وزیر خارجه فرانسه به توئیت ترامپ پاسخ تندی داد
تقابل پاریس- واشنگتن بر سر ایران
چه کسی میتواند چالش ایران را برای غرب حل کند؟ مکرون یا ترامپ؟ این دوئلی است که این روزها میان ترامپ و مکرون برقرار است؛ مکرون جوانی که در نشست جی هفت دو سال پیش جای دستش را روی دست ترامپ باقی گذاشت! این شیوه ترامپ است که در احوالپرسی‌‌ها و دیدارهای سیاسی دست طرف مقابلش را محکم بفشارد یا با قدرت روی کتف او بزند و مفسران را وادار کند که در تفسیر زبان بدن او بگویند ترامپ در موضع قدرت بود؛ اما در آن نشست مذکور مکرون چنان دست ترامپ را فشرد که رد دستش روی دست پرزیدنت ماند و بعد هم گفت: «می‌خواستم نشان دهم فردی نیستم که به راحتی بتوان بر او غلبه یا نفوذ کرد» و حالا هم گویا قصد دارد پیامی مشابه به ترامپ بدهد.
محبوبه ولی
برای ترامپ خوشایند نخواهد بود که افتخار حل چالش ایران به جای اینکه به نام او باشد، به نام فرانسه و مکرون ثبت شود. اما مکرون پیوسته در تلاش است تا بتواند توافقی را با ایران حاصل کند؛ تلاش‌‌هایی که برخی آن را «مکر مکرون» می‌‌خوانند و برخی دیگر «اقدامات دیپلماتیک». اما به هر حال هرچه که باشد، این تلاش‌‌ها اکنون دو روزی است باعث شده کار لفاظی میان فرانسه و آمریکا بالا بگیرد.
اواخر هفته گذشته رسانه‌‌های خارجی به نقل از منابع آگاه افشا کردند که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در تماس تلفنی با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران پیشنهادهایی را به وی داده است. یکی از این پیشنهادها تزریق 15 میلیارد یورو به اینستکس (سازوکار مالی ایران و اروپا) بود که از قرار معلوم مکرون وعده داده که پنج میلیارد از این 15 میلیارد یورو را خود فرانسه تزریق خواهد کرد و مابقی را سایر اعضای برجام.
اما پیشنهاد دوم که بسیار بیشتر از پیشنهاد اول سر و صدا کرد، این بود که مکرون، روحانی را به نشست سران جی 7 دعوت کرده و خواسته است که به عنوان میهمان افتخاری در این نشست حضور یابد. نشست جی۷ یا همان گروه هفت به نشست وزیران اقتصاد هفت کشور صنعتی جهان شامل آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا و کانادا گفته میشود که قرار است ا۴۵مین اجلاس عالی کشورهای این گروه از ۲۴ تا ۲۶ اوت در فرانسه برگزار شود. گفته شده در این اجلاس به موضوع بحرانی که در هفته‌های اخیر در روابط ایران و آمریکا وجود داشته نیز پرداخته خواهد شد.
رئیس کاخ سفید به منظور جلب حمایت‌ها از خود در انتخابات 2020 می‌‌خواهد هرگونه گشایش در مناسبات با ایران به نام آمریکا باشد و دیگر اینکه ترامپ نگران است که ایفای نقش جدی فرانسه در مذاکرات با ایران، جایگاه اتحادیه اروپا در عرصه بینالمللی را تقویت کند
رسانه‌‌های خارجی نوشته‌‌اند که قصد مکرون از دعوت رئیس‌جمهوری ایران این بوده که روحانی و ترامپ در حاشیه این نشست با هم دیدار کنند، اما روحانی مذاکره با ترامپ را تا زمان لغو تمامی تحریم‌های آمریکا علیه ایران رد کرده است.
هیچ کس مرا نمایندگی نمی‌‌کند
با انتشار این خبر دولت آمریکا و شخص دونالد ترامپ به آن واکنش منفی نشان دادند؛ واکنشی که نشان می‌‌داد آمریکا علاقه چندانی به پادرمیانی مکرون در ماجرای ایران ندارد. دونالد ترامپ از مکرون انتقاد کرد که «علائم درهم» برای ایران می‌فرستد. او گفت که تنها آمریکاست که میتواند آمریکا را نمایندگی کند. ترامپ مشخصا در توئیتی نوشت: «ایران به طور جدی با مشکل مالی روبروست. آنها سخت در پی گفتگو با آمریکا هستند، اما به آنها علائمی درهم از سوی همه کسانی داده میشود که به نظر می‌رسد نماینده ما هستند، از جمله از سوی رئیس‌جمهور فرانسه مکرون.»
مورگان اورتاگس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در نشست خبری خود دعوت از روحانی برای شرکت در نشست جی هفت را شایعه خواند و پرسید: «نمی‌‌دانم چرا رئیس‌جمهور ایران باید به این نشست دعوت شده باشد؟»
برای گفتگو با ایران به هیچ مجوزی نیاز نداریم
بلافاصله بعد از خط و نشان‌‌های ترامپ درباره اینکه «هیچ کس حق صحبت با ایران از جانب آمریکا را ندارد»، وزارت خارجه فرانسه بیانیه‌‌ای صادر کرد و یان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه در قالب این بیانیه، با تاکید بر اینکه کشورش برای پرداختن به موضوعات مرتبط با ایران و اظهار نظر در باره این کشور نیاز به هیچ مجوزی ندارد به صراحت نسبت به انتقادهای رئیس جمهوری آمریکا پاسخ داد.
او گفت که «فرانسه با لحاظ حق حاکمیت در باره ایران سخن می‌‌گوید و به شدت در جهت صلح و امنیت در منطقه متعهد است و تلاش می‌‌کند. فرانسه همچنین تلاش دارد تا زمینه کاستن از تنش‌‌ها را فراهم کند و برای این کار به هیچ مجوزی نیاز ندارد.»
در بیانیه وزارت خارجه فرانسه به این موضوع نیز اشاره شده بود که «فرانسه همچنان به توافق هسته‌ای وین متعهد و همچون دیگر طرف‌های این توافق بینالمللی به استثنای آمریکا به امضای خود پایبند است.»
راهی که مکرون را از ترامپ جدا می‌‌کند
این اولین بار نبود که خبرهای تلاش مکرون برای حل تنش‌‌های موجود با ایران رسانه‌ای می‌‌شد. پیش از این نیز مکرون بیش از همتایان اروپایی خود در این زمینه اهتمام به خرج داده است، اما چرا این بار با چنین واکنش تندی از سوی ترامپ مواجه شد؟
علی بیگدلی، کارشناس ارشد مسائل بین‌‌الملل در این باره به «انتخاب» گفته است: «توئیت ترامپ در مخالفت با نقش‌آفرینی فعال پاریس در مذاکرات با ایران دو علت اصلی دارد. یکی اینکه رئیس کاخ سفید قصد دارد به منظور جلب حمایت‌ها از خود در انتخابات 2020 هر گونه گشایش در مناسبات یا مذاکره با ایران را به نام آمریکا و به عنوان برگی برنده از کارنامه دولت خود در چهار سال اول ارزیابی کند و دیگری اینکه ترامپ نسبت به این مساله نگران است که ایفای نقش جدی فرانسه در مذاکرات با ایران، نقش و جایگاه اتحادیه اروپا در عرصه بینالمللی را تقویت کند.»
این کارشناس مسائل بین‌‌الملل درباره رفتار فرانسه نیز توضیح داده است: «ستاد دانشگاه شهید بهشتی افزود: «مجموع کنش‌های فرانسه نشان‌گر آن است که پاریس خواهان تقویت استقلال اتحادیه اروپا و قمداد کردن خود به عنوان قدرتی تاثیرگذار در معادلات بینالمللی است. مکرون بارها نشان داده به هیچ عنوان نمیخواهد در موضوع برجام و دیگر مسائل امنیتی جهان، دنبالهرو ترامپ باشد.»
بلافاصله بعد از خط و نشان‌‌های ترامپ درباره اینکه «هیچ کس حق صحبت با ایران از جانب آمریکا را ندارد»، لودریان، وزیر خارجه فرانسه پاسخ داد که کشورش برای پرداختن به موضوعات مرتبط با ایران و اظهار نظر درباره این کشور نیاز به هیچ مجوزی ندارد
در واقع نه تنها مکرون نمیخواهد که دنبالهرو ترامپ باشد بلکه به باور ناظران سیاسی او قصد دارد با توجه به شرایط موجود رهبری اروپا را بر عهده بگیرد. انگلستانی که روزگاری بریتانیای کبیر بود و بیشترین قدرت را در قاره سبز داشت اکنون تصمیم به خروج از اتحادیه اروپا گرفته است. در غیاب این اروپایی کهنه‌‌کار، اروپایی‌‌های دیگر قطعا خواهند کوشید که جای آن را بگیرند و موقعیت خود را به عنوان رهبر سیاسی اروپا تثبیت کنند و کشوری مانند فرانسه که به چنین دورنمایی می‌‌اندیشد، استفاده از فرصت برجام و مسئله ایران را نیز در دستور کار خود قرار داده تا بتواند به عنوان یک اروپایی مستقل و چه بسا لیدر یک اروپای یکپارچه اعلام هویت کند.
دیدگاه تان را بنویسید