دبیرکل خانه پرستار:
۵۰ هزار پرستار خانه‌نشین داریم
مهاجرت پرستاران یکی از مباحثی است که به ویژه در طول سال‌های اخیر در کشور مطرح شده و نگرانی‌های زیادی را در حوزه سلامت ایجاد کرده است. نداشتن امنیت شغلی و حجم کار زیاد در مقایسه با دستمزدی که به پرستاران پرداخت می‌شود از مهم‌ترین عواملی است که موجب شده تا پرستاران اقدام به مهاجرت کنند.
«محمد شریفی‌مقدم» دبیرکل خانه پرستار در گفت‌وگو با خبرآنلاین آخرین وضعیت مهاجرت پرستاران ایرانی به دیگر کشورها را تشریح کرد.
علت اصلی مهاجرت پرستاران ایرانی چیست؟
مهاجرت راهی است که دولتمردان پیش روی پرستاران گذاشته‌اند. شغل پرستاری در تمام دنیا متفاوت از دیگر مشاغل است و رغبت به این شغل به خاطر پرخطر بودن آن کم است، چون پرستار با بیماران در حال جان دادن، بیماران بدحال، بیماران مبتلا با بیماری‌های پرخطر مثل ایدز، هپاتیت، کرونا، شیفت‌های غیرمتعارف، همراهان پرخاشگر بیمار و... مواجه است و همین موارد این حرفه را متفاوت و سخت کرده است. مهم‌ترین علت مهاجرت پرستاران تفاوت حقوق دریافتی با سایر کشورهاست. دولت‌های دیگر دنیا جذابیت‌هایی برای پرستاران ایجاد می‌کنند که افراد با انگیزه به سمت این شغل بروند و یکی از این موارد پرداخت حقوق مناسب به پرستاران است.
دستمزد پرداختی به پرستاران در کشور خودمان چه رقمی است؟
هم اکنون با احتساب دلار ۸۵هزار تومانی، به پرستاران ۲۰۰ دلار حقوق می‌دهند و البته بعضی از همکاران ما کمتر از این مبلغ هم حقوق می‌گیرند. خب منطق حکم می‌کند که پرستار جایی برود که ۴۰۰۰ هزار دلار به او حقوق داده می‌شود. حتی اگر از کشورهای اروپایی و آمریکایی در دستمزد پرستاران مثال نزنیم، کشورهای حوزه خلیج‌فارس مثل عمان به هر پرستار حداقل ۲۰۰۰ دلار یعنی ۱۰ برابر ایران حقوق پرداخت می‌کند. البته این دریافتی نهایی پرستاران نیست و سایر مزایا هم به آن اضافه می‌شود.
به جز حقوق، دیگر چه مواردی باعث مهاجرت پرستاران ایرانی شده؟
شأن اجتماعی یکی دیگر از مواردی است که باعث شده تا پرستاران ایرانی به مهاجرت روی بیاورند. امتیازات جانبی، رفاهی، برخورد مناسب و محترمانه هم جزو عوامل تصمیم به مهاجرت است.
در کشور ما اگر پرستار به حقوق کم اعتراض کند یا به او توجه نمی‌شود یا بعد از اعتراض دوباره و برگزاری تجمع سایر پرستاران برای کمی حقوق دریافتی، به جای اینکه بیایند و مشکل پرستار را حل و پرداخت حقوق به پرستاران را ترمیم کنند، با آنها برخورد می‌کنند. برخورد نامناسب مدیران پرستاری، رؤسای بیمارستان‌ها، مسئولان وزارت بهداشت، احضار پرستاران به هیأت‌های تخلفات، حراست و تهدید و فشار به دلیل اعتراض پرستاران هم از دیگر عواملی هستند که موجب مهاجرت پرستاران ایرانی به دیگر کشورها شده است.
پرستاران در شرایط سخت و بی‌پولی کشور مانند دیگر گروه‌ها پای کار هستند و با شرایط بداقتصادی کنار می‌آیند اما در وزارت بهداشت، یکی علاوه بر حقوق ثابت، کارانه چند میلیونی در ماه می‌گیرد و یکی هم باید مثل پرستار کارانه و حقوق ناچیزی دریافت کند. در انجام یک عمل جراحی که ۴ الی ۵ کارشناس پرستاری، کارشناس اتاق عمل، کارشناس هوش‌بری و... حضور دارند و یک جراح هم که ممکن است خودش اصلا در اتاق عمل حضور نداشته باشد، در پایان ماه کارانه پرستاران حاضر ۴ میلیون تومان و کارانه جراح عمل مربوطه که خودش هم حضور نداشته ۴۰۰ میلیون تومان می‌شود. این پرداخت‌های ناعادلانه منجر به از دست رفتن انگیزه پرستاران برای کار در کشور و منتهی به مهاجرت آنها می‌شود.
آماری از ترک شغل پرستاران ایرانی داریم؟
بسیاری از پرستاران مهاجرت نمی‌کنند و تصمیم به ترک شغل می‌گیرند. متاسفانه ما در طول سال شاهد ترک شغل چند هزار پرستار هستیم. خود معاونت پرستاری اعلام کرده که ۱۸۰۰ پرستار از پرسنل رسمی که کمتر از ۵۰درصد پرستاران را شامل می‌شوند، با وجود امنیت شغلی نسبی که در مقایسه با دیگر پرستاران داشته‌اند، شغل خود را ترک کرده‌اند.
تعدادی از پرستاران هم قرارداد رسمی نداشته و با پایان قرارداد خود این شغل را ترک می‌کنند. اگر بخواهیم این آمار را هم به ترک شغل پرستاران رسمی اضافه کنیم، حداقل برابر همان ۱۸۰۰ پرستار است که در نهایت حدود ۴۰۰۰ هزار پرستار در سال شغل خود را ترک می‌کنند.
در حال حاضر تمایلی به شرکت در استخدام پرستاری وجود ندارد و با وجود اینکه ۵۰هزار پرستار خانه‌نشین داریم، ترجیح می‌دهند به دلیل حقوق کم و سختی این شغل در خانه بنشینند و سرکار نیایند.
مهم‌ترین درخواست پرستاران از دولت چیست؟
در نظر گرفتن حقوق ثابت به همراه پرداخت اضافه‌کاری عادلانه به پرستاران از مهم‌ترین مطالبات و درخواست آنان است و قانون هم این اجازه را داده که برای مشاغل خاصی چون پرستاری، تحت عنوان فوق‌العاده خاص شغل با ضریب مناسب که پیشنهاد ما ضریب ۲ بوده، در نظر گرفته شود و مثلا به حقوق فعلی ۱۰ - ۱۲ میلیونی پرستاران ۵ تا ۶ میلیون اضافه شود. جلسات اولیه پیگیری این موضوع را با دولت فعلی هم برگزار کردیم اما هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده که اثرات آن قابل
مشاهده باشد.
اجرای واقعی قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به صورت واقعی دیگر مطالبه پرستاران است. الان یک چیزی را دارند اجرا می‌کنند که از نظر ما به عنوان کارشناس جامعه پرستاری، نه قانونی و نه کارشناسی است و به هیچ عنوان نه وزارت بهداشت قبلی و نه وزارت بهداشت فعلی زیر بار آن نرفته‌اند. خواسته جامعه پرستاری این بوده که خدمات جامعه پرستاری هم مثل سایر گروه‌های پزشکی تعریف و مشخص شود.
در کتاب ارزش نسبی، ۱۰هزار خدمت برای پزشکان و گروه‌های پزشکی و پیراپزشکی تعریف شده و ملاک پرداخت بیمه‌ها به پزشکان است که نهایتا با ارائه خدمات به کارانه تبدیل می‌شود و تنها گروهی که خدمات تعریف شده و کارشناسی شده‌ای ندارد، پرستاری است.
پیشنهادی هم به دولت داده‌اید؟
پیشنهاد دادیم که اضافه‌کاری پرستاران را ساعتی ۱۵۰هزار تومان در نظر بگیرند اما قرار شد بابت هر ساعت اضافه‌کاری ۵۰ تا ۸۰هزار تومان به پرستاران پرداخت کنند و هفته گذشته ابلاغ هم شد اما هنوز پرستاران پولی براساس این ابلاغیه جدید دریافت نکرده‌اند.
آیا پرستاران از استخدام رسمی استقبال می‌کنند؟
پرستاران دیگر با حقوق کم و متغیر حاضر به استخدام نیستند و آن تعداد کمی هم که مثلا در استان تهران برای استخدام می‌روند، مثل آبی است که در آبکش است. پرستاران با همین مبلغ ۵۰ تا ۸۰هزار تومان به ازای هر ساعت اضافه‌کاری هم نخواهند آمد و سیستم می‌خواهد با جذابیت‌های این‌چنینی پرستاران را جذب کند. متاسفانه بیمارستان‌های ما خالی از پرستار است و مردم آن حداقل خدماتی را که باید بگیرند، نمی‌گیرند و دچار خسارت و حتی مرگ و میر می‌شوند.
سازمان بهداشت جهانی گفته به ازای هر ۱۰۰۰ نفر باید ۳ تا پرستار داشته باشی. از این میزان هر چقدر کمتر باشد، مستقیما به مردم خسارت می‌زند و مرگ و میرها را افزایش می‌دهد. کشورهایی مثل ارمنستان و گرجستان که خیلی از نظر حوزه پزشکی از کشور ما عقب هستند به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۵ پرستار دارند. در حالی‌که آمار پرستار در ایران ۱.۷ (کمتر از ۲ پرستار) به ازای هر ۱۰۰۰ نفر است. وزارت بهداشت متاسفانه به جای اینکه مشکل را حل کند، می‌آید و تعداد دانشجوهای پرستاری را
اضافه می‌کند.
اقدام دولت فعلی برای پرستاران چه بوده است؟
قبلا متوسط معوقه پرستاران یک سال بود و در حال حاضر این زمان به ۶ ماه کاهش پیدا کرده و تنها کاری که انجام شد این بود که معدل معوقات پرستاران به ۶ ماه رسیده اما همچنان معوقات ۱۲ یا ۱۴ ماهه هم داریم.
متاسفانه هرجا که می‌خواهند بودجه‌ای بگیرند، اسم پرستاری را مطرح می‌کنند. گفتند با اجازه رهبری از صندوق توسعه ملی پول برداشتند که به پرستار بدهند ولی این پول به جاهای دیگری که نباید رفت. همان چندرغازی که باید به پرستاران می‌دادند و ندادند را هم در بوق و کرنا می‌کنند و همکاران پرستار ما می‌گویند آش نخورده و دهن سوخته. همه فکر می‌کنند پرستاران ماهانه ۵۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرند، در حالی‌که این‌طور نیست و حقوق پرستاران خیلی کمتر از این رقم است.
دیدگاه تان را بنویسید