دور تازه فشارها با اجرای مصوبه مجلس آغاز شده است؛
اورانیوم فلزی و نگرانی اروپایی
محبوبه ولی
ورود ایران به فاز غنی‌سازی 20درصدی، نگرانی‌ها در اسرائیل، اروپا، آمریکا و حتی شیوخ نه چندان دوست پیرامون ایران را دوچندان کرده است؛ به ویژه که این اقدام در آستانه ورود جو بایدن به کاخ سفید است.
روزنامه «اسرائیل هایوم» نوشته که اطلاعات نظامی اسرائیل حاکی است به محض اینکه تهران دستور دهد، ایران می‌تواند در طول یک سال یک سایت هسته‌ای نظامی کاملا فعال تشکیل دهد.
این روزنامه با تاکید بر اینکه «به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی واقعاً می‌خواهد سلاح هسته‌ای داشته باشد»، ادامه داده: «اسرائیل با هشدار نسبت به اینکه از سرگیری شرایط ذکر شده در توافق هسته‌ای 2015 یک فاجعه است معتقد است جمهوری اسلامی قصد دارد هنگام مذاکره با دولت بایدن از این ذخایر هسته‌ای به عنوان یک اهرم فشار استفاده کند.»
رسانه اسرائیلی به اداره استراتژی و اداره سوم ارتش اسرائیل که به نوشته این روزنامه به نام «دایره ایران» شناخته می‌شود نیز اشاره کرده و نوشته است که این اداره وظیفه دارد سه گزینه برای اسرائیل جهت تضعیف تلاش‌های هسته‌ای تهران یا در صورت لزوم مقابله با این کشور ارائه دهد، این گزینه‌ها به زودی به دولت ارسال می‌شود.
موضع مشترک لودریان و اسرائیل
در نهایت نیز از قول مقامات اسرائیلی اطمینان داده که دولت از هیچ تلاشی برای متقاعد کردن آمریکا جهت امضای توافقی بهتر با تهران که شامل برنامه موشکی و حضور منطقه‌ای آن شود، دریغ نمی‌کند.
به نظر می‌رسد این فصل مشترک همه طرف‌های مقابل ایران است؛ از عربستان و امارات و بحرین گرفته تا اروپا و اسرائیل خواهان یک توافق جدید و فراگیرتر با تهران هستند و هرچه ایران بی‌پرواتر عمل می‌کند، اصرار آنها برای چنین توافقی نیز شدت می‌گیرد.
وزیر خارجه فرانسه هم مانند آنچه در «اسرائیل هایوم» آمده بود، مدعی شده که ایران در مسیر تقویت توانمندی ظرفیت سلاح اتمی خود است.
ژان ایو لودریان در مصاحبه‌ای با نشریه ژورنال دومانش گفته است: بازگشت ایران و آمریکا به برجام کافی نخواهد بود و مذاکرات سختی باید درباره برنامه توسعه موشکی و فعالیت‌های بی‌ثبات کننده ایران در کشورهای همسایه و منطقه صورت گیرد.
نگرانی از پیامدهای نظامی یکی از اقدامات ایران
اظهارات لودریان پس از بیانیه هشدارآمیز تروئیکای اروپایی است. انگلیس، فرانسه و آلمان روز شنبه بیانیه‌ای منتشر کردند که یک نسخه آن هم در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد.
بیانیه آنها یک ابراز نگرانی و واکنشی به آغاز فرایند تولید اورانیوم فلزی در ایران بود که در آن توضیح داده بودند که ایران در این مورد پنهان‌کاری کرده و تولید این اورانیوم به طور بالقوه می‌تواند پیامدهای نظامی داشته باشد.
آنها با بیان اینکه توجیه معتبری برای استفاده از اورانیوم فلزی توسط ایران وجود ندارد، تاکید کرده بودند: «ایران تحت برجام متعهد شد که به مدت ۱۵ سال به تولید اورانیوم فلزی یا انجام تحقیق و توسعه درباره فلزشناسی اورانیوم دست نزند. ما شدیدا از ایران می‌خواهیم که این فعالیت را متوقف کند.»
نکته قابل توجه درباره رزمایش اخیر سپاه اما فرود دست کم یک موشک بالستیک در جریان این رزمایش، در 100 مایلی ناو هواپیمابر یواس‌اس نیمیتز و ناوگروه همراه آن در اقیانوس هند است
آژانس سوء تفاهم ایجاد نکند
موضوع کارخانه تولید اورانیوم فلزی در ماده چهار قانون جنجالی «اقدام راهبری برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» که مجلس به تازگی تصویب کرده و دولت و سازمان انرژی اتمی در حال اجرای آن هستند، آمده است.
سازمان انرژی اتمی اما در پاسخ به بیانیه تروئیکای اروپایی اعلام کرد که «برنامه تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) همانطور که در گزارش اخیر آژانس آمده است نخستین بار بیش از دو سال پیش به آژانس ارائه شده و در طول این مدت نیز در چند مرحله اطلاعات تکمیلی و نهایتاً اطلاعات پرسشنامه طراحی (DIQ) به آژانس ارسال شده است.»
این سازمان همچنین در اعلان خود اضافه کرده: «توضیح اینکه در فرایند تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) اورانیوم فلزی یک محصول میانی است که در فرآیند تولید بدون توقف در این مرحله، بلافاصله سوخت پیشرفته (سیلیساید) تولید می‌شود.»
در نهایت نیز سازمان انرژی اتمی ایران اظهار امیدوری کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با پرهیز از ذکر جزییات غیرضرور در گزارشات خود از بروز زمینه‌های سوء‌تفاهم جلوگیری کند.
از پاسخ سازمان انرژی اتمی به بیانیه تروئیکای اروپایی چنین برمی‌آید که این سازمان سعی کرده با توضیحات فنی، طرف مقابل را متوجه کند که تخطی از برجام و پنهان‌کاری صورت نگرفته و آژانس بین‌المللی نیز از قبل در جریان اقدام ایران بوده است.
دیپلماسی تند و صریح ظریف
پاسخ تند را اما محمدجواد ظریف داده است. او در توئیتی در پاسخ به این بیانیه، بی‌عملی اروپا را یادآوری کرد. او نوشت: «رهبران سه کشور اروپایی- که برای اجرای تعهدات خود ذیل برجام بر امضا و اجازه کارگزاران اوفک (دفتر کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری آمریکا) متکی هستند - هیچ کاری برای حفظ برجام انجام نداده‌اند.»
او در پاسخ به این خواست اروپا که مکرر از ایران می‌خواهد به تعهدات خود و برجام پایبند باشد، تصریح کرد: «آیا ابتکار مرده زاده شده امانوئل ماکرون یا خودداری انگلستان از پرداخت بدهی مقرر در حکم دادگاه را به یاد دارید؟ این به خاطر ایران است که برجام زنده است، نه سه کشور اروپایی.»
تروئیکای اروپایی ضمن ابراز نگرانی درباره آغاز فرایند تولید اورانیوم فلزی در ایران، اعلام کرده: ایران تحت برجام متعهد شد که به مدت ۱۵ سال به تولید اورانیوم فلزی یا انجام تحقیق و توسعه درباره فلزشناسی اورانیوم دست نزند
او به طور مشخص خطاب به لودریان نیز نوشت: «همکار محترم، شما دوران کاریت در کابینه را با فروش جنگ‌افزار به جنایتکاران جنگی سعودی آغاز کردی. از بیان حرف‌های پوچ و مهمل در مورد ایران دست بردار.»
از لحن ظریف و همینطور اقدامات ایران، این طور به نظر می‌رسد که ایران به دنبال نشان دادن قدرت خود است تا پس از ورود بایدن به کاخ سفید، با دست پُر پای میز مذاکره با او بنشیند؛ در واقع از موضع قدرت، نه از موضع ضعف.
یک موشک در 100 مایلی یواس‌اس نیمیتز
این قدرتنمایی اما برای سایر طرف‌ها نگران‌کننده شده است؛ قدرتنمایی‌ای که صرفا شامل نصب سانتریفیوژهای پیشرفته، غنی‌سازی 20 درصدی اورانیوم، کارخانه تولید اورانیوم فلزی و گسترش تاسیسات هسته‌ای نمی‌شود، بلکه رزمایش اخیر ایران را نیز باید به آن اضافه کرد.
این رزمایش که مرحله دوم و نهایی رزمایش پیامبر اعظم(ص) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، از روز جمعه در منطقه عمومی کویر مرکزی ایران آغاز شد و طی آن عملیات راهبردی راهبردی موشک‌های بالستیک دوربرد ضدناوهای متخاصم فرضی دشمن و انهدام اهداف به انجام رسید. نکته قابل توجه اما درباره آن، فرود دست کم یک موشک بالستیک در جریان این رزمایش، در 100 مایلی ناو هواپیمابر یواس‌اس نیمیتز و ناوگروه همراه آن در اقیانوس هند است.
فاکس‌نیوز به نقل از مقامات آمریکایی این خبر را داده و نوشته که یکی از این مقامات گفته: «ما از قبل انتظار شلیک موشک [به آب‌های نزدیک ناو نیمیتز] را داشتیم، اما نگرانی ما این بود که ایران قصد دارد موشک را در چه فاصله‌ای فرود بیاورد.»
به نوشته این رسانه، ماهواره‌های جاسوسی آمریکا شلیک موشک از خاک جمهوری اسلامی ایران را رصد کرده‌اند اما در عین حال مشخص نیست که آیا رادارهای ناوچه‌های موشک‌اندازی که ناو هواپیمابر نیمیتز را اسکورت می‌کنند، توانسته‌اند موشک‌های ایرانی را رصد کنند یا خیر.
این نمایش‌های موشکی همزمان که کارکرد قدرتنمایی دارند، فشارها برای مذاکره موشکی و منطقه‌ای با ایران را نیز بالا می‌برند. حال باید دید که بایدن تحت تاثیر این قدرت موشکی و تهدید ایران به توسعه هسته‌ای قرار می‌گیرد و خواهان یک مذاکره برابر با ایران می‌شود یا تحت تاثیر فشارهای اروپا و اسرائیل و شیوخ قرار می‌گیرد و سیاست فشار از بالا به ایران را ادامه می‌دهد.
دیدگاه تان را بنویسید