دیدار قالیباف با پوتین برای تحویل نامه رهبر انقلاب لغو شد؛
ناکامی در اولین ماموریت دیپلماتیک
محبوبه ولی
محمدباقرقالیباف که زمانی برای 12 سال شهردار تهران بود و اکنون رئیس مجلس شورای اسلامی است، امروز راهی مسکو است تا حامل پیامی مهم از سوی رهبر انقلاب برای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه باشد. اگر او روبروی پوتین می‌نشست، عکس این دیدار تیتر یک بسیاری از رسانه‌ها می‌شد؛ عکسی که در رزومه دیپلماتیک رئیس مجلس نیز می‌توانست جای ویژه‌ای را به خود اختصاص دهد. اما کرونا ظاهرا اجازه ثبت چنین عکسی را نداده است.
در حالی که پس از چندین ماه گمان می‌رفت که بالاخره موانع دیدار قالیباف و پوتین برداشته شده و او راهی مسکو است تا نامه مهم رهبر انقلاب را به رئیس‌جمهور روسیه برساند؛ مجتبی توانگر، نماینده مجلس که دیروز این خبر را داده بود، ساعتی بعد در توئیتر نوشت: «دیدار با پوتین در روسیه پروتکل‌های ویژه‌ای دارد که دکتر قالیباف پروتکل‌های بهداشتی دیدار با پوتین را نپذیرفته و به همین جهت پیام مهمی که رئیس مجلس در این سفر حامل آن هستند در دیدار با نمایندۀ معرفی‌شده پوتین طرح خواهد شد.»
تابلوی هنری با یک پیام سیاسی
مرداد امسال، حدود دو ماه پس از آغاز به کار مجلس یازدهم، لئونید اسلوتسکی، فرستاده رئیس دوما و رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان روسیه به ایران آمد و با محمدباقر قالیباف دیدار و گفت‌وگو کرد. اسلوتسکی در آن دیدار یک تابلوی سیاه‌قلم از چهره رهبر انقلاب را با خود آورده بود که به همراه نمونه‌ای از تجهیزات پزشکی از جمله کیت‌های تشخیص کرونا به قالیباف تقدیم کرد. همچنین از قالیباف دعوت کرد که به روسیه برود.
تابلویی که اسلوتسکی با خود به ایران آورده بود، صرفا یک هدیه هنری نبود، بلکه حامل یک پیام مهم سیاسی برای ایران و به ویژه برای بالاترین مقام کشور بود؛ پیامی مبنی بر قرابت و ارادت. چندی بعد خبر آمد که قالیباف اواخر آذرماه راهی روسیه خواهد شد، اما این سفر لغو شد و قالیباف به روسیه نرفت.
شرط 15 روز قرنطینه برای قالیباف
آن زمان گمانه‌زنی‌ها این بود که علت لغو سفر، کرونا و تنظیم برنامه‌های پوتین بوده است. در واقع نماینده ایران قرار نبود در سفر خود صرفا دیدارهای پارلمانی داشته باشد؛ بلکه او قرار بود با بالاترین مقام روس‌ها و آن هم برای رساندن پیام بالاترین مقام ایران ملاقات کند.
گفته شد که با توجه به احتیاط‌های پوتین برای حفظ سلامتی‌اش، دیدارکننده او باید 15 روز در قرنطینه بماند. این بدان معنی بود که رئیس مجلس کشور برای دیدار با پوتین باید 15 روز در قرنطینه باشد. ایران اما پیشنهاد کرد که قالیباف در تهران و فرودگاه روسیه آزمایش کرونا بدهد. برخی رسانه‌ها در ایران خبر دادند که روسیه این پیشنهاد را پذیرفته است.
دیروز از خبر مجتبی توانگر اینطور به نظر آمد که نهایتا ایران و روسیه بر سر دیدار قالیباف و پوتین و موانع کرونایی آن به توافق رسیده‌اند اما ظاهرا پروتکل‌ها برای سلامتی پوتین سختگیرانه‌تر از آن است که چنین دیدارهایی به راحتی بتوانند شکل بگیرند
اما مشکل دیگر دادن برنامه فشرده پوتین و پیدا کردن زمانی مناسب برای ملاقات با نماینده ایران بود. تعلل در اعلام این زمان موجب شد برخی رسانه‌ها تیتر بزنند که «آیا پوتین اجازه ملاقات را به رئیس مجلس ایران خواهد داد؟»
درنهایت دیروز از خبر مجتبی توانگر اینطور به نظر آمد که طرفین بر سر این دیدار و موانع کرونایی آن به توافق رسیده‌اند اما توئیت بعدی توانگر نشان داد که ظاهرا پروتکل‌ها برای سلامتی پوتین سختگیرانه‌تر از آن است که چنین دیدارهایی به راحتی بتوانند شکل بگیرند.
سفرهایی که اهمیتشان بعدها افشا می‌شود
گرچه ظاهرا دیدار قالیباف با پوتین میسر نخواهد شد، اما به هر حال او امروز برای مدت سه روز یعنی تا 21بهمن، راهی مسکو است. این اولین سفر خارجی و دیپلماتیک قالیباف در قامت رئیس مجلس شورای اسلامی است.
سفرهای دیپلماتیک و خارجی روسای مجالس در دوره‌های قبلی نیز بسیار مرسوم بوده است. اغلب نیز این سفرها به دیدار با مقامات دولتی و پارلمانی و گفت‌وگوهای مورد علاقه دو طرف می‌گذرد. اما وقتی قرار است رئیس مجلس حامل پیام بالاترین مقام کشور باشد، سفر اهمیت متفاوتی پیدا می‌کند. مانند سفری که علی لاریجانی در دوره ریاست خود بر مجلس به چین داشت. لاریجانی به ظاهر در سفری مانند دیگر سفرهای معمول و مرسوم به چین رفت اما بعدتر مشخص شد که او مامور ویژه رهبر انقلاب برای توافق با پکن بوده است. چندی پیش که ماجرای توافق 25 ساله ایران و چین بسیار خبرساز و پرحاشیه شد و به دنبال آن انتقادات بسیاری نیز به دولت وارد آمد، سیاسیون داخل و خارج دولت اعلام کردند که این توافق تصمیم حاکمیت است و رهبر انقلاب پیش از این، علی لاریجانی را مامور کرد تا با سفر به پکن مقدمات این توافق را فراهم کند.
حالا نیز قالیباف پس از گذشت بیش از هشت ماه از ریاستش بر مجلس یازدهم، اولین سفر دیپلماتیک خود را با ماموریتی مهم آغاز می‌کند. برخی می‌گویند این اصرار خود قالیباف به دفتر مقام معظم رهبری بوده که این نامه مهم را او به پوتین برساند.
نامه محرمانه
او در شرایطی وارد سرزمین تزارها می‌شود که روسیه تحت اعتراضات فراگیر آلکسی ناوالنی است و مسکو سه دیپلمات اروپایی را به دلیل «شرکت در این اعتراضات» اخراج کرده است.
از سوی دیگر اروپا نیز روابط خوبی با ایران ندارد و سنگ‌اندازی‌های اخیر اروپایی‌ها در خصوص برجام، این روابط را تیره‌تر می‌کند. این موضوع بر گفت‌وگوی آنها درباره برجام و آینده آن بسیار تاثیرگذار خواهد بود. اما سوال اصلی درباره نخستین سفر دیپلماتیک قالیباف، این است که او حامل چه پیامی از سوی رهبر ایران برای ولادیمیر پوتین است. محمدحسین فرهنگی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس دیروز در پاسخ به این سوال گفت که از جزئیات نامه رهبر انقلاب که قرار است به دست پوتین برسد اطلاعی ندارد و صحیح هم نیست که این جزئیات مطرح شوند.
پیش از این گفته شد که با توجه به احتیاط‌های پوتین برای حفظ سلامتی‌اش، دیدارکننده او باید 15 روز در قرنطینه بماند. این بدان معنی بود که رئیس مجلس کشور برای دیدار با پوتین باید 15 روز در قرنطینه باشد
او سپس اکتفا کرد به اینکه بگوید روسیه همواره از حامیان ایران در عرصه بین‌الملل بوده و این سفر حتما در راستای تقویت روابط خواهد بود.
«اقتصاد» بُعد اصلی این سفر است
مجتبی توانگر، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اما دیروز به رسانه‌ها گفت: در این سفر مواضع صریح نظام در خصوص برجام، تعاملات اقتصادی با روسیه، فروش نفت و... ابراز و پیامی نیز به رئیس‌جمهور روسیه تقدیم خواهد شد.
او با تاکید بر اینکه ابعاد اصلی سفر قالیباف به روسیه اقتصادی است، توضیح داد: روسیه بیش از ۲۸۰ میلیارد دلار واردات دارد که به دلیل همسایگی این فرصت و مزیت بزرگی برای کشورمان است اما به دلیل ناکارآمدی و نگاه نامتوازن به غرب و شرق، سهم ایران از این بازار کمتر از یک درصد است.
توانگر به توافقنامه اقتصادی اوراسیا هم اشاره کرد و گفت: با رایزنی‌های پارلمانی که در حال انجام است پیوستن ایران به این توافقنامه مراحل پایانی خود را طی می‌کند.
به گفته این عضو کمیسیون اقتصادی، با الحاق ایران به کشورهای اوراسیا (روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس) بازار بزرگی از محصولاتی ویژه در اختیار تولیدکنندگان و صنعت‌گران ایرانی خواهد بود که می‌تواند گام موثر دیگری در خنثی‌کردن تحریم‌ها باشد.
توانگر به اینکه 40 درصد از مبادلات تجاری این و روسیه با ریال و روبل انجام می‌شود نیز اشاره کرد و پایان‌بخشی به سلطه دلار آمریکا را نیز بخشی از مذاکرات در این سفر برشمرد.
ظاهرا قالیباف در این سفر با ویچیسلاو والودین، رئیس دومای دولتی و رئیس شورای عالی امنیت ملی روسیه دیدار خواهد داشت و همینطور به جای پوتین با نماینده او دیدار می‌کند و نامه رهبر انقلاب را به جای پوتین به نماینده او تحویل خواهد داد.
دیدگاه تان را بنویسید