تورم در دو ماه پایانی سال 1403 شدت گرفت و از همین رو هزینه تأمین نیازهای غذایی هر فرد در اسفند 1403 به رقم بی‌سابقه 3 میلیون و 8 هزار و 773 تومان رسید. براساس گزارش اکوایران، فشار اقتصادی ناشی از نابه‌سامانی‌های مالی همواره به شکل نامتناسبی بر دوش گروه‌های کم‌درآمد سنگینی می‌کند. این ادعا با شاخص‌هایی همچون نرخ تورم سبد مصرفی دهک‌های مختلف و نسبت هزینه‌های دهک پایین به بالای درآمدی تأیید می‌شود. با این وجود، تحلیل دقیق‌تر شرایط زندگی این اقشار نیازمند بررسی ابزار مکملی است که یکی از آنها «سبد غذایی مطلوب جامعه ایرانی» است. مبنای این سبد، توصیه‌های مؤسسه تغذیه ایران و نهادهای مرتبط به مصرف روزانه گروه‌های اصلی غذایی مانند میوه‌ها، لبنیات و حبوبات است که با تطبیق این چارچوب کلی با داده‌های مرکز آمار درباره الگوی مصرف شهری، اجزای دقیق‌تری مانند ماست، پنیر، شیر، کره و همچنین معادله‌ای رایج میوه‌ها و حبوبات را در قالب یک سبد حداقلی همسو با عادات غذایی ایرانیان را می‌توان 

تعریف کرد.

محاسبات نشان می‌دهد هزینه تأمین نیازهای غذایی هر فرد در اسفند 1403 به رقم بی‌سابقه 3 میلیون و 8 هزار و 773 تومان رسیده که نسبت به بهمن همان سال 5.7درصد و در مقایسه با اسفند 1402 افزایشی 46درصدی را ثبت کرده اما آیا رشد 5.7درصدی این شاخص، بالاترین سطحی بوده که در طول دو سال اخیر به ثبت رسیده یا رکورددار تورم سبد معیشتی ماه دیگری بوده است؟

رشد ماهانه هزینه سبد معیشتی مردم

در طول دو سال گذشته، شدیدترین افزایش قیمت ماهانه در سبد غذایی مطلوب ایرانیان به خرداد سال 1403 بازمی‌گردد. در آخر بهار سال گذشته، هزینه تامین این سبد 8.4درصد در طول یک ماه افزایش یافت. برخی پژوهشگران بر این باورند که دلیل این جهش، افزایش مداوم نرخ ارز در حداقل 4 ماه منتهی به خرداد بوده است. این در حالی‌ست که اُفت 4درصدی قیمت این سبد که در تیر ماه به ثبت رسیده حکایت از آن دارد که احتمالا تورم بالای این سبد در خرداد ماه ناشی از شوک قیمتی مقطعی بوده است.

سطح تورم ماهانه این سبد در میانه سال گذشته، یعنی در پاییز تقریبا برابر با تورم ماهانه کل بوده اما با نزدیک شدن به انتهای سال و به خصوص در دو ماه آخر، تورم خوراکی‌های موجود در این سبد از تورم کل سبد مصرف خانوار که توسط مرکز آمار اعلام می‌شود، پیشی گرفت. جهش قیمت این سبد در بهمن ماه 6.8درصد و در اسفند ماه 5.7درصد بوده است. این ارقام تایید می‌کند که تورم بالاتر دو ماه آخر سال ناشی از افزایش قیمت مواد خوراکی بوده است. بررسی جزئیات این سبد نشان می‌دهد که هزینه 3 میلیون تومانی تامین آن بیشتر از سوی گوشت گوساله، کره حیوانی، سیب‌زمینی و حبوبات 

تغذیه شده است.