عصاره کدام فضایل؟
سیاست را تا به حال به انواع گوناگونی تعریف کرده‌اند اما هارولد لاسول یکی از عینی‌ترین و واقع‌گرایانه‌ترین تعاریف را در این زمینه ارائه کرده است. او در تعریف سیاست می‌گوید سیاست یعنی چه کسی چه چیزی را چه موقع و چگونه به دست می‌آورد. فضایی که روز چهارشنبه در جلسه استیضاح وزیر کار، رفاه و امور اجتماعی در مجلس به وجود آمد دقیقا مطابق با این تعریف از سیاست بود.
کشور سال جدید را با تلاطم‌های شدید اقتصادی آغاز کرد و مسئولان دولتی با یک تصمیم نسنجیده و ناروا زمینه‌ای را فراهم آوردند که کسانی که دسترسی‌های خاص اطلاعاتی و رانتی داشتند توانستند در ایامی که کشور بیش از هرزمان دیگری به وحدت، اعتماد و همیاری همگانی نیاز داشت تنها به سود و منافع شخصی خود بیاندیشند و نتیجه آن شد که میلیونها دلار در این راه حیف و میل شد به گونه‌ای که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس سخن از ناپدید شدن 9 میلیارد دلار سخن گفت و رئیس‌جمهوری در نامهای خطاب به وزیر صنعت، معدن و تجارت از گسترده بودن فساد سیستماتیک در آن وزارتخانه در جریان ثبت سفارش خودروهای وارداتی به تلخی یاد کرد.
در چنین فضایی وقتی سخن از ارقام میلیون دلاری به میان می‌آید آن هم در شرایطی که مردم مشکلات بزرگ معیشتی دارند و در دخل و خرج زندگی خود به شدت به دردسرافتاده‌اند اولین سوالی که اذهان عمومی را می‌خلد و به خود مشغول می‌سازد این پرسش است که «در این مملکت چه خبر است؟» چگونه است که در برخورد با جرایمی که به مراتب بسیار سبک‌تر از اختلاس‌ها و فسادهای اقتصادی چند میلیون دلاری مجرم در مدت کوتاهی به سزای عمل خود می‌رسد اما در پرونده‌هایی به این عظمت مدتها طول می‌کشد تا شاید نتیجه‌ای حاصل شود و حتی نام متهمان و نقش و مسئولیت آنها نیز در این فضای پرابهام مکتوم و مخفی می‌ماند و اخبار بسیار کلی به خورد جامعه داده می‌شود که مثلا 45 نفر در پرونده‌های فساد اقتصادی دستگیر شده‌اند. در این فضا زمانی که مردم با چشم خود نظاره‌گر داد و بیداد نمایندگان و وزیر و موافقان و مخالفان هستند که هر یک دیگری را به فساد متهم می‌کنند چه نتیجه‌ای باید بگیرند
آنچه در روز چهارشنبه در مجلس و در جریان جلسه استیضاح وزیر کار و امور اجتماعی گذشت اوج بد‌اخلاقی و بی‌سیاستی برخی از نمایندگان مردم از یکسو و وزیر کار و امور اجتماعی از سوی دیگر بود. نامهای بسیاری بی‌دلیل در مجلس مطرح شد، آن هم بدون آنکه گوینده (از هر دو طرف استیضاح کننده و استیضاح شونده) دلیل و مدرکی برای اثبات سخن خویش داشته باشند. آنها نامها و اتهام‌ها را فقط مطرح کردند و نفت بر آتش شعله‌ور موجود در افکار عمومی پاشیدند تا خود را نجات دهند همین و بس. سخن این نیست اگر فسادی شکل گرفته است باید مکتوم بماند، بلکه برعکس باید با فساد در هرسطحی که هست باید با تمام توان برخورد و در این زمینه تا آنجا که ممکن است شفاف‌سازی کرده و گزارش برخورد با مفسدان اقتصادی به طور کامل به مردم ارائه شود. اما آنچه در مجلس روی داد به هیچ وجه در این راستا نبود. تنها هدف طرفین تخریب رقیب به هر قیمت برای ماندن در صحنه بود. اتهاماتی که در صحن علنی مجلس مطرح شد از این جنس نبود که فسادی شکل گرفته و نمایندگان موافق و مخالف استیضاح از سر دلسوزی مردم و برای احقاق حق جامعه و دفاع از بیت‌المال آن را با داد و بیداد پشت بلندگوهای مجلس فریاد بزنند، بلکه تمام آن فریادها برای تخریب رقیب و ماندن در صحنه رقابت به هرقمیت و به کرسی نشاندن حرف خود بود. اینجا بود که سخن لاسول در تعریف سیاست عینیت پیدا می‌کرد که چه کسی چگونه و چه موقع چه چیزی را می‌برد. در آن لحظات تاریک، آنچه اصلا و ابدا در نظر گرفته نشد همانا منافع ملی و افکار عمومی بود. مردم شاهد صحنه‌های بسیار زشتی بودند که این نماینده نام دختر نماینده دیگر را می‌برد که با استفاده از رانت پدر در فلان پتروشیمی مشغول است و دیگری فرزند وزیر را نام می‌بُرد که صاحب شرکتی در دوبی است و آن دیگری سخن از 500 میلیون رشوه می‌کرد و دیگری می‌گفت وزیر سفره اطعام به سبک یزید و معاویه انداخته تا رای بخرد و از جای دیگر صدا می‌آمد که وزیر به این جهت استیضاح شده چون زیر بار انتصابات سفارشی نرفته است و تمام اینها مطالبی بود که نمایندگان و وزیر می‌توانستند بدون آنکه غوغاسالاری کنند با یکدیگر در میان بگذارند و اگر فسادی موجود بود نه تنها آن را علنی و اصلاح کرده بلکه با مفسدین برخورد کرده، آنها را به قوه‌قضاییه معرفی نمایند و نتیجه آن را به اطلاع عموم برسانند. اما آنچه افکار عمومی شاهد بود مشتی سوال و اتهام بی‌اساس بود که معلوم نخواهد شد تکلیف آن اتهامات چه می‌شود و جامعه تا مدتهای مدید با این سوال روبرو خواهد بود که در این مملکت واقعا چه خبر است. حتی اگر قوه قضاییه به تک‌تک آن اتهامات رسیدگی کرده و پرونده آن سوالات را در بخش قضایی ببندد اما این پرونده‌ها همواره در ذهن مردم و افکار عمومی مفتوح خواهند ماند. محمدرضا عارف پس از جلسه استیضاح سخن از دفن اخلاق در مجلس به میان آورد، عزت‌الله ضرغامی نمایندگان مجلس را تهدید کرد که کاری نکنید مردم، مجلسیان را استیضاح کنند و آن دیگری پرسید: «ما نمایندگان، عصاره کدام فضایل هستیم؟»
دیدگاه تان را بنویسید