نسرین هزاره مقدم

در روزهای گذشته، کمیته مزد شورای عالی کار با استناد به داده‌های رسمی دی‌ماه، سبد معیشت خانوارهای کارگری را محاسبه کرد و این سبد چیزی حدود ۲۳ میلیون و ۵۰۰هزار تومان نرخ‌گذاری شد. این در حالی‌ست که قبل‌تر کانون عالی شوراها، نرخ سبد معیشت آذر ماه را بیش از ۲۹ میلیون تومان اعلام کرده بود.

چنین موضوعی این پیش‌فرض را به ذهن متبادر می‌کند که داده‌های رسمی و فرمول‌های محاسباتی دولتی، چندان قابل اعتماد نیستند. مرکز آمار ایران، تورم ماهانه بهمن را فقط ۳درصد اعلام کرده درحالی‌که در همین ماه سیب‌زمینی بیش از ۲۰هزار تومان، گوشت قرمز بیش از ۲۰۰هزار تومان و سایر کالاها و خدمات به دلیل گرانی دلار چند درصد گران شده‌اند اما به اعتقاد مرکز آمار و براساس سبد تورمی این مرکز، تورم بهمن به نسبت ماه قبل فقط ۳درصد بوده است.

همچنین براساس گزارش مرکز آمار، در بهمن ماه ۱۴۰۳، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، ۳۵.۳درصد بوده یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۳۵.۳درصد بیشتر از بهمن ماه ۱۴۰۲ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند اما آیا واقعاً هزینه زندگی خانواده‌ها در بهمن امسال به نسبت بهمن سال قبل فقط ۳۵.۳درصد بیشتر شده؟! در همین مدت، تورم نقطه به نقطه دلار بیش از ۶۰درصد بوده است. پنجم اسفند ‌ماه، قیمت دلار در بازار باز هم روندی افزایشی در پیش گرفت و با رشد ۱۰۰ تومانی نسبت به روز قبل، به ۹۳هزار و ۷۵۰تومان رسید. یک سال قبل یعنی در پنجم اسفند ۱۴۰۲، قیمت دلار ۵۷هزار و ۱۹۰ تومان بود بنابراین در یک سال منتهی به ۵ اسفند امسال، قیمت دلار ۶۳.۹درصد گران شده است. گرانی تقریبا ۶۴درصدی دلار کجا و تورم نقطه به نقطه ۳۵.۳درصدی مرکز آمار کجا؟

سبد معیشت واقعی نیست

وقتی قرار است همین داده‌های رسمی مرکز آمار ایران مبنای کار قرار بگیرد، معلوم است که در کمیته مزد، سبد معیشت ۱۷ میلیون و ۷۰۰هزار تومانی پارسال به ۲۳ میلیون و ۵۰۰هزار تومان می‌رسد یعنی فقط کمی بیش از ۳۰درصد افزایش در نرخ سبد معیشت! در واقع باید پرسید آیا در عرض این یک سال اخیر هزینه‌های زندگی کارگران کشور فقط ۶ میلیون تومان بیشتر شده است؟!

«مازیار گیلانی‌نژاد» فعال کارگری در این رابطه می‌گوید: در چند روز گذشته کمیته دستمزد رقم ۲۳ میلیونی سبد معیشت را اعلام کرده و کارزاری هم از سوی نماینده کارگران ارکان ثالث برای افزایش ۷۰درصدی دستمزد راه‌اندازی شده است. طبق گفته اقتصاددانان و محاسبات عادلانه، خط فقر حدود ۵۰ میلیون تومان است پس ۲۳ میلیون تومان نصف خط فقر هم نیست! از سوی دیگر کارزار افزایش ۷۰درصدی به ۱۸ میلیون تومان دستمزد راضی است اما آنچه در جامعه در جریان است حقیقتی دیگر است.

او افزود: طبق آمار اعلامی از سوی خرده‌فروشی‌ها و مشاهده هر روزه مردم، در همین چند ماهه اخیر حبوبات حدود ۱۰۰درصد، لبنیات حدود ۷۰درصد، میوه نزدیک ۶۰درصد، برنج ۱۰۰درصد و دارو به طور متوسط چیزی بیش از ۱۰۰درصد رشد قیمت داشته‌اند. این فقط به امسال محدود می‌شود اما  اگر قرار است طبق ماده ۴۱ قانون کار دستمزدی برای یک سال آینده مصوب شود باید به جز تورم ۱۰۰درصدی امسال، تورم انتظاری سال بعد هم در نظر گرفته شود چراکه طبق پیش‌بینی‌های اقتصاددانان، در صورت تثبیت شرایط موجود، قیمت دلار تا آخر تابستان ممکن است به ۱۲۰ تا ۱۵۰هزار تومان هم برسد!

گیلانی‌نژاد با استناد به این داده‌ها و شتاب بیش از ۶۳درصدی قیمت دلار در یک سال اخیر، معتقد است تنها در صورتی‌که حداقل مزد بین ۳۳ تا ۳۵ میلیون تومان تعیین شود، کارگران در سال آینده قادر به تامین نیازهای حداقلی زندگی خود خواهند بود. او اضافه می‌کند: اما قصد دارند باز هم دستمزدی ۳ برابر زیر خط فقر به کارگران تحمیل کنند، وقتی هزینه‌های زندگی بیش از ۴۰ میلیون تومان است.