت که آخرین دور از مذاکرات بینالمللی با ایران در وین پربازدهترین دوره از گفتگوها بود و مذاکرهکنندگان پیشرفت واقعی داشتند. او اما هشدار داد که اختلافات قابل توجهی بین طرفین باقی مانده و برخی از سختترین مسائل به دور نهایی موکول شدهاند.
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی دیروز اعلام کرد که با توجه به در جریان بودن مذاکرات فنی پیرامون حل و فصل موضوعات پادمانی میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی حفظ دادههای دوربینهای نظارتی به مدت یک ماه از تاریخ سوم خردادماه ۱۴۰۰ ادامه مییابد
به گفته او هنوز اختلافهای چشمگیری بین طرفین باقی مانده و کارهای قابل توجهی وجود دارد که باید انجام شود. این دیپلمات آمریکایی تصریح کرد که هرچه به مرحله نهایی مذاکرات نزدیکتر میشویم، حل و فصل مسائل باقیمانده دشوارتر خواهد بود.
دیپلمات آمریکایی گفت که دور چهارم مذاکرات بینالمللی در وین که به مدت ده روز ادامه داشت و روز چهارشنبه (19 مه) به پایان رسید، در چارچوب پیشنویس نقشه راهی که برای دستیابی به طرح کلی توافق احتمالی در مورد بازگشت ایالات متحده و ایران به پیروی کامل از پیمان هستهای 2015 ایران تدوین شده، به اندازه کافی پیشرفت داشت اما احتمال دستیابی به چنین توافقی قطعی نیست و از سوی دیگر نمیدانیم که چه زمانی ممکن است به این توافق دست یابیم.
او افزود: به طور کلی ما در این دور از مذاکرات درباره طرح کلی توافق پیشرفت بیشتری نسبت به دورهای قبلی گفتگوها داشتیم و از نظر منطقی باید بتوانیم به این توافق دست پیدا کنیم، چراکه هر دو طرف ادعا میکنند که میخواهند به توافق بازگردند و به تعهداتشان عمل کنند.
این منبع دیپلماتیک همچنین به مسئله انتخابات ریاست جمهوری در ایران نیز اشاره کرده و گفته است: انتخابات مسیر دیپلماسی را دشوار میکند و مشخص نیست که چه تأثیری بر مذاکرات داشته باشد. ما تصمیمگیری در مورد اینکه سیاستهای ایران چطور باشد را برعهده خودشان میگذاریم. اما به طور کلی باید گفت که دستیابی به توافق امکانپذیر است اما قطعی و اجتنابناپذیر نیست.
دیدگاه تان را بنویسید