تلاش دموکرات‌ها برای ممانعت از اقدام نظامی علیه ایران، ناکام ماند؛
پرزیدنت و برگ برنده وتو !
محبوبه ولی
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در دوئل با کنگره آمریکا که در اختیار دموکرات‌هاست، برگ برنده وتو را رو کرد و مصوبه کنگره و سنای آمریکا مبنی بر محدودیت اختیارات رئیس‌جمهوری برای اقدام نظامی علیه ایران را ناکام گذاشت. اوایل سال جاری میلادی، اقدام غافلگیرکننده ایالات متحده در ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، این نگرانی را در آمریکا تشدید کرد که دونالد ترامپ با اقدامات خودسرانه، کشور را به یک جنگ پرهزینه با ایران در خاورمیانه بکشاند. مشاجرات لفظی میان ترامپ و نانسی پلوسی، رئیس کنگره آمریکا دوباره بالا گرفت و درنهایت دموکرات‌ها توانستند شماری از جمهوریخواهان را نیز برای تصویب قطعنامه‌ای به منظور محدود کردن اختیارات نظامی ترامپ علیه ایران همراه کنند. در واقع با ترور سردار سلیمانی، تب دلواپسی از جنگی که ترامپ با ایران راه بیندازد، به قدری بالا گرفت که جمهوریخواهان نیز به دموکرات‌ها پیوستند.
یارکشی از میان یاران ترامپ
بدین ترتیب طرح محدود کردن اختیارات نظامی رئیس‌جمهور در مجلس نمایندگان آمریکا که دموکرات‌ها اکثریت آن را تشکیل می‌دهند، با 288 رأی موافق در برابر 175 رأی مخالف به تصویب رسید. نتیجه همراهی جمهوریخواهان نیز این بود که این طرح در مجلس سنا که اکثریت جمهوریخواه را دارد، تصویب شد.
دموکرات‌ها در مجلس سنای آمریکا از میان 100 کرسی، 47 کرسی را در اختیار دارند. اما در ارتباط با طرح مذکور 8 نماینده جمهوریخواه نیز به آنها پیوستند و درنهایت روز 24 بهمن (13 فوریه)، سناتورهای آمریکایی طرح محدود کردن اختیارات نظامی رئیس‌جمهوری علیه ایران را با 55 رأی موافق در برابر 45 رأی مخالفت تصویب کردند.
دونالد ترامپ در همان زمان به صراحت مخالفت خود با این قطعنامه را اعلام کرد و یک روز قبل از تصویب آن در صفحه توئیتری خود نوشت که چنین طرحی «پیام بسیار بدی برای ایران دارد.» او همچنین افزود که «در چنین شرایطی نشان دادن ضعف در برابر جمهوری اسلامی خطاست.»
ترامپ در بیانیه وتوی قطعنامه کاهش اختیارات رئیس‌جمهوری برای اقدام نظامی علیه ایران، نوشت: حمله به سلیمانی بر اساس قوانین آمریکا مجاز و ذیل قطعنامه «مجوز استفاده از زور نظامی علیه عراق در سال 2002» و ماده 2 قانون اساسی آمریکا بوده است
یک نمایش سیاسی
اکنون پس از حدود سه ماه از تصویب آن قطعنامه، به نظر می‌رسد آنچه رخ داد، صرفا نمایشی از اختلافات سیاسی درون آمریکا بود نه اقدامی عملی برای ممانعت از درگیری جنگی با ایران.
دونالد ترامپ صبح پنجشنبه گذشته آن قطعنامه را وتو کرد. در بیانیه وتوی وی آمده است: «امروز قطعنامه اس جی 68 را که قصد داشت من را به سوی منع استفاده از نیروهای مسلح آمریکا در شرایط مخاصمه و درگیری با ایران سوق دهد، وتو کردم. این قطعنامه کاملا توهین‌آمیز بود که دموکرات‌ها آن را به عنوان بخشی از راهبرد خود برای ایجاد تفرقه در بین حزب جمهوریخواه و پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر تهیه کرده بودند.»
او همچنین در بیانیه خود درباره جمهوری‌خواهانی که به محدودیت اختیارات نظامی وی رأی مثبت داده بودند، تاکید کرد که آنها بازیچه دست دموکرات‌ها شده‌اند.
رئیس‌جمهور آمریکا به ترور سردار قاسم سلیمانی و حمله موشکی ایران به یکی از پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق که در واقع این دو اتفاق منجر به تصویب قطعنامه مذکور شده بود نیز اشاره و ادعا کرد: «هیچ نظامی آمریکایی در این حمله موشکی کشته نشده است. حمله به سلیمانی نیز بر اساس قوانین آمریکا مجاز بوده و این حمله ذیل قطعنامه «مجوز استفاده از زور نظامی علیه عراق در سال 2002» و ماده 2 قانون اساسی آمریکا بوده است.»
در بخش دیگری از بیانیه ترامپ آمده است: «قطعنامه اس جی 68 به توانایی و قدرت رئیس‌جمهور برای حفاظت از ایالات متحده و متحدانش لطمه می‌زد. این قطعنامه به طور تلویحی به معنای آن بود که اختیارات قانونی رئیس‌جمهور برای استفاده از نیروی نظامی صرفا برای دفاع از آمریکا و نیروهایش در برابر حملات احتمالی و قریب‌الوقوع محدود شود. این درست نیست. ما در جهانی زندگی می‌کنیم که تهدیدها رو به افزایش است و قانون اساسی ما تاکید می‌کند که رئیس‌جمهور باید قادر به پیش بینی تحرکات بعدی دشمنان و اتخاذ تصمیم‌های سریع و قاطع در برابر آنها باشد. این دقیقا کاری است که من کردم.»
شکست وتو نیز ناکام ماند
مطابق قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، رئیس‌جمهور حق دارد در صورت تشخیص خود و در جهت حفظ منافع ملی، مصوبات کنگره این کشور را وتو کند. اما این پایان کار نیست. مجلس نمایندگان و مجلس سنای آمریکا می‌توانند پس از وتوی رئیس‌جمهور، در یک رأی‌گیری مجدد مصوبه خود را لازم‌الاجرا کنند، مشروط به اینکه این بار دو سوم نمایندگان به مصوبه مورد نظر رأی موافق دهند؛ در این صورت، طرح کنگره لازم‌الاجراست و رئیس‌جمهور ملزم به اجرای آن است.
روز پنجشنبه پس از اعلام وتوی دونالد ترامپ، تیم کین، سناتور دموکرات ایالت ویرجینیای آمریکا در مجلس سنا، گفت: «از همکارانم می‌خواهم در رأی‌گیری برای لغو وتوی ترامپ به من بپیوندند.»
وی افزود: «تا زمانی که یک توافق جمعی درست در کنگره در خصوص ضرورت جنگ وجود نداشته باشد، نباید به نظامیان کشورمان آسیبی وارد کنیم.»
این درخواست سناتور کین در حالی بود که با توجه به اکثریت جمهوریخواه در سنای آمریکا، برای بسیاری از ناظران روشن بود که طرح محدودیت اختیارات نظامی رئیس‌جمهور علیه ایران، در رأی‌گیری مجدد، موفق به کسب دو سوم آرا نخواهد شد. در نهایت نیز همین نتیجه به دست آمد.
این اولین بار نیست که ترامپ مصوبه کنگره را وتو می‌کند. سال گذشته میلادی او مصوبه ناظر بر عدم حمایت نظامی آمریکا از عربستان سعودی در جنگ یمن را نیز وتو کرد
عصر پنجشنبه سنا رأی‌گیری مجدد برای این طرح انجام داد و با توجه به شرط کسب دو سوم آرا، طرح موردنظر باید از میان 100 کرسی، 67 رأی موافق کسب می‌کرد، اما تنها 49 رأی موافق داده شد در برابر 44 رأی مخالف. بدین ترتیب تلاش برای لغو وتوی دونالد ترامپ نیز ناکام ماند.
پیام روشن برای تهران
این اولین بار نیست که ترامپ مصوبه کنگره را وتو می‌کند. سال گذشته میلادی او مصوبه ناظر بر عدم حمایت نظامی آمریکا از عربستان سعودی در جنگ یمن را نیز وتو کرد.
برنی سندرز، نماینده مجلس سنای آمریکا در واکنش به همین وتوی اخیر در توئیتر نوشت: «ترامپ گفت: «ملت‌های بزرگ وارد جنگ‌های بی‌پایان نمی‌شوند.» با وجود او دو قطعنامه کاهش اختیارات جنگی را وتو کرده تا ما را داخل این جنگ‌ها نگاه دارد. کنگره باید به تلاش خود برای مهار این رئیس‌جمهور قانون‌گریز ادامه دهد.»
میچ مک کانل، رئیس جمهوریخواه مجلس سنا که از حامیان جدی دونالد ترامپ است؛ اما از رأی نیاوردن تلاش برای لغو وتوی رئیس‌جمهور درباره طرح کاهش اختیارات وی برای اقدام نظامی علیه ایران استقبال کرد و گفت که «این اتفاق پیام روشنی به تهران خواهد فرستاد.»
احتمالا پیام روشن برای تهران این است که در مواجهه با آمریکا، به دموکرات‌ها نیز امیدی نیست.
دیدگاه تان را بنویسید