محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دیروز برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان، میهمان مجلس شورای اسلامی بود. حضور وی و سوال و جواب‌هایی که صورت گرفت منجر به دادن دو کارت زرد نمایندگان به ظریف شد.

یک کارت زرد در جریان قانع نشدن نمایندگان از پاسخ ظریف به سوال کریمی قدوسی، مبنی بر اینکه «چرا سه هفته بعد از شهادت سردار سلیمانی کد مذاکره با آمریکا را می‌دهید؟» داده شد.

جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در سوال خود از محمدجواد ظریف، به مصاحبه ظریف با مجله اشپیگل سه هفته بعد از شهادت سردار سلیمانی اشاره کرد و گفت: آقای ظریف بعد از شهادت سردار قاسم سلیمانی مصاحبه‌ای داشتید مبنی بر اینکه همچنان آماده مذاکره با آمریکا هستیم یک هفته قبل از آن هم در دوحه با برگمن افسر سابق رژیم صهیونیستی ملاقات کردید که این شهادت زیرساخت‌هایی را فراهم کرد که توافقی بود که نمادش برجام بود؛ همان برجامی که چند روز قبل خطاب به اروپایی‌ها اعلام کردید ایران برجام را زنده نگه داشته است.وی با اشاره به داستانی تاریخی اظهار کرد: برجام مُرد و بوی گند آن مردم را آزرده کرده است و این مجلس انقلابی با قانون انقلابی خود برجام را دفن کرد. پس خواهش می‌کنم که دیگر چنین حرف‌هایی را تکرار نکنید.

کریمی قدوسی اضافه کرد: آقای ظریف، سردار سلیمانی زمانی شهید شد که شما در آغاز مذاکره در حالی که روی ویلچر نشسته بودید و فردی از پای افتاده بودید با جان کری ملاقات کرده و مذاکره را شروع کردید. زمانی سردار دل‌ها پاره پاره شد که شما برجام دیکته شده آمریکا را نخوانده امضا کردید، زمانی تصمیم به ترور شد که جلوی رزمایش‌ها گرفته شد؛ مبادا به برجام و مذاکره لطمه وارد شود.

آن ملاقات برای آزادی یک سلیمانی دیگر بود

ظریف در پاسخ به اظهارات کریمی قدوسی درباره ملاقاتش با فردی به نام بریگمن قبل از شهادت سردار سلیمانی توضیح داد: ملاقات من نه یک هفته قبل از شهادت سردار بزرگ ما جناب آقای سلیمانی، بلکه یک سال و نیم قبل از آن بود و برای آزاد کردن یک سلیمانی دیگر یعنی جناب آقای دکتر مسعود سلیمانی دانشمند بزرگ کشورمان انجام شد که یک سال در بدترین شرایط اسیر آمریکا بود.

من با صدام هم ملاقات و مذاکره کردم خیال می‌کنید خوشم می‌آمد با صدام مذاکره کنم؟ خیال می‌کنید لذت بردم از اینکه روبروی صدام نشستم؟ نه کار من است و ناگزیرم؛ چاره‌ای ندارم. این را به عنوان یک گناه از من ثبت نکنید

وزیر امور خارجه کشورمان افزود: فردی که از طرف آمریکا می‌خواست در این زمینه مذاکره کند و ما از او استفاده بکنیم، آقایی را همراه خودش آورد که بعدا معلوم شد این آقا ۱۰ سال قبل از آن در رژیم صهیونیستی بوده است. او را نمی‌شناختیم و خبر نداشتیم ما فقط طرف ملاقات کننده را می‌شناختیم و آن آقا فقط یادداشت برمی‌داشت و بعد هم عکسی با من گرفت.

وی با بیان اینکه برای من راحت‌ترین کار این است که بنشینم و شعار بدهم ولی بالاخره آقای مسعود سلیمانی دانشمند ماست که در بند آمریکایی‌ها بود، ادامه داد: برادر عزیزم آقای کریمی قدوسی؛ مسئولیت من این بود که برای آزاد کردن او با کسانی گفت‌وگو کنم که از آنها هیچ خوشم نمی‌آید. من با صدام هم ملاقات و مذاکره کردم خیال می‌کنید خوشم می‌آمد با صدام مذاکره کنم؟ خیال می‌کنید لذت بردم از اینکه روبروی صدام نشستم؟ نه کار من است و ناگزیرم. چاره‌ای ندارم. این را به عنوان یک گناه از من ثبت نکنید ان‌شاءالله کفاره گناهان ما خواهد بود.

در نهایت اما نمایندگان از پاسخ‌های ظریف قانع نشدند و با ۵۵ رأی موافق، ۱۷۳ رأی مخالف و ۱۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۵۹ نماینده حاضر در جلسه علنی به وی کارت زرد دادند.

دیپلماسی اقتصادی ما فعال نیست

سوال دیگری که نمایندگان از پاسخ ظریف به آن قانع نشدند، سوال فرهاد بشیری، نماینده پاکدشت درباره دیپلماسی اقتصادی بود. وی با طرح این سوال که چرا دیپلماسی اقتصادی جدی گرفته نمی‌شود، گفت: استکبار جهانی به دنبال این است که حوزه اقتصادی که پاشنه آشیل ما است را به هم بریزد و بتواند ما را از مسیری که انتخاب کرده‌ایم، دچار یأس و ناامیدی کند و فرصت‌های اقتصادی را یکی پس از دیگری از ما می‌گیرد.

او افزود: اگر بخواهیم گوشه‌گیر باشیم نمی‌توانیم با دنیا ارتباط برقرار کنیم و شیوه‌ای که آقای ظریف در پیش گرفته، درست نیست.

وی خطاب به وزیر امور خارجه کشور گفت: تاکنون هیچ مسئولی از وزارت امور خارجه به ما مراجعه نکرده و مدارک لازم را در حوزه اقدامات انجام شده در راستای دیپلماسی اقتصادی ارائه نکردند و هیچ‌گونه گزارشی ارائه نشده است.

قالیباف:

نام وزارت خارجه را تغییر دهیم

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در امتداد همین موضوع با تاکید بر اینکه نگرش وزارت خارجه باید از بحث‌های سیاسی امنیتی به موضوعات سیاسی و اقتصادی تغییر پیدا کند و به آن اولویت بدهند، گفت: باید نام وزارت خارجه را تغییر دهیم و اگر نیاز است این کار را هم دنبال کنیم و نام آن را به «وزارت خارجه و تجارت امور بین‌الملل» تبدیل کنیم، ولی منظور از این کار انجام تجارت از سوی این وزارتخانه نیست.

کریمی قدوسی با اشاره به اظهارات اخیر ظریف مبنی بر اینکه برجام را ایران زنده نگه داشته است، گفت: برجام مُرد و بوی گند آن مردم را آزرده کرده و این مجلس انقلابی با قانون انقلابی خود برجام را دفن کرد

وی افزود: اگر بخواهیم نام وزارت خارجه را تغییر دهیم باید مجلس با ارائه طراحی این موضوع را دنبال و این آمادگی را اعلام کند.

برای تشکیل معاونت اقتصادی کل ساختار را به هم زدیم

ظریف در پاسخ به سوال نماینده پاکدشت گفت: در دوران وزارت خارجه من بر اساس پیشنهاد مجلس و همفکری که ما و کمیسیون اقتصادی مجلس قبلی داشتیم مقرر شد که معاونت اقتصادی در وزارت خارجه احیا شود که البته برای این کار ما کل ساختار وزارت خارجه را به هم ریختیم و ساختار این وزارت را از یک ساختار منطقه‌ای مجددا به یک ساختار موضوعی بازگرداندیم تا بتوانیم یک معاونت اقتصادی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه تاکنون اقدامات وزارت خارجه در حوزه اقتصادی ناموفق نبوده، اما به موفقیت مورد نظر نیز دست نیافته‌ایم، بیان کرد: رئیس مجلس پیشنهاد داد که وزارت خارجه مسئول کل روابط خارجی کشور باشد، این پیشنهاد مزایا و مشکلاتی دارد، اما نشان می‌دهد رئیس مجلس به مشکلات واقف است.

دومین کارت زرد

ظریف با اشاره به اینکه دستگاه‌های خصوصی و دولتی، سیاست‌های بین‌المللی خود را دنبال کرده و در مواقع بروز مشکل به ما مراجعه می‌کنند، تصریح کرد: البته من با کمال احترام برای آقای قالیباف، اعتقاد ندارم که روابط اقتصادی خارجی به وزارتخارجه محول شود چون وزارتخانه این توانایی را ندارد، اما اعتقاد دارم باید وزارت‌خارجه اختیاراتی در حوزه هماهنگی روابط اقتصادی خارجی داشته باشد.

وزیر خارجه با تاکید بر اینکه در حال حاضر پیشنهادهایی برای تهاتر داریم و در داخل کشور نیز هر دستگاهی براساس اولویت‌های خود موضوعات را پیگیری می‌کند، خاطرنشان کرد: در حد اختیاری که قانون به ما داده برای خارجی‌ها از امکانات و فعالان داخلی بانک اطلاعاتی تشکیل دادیم و در کشورهای مختلف به منظور تهاتر مطالبات اقداماتی انجام شده، زیرا تهاتر راهکاری برای دور زدن تحریم‌هاست.

نمایندگان اما از پاسخ‌های ظریف قانع نشدند و در نهایت با 90 رأی موافق، 138 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع دومین کارت زرد را نیز به او دادند.