۵۰ و ۶۰ ساله‌هایی که هنوز در جست‌وجوی شغل هستند
زنان دست‌فروش، نه آینده دارند و نه بیمه
زنان کارگر ایران در دهه‌های اخیر مشکلات قابل ملاحظه‌ای در حوزه‌های مختلف معیشتی، اشتغال و کار داشته‌اند و این موضوع در کنار بی‌توجهی‌ها و تبعیض‌های مختلف، بخش مهم جامعه را دچار مشکلات متعددی بیش از مردان کارگر کرده است.
در همین زمینه خبرگزاری ایلنا با «فاطمه وحدت» رئیس اتحادیه زنان کارگر و «عشرت ملکی» عضو هیات مدیره اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری در رابطه با موضوعات و مشکلات مرتبط با زنان ایرانی و کارگران زن در سال‌های اخیر صحبت کرده است.
وحدت در این رابطه توضیح داد: مشکلاتی که زنان ایران و زنان کارگر دارند از سه دهه گذشته تشدید شده است. به عنوان زنی که ۲۰ سال در محیط کارخانه، کار کرده‌ام، اذعان می‌کنم که متاسفانه به نیروی زن در محیط کار و در فضاهای صنفی اهمیتی داده نمی‌شود. نیروی کارگر زن را به‌عنوان یک ابزار دیده‌اند و گفته‌اند که کارایی بالایی دارد ولی وقتی زنی می‌خواست در یک شورا حضور یابد، به او می‌گفتند که مگر می‌توانید پس از ساعت کاری، برای کارهای صنفی مربوط به شوراها بمانید؟ با همین نگاه، ورود زنان به مجامع این‌چنینی محدود می‌شد.
وی افزود: در این سه سال ولی زنان کارگر کاملاً مغفول واقع شدند. متاسفانه به زنان ما در خیابان تعدی می‌شود. اینجا کشور ماست و من به عنوان زنی محجبه با زنی که حجاب درستی ندارد، با هم برابریم و وقتی به حقوق آن زن و حریمش تعدی می‌شود، به من هم می‌شود. چرا باید اتفاقاتی بیفتد که جامعه را ملتهب کند و اتفاقاتی بیفتد که می‌توانستیم از وقوع آنها جلوگیری کنیم.
وحدت ادامه داد: زمانی‌که خانم جلودارزاده رئیس اتحادیه زنان بود و در مجلس نیز حضور داشت، قوانین خوبی به نفع زنان و به ویژه زنان کارگر تصویب شد اما کدام‌یک از آنها اجرا می‌شود؟ حقوق زنان خانه‌دار و زنان سرپرست خانوار و زنان کارگر اصلا رعایت نمی‌شود.
حقوق برخی از زنان به چهار میلیون تومان هم نمی‌رسد
این فعال کارگری با اشاره به اینکه این روزها حداقل حقوق برخی زنان کارگر به چهار میلیون تومان نیز می‌رسد و قانون کار درباره آنها اجرا نمی‌شود، تاکید کرد: زنی که با دو فرزند زندگی می‌کند، چطور می‌تواند صورت خود را حتی با سیلی سرخ نگهدارد؟ رئیس اتحادیه زنان کارگر تصریح کرد: معتقدم برای برون‌رفت از این وضعیت، باید کارفرمایان و سرمایه‌ها به کشور برگردد و از این دیوار دور کشور رها شویم. صنعت کشور باید راه بیفتد.
وی در رابطه با ادعای دولت سیزدهم در زمینه رسیدگی به وضعیت زنان سرپرست خانوار از طریق توسعه مشاغل خانگی اضافه کرد: چنین ادعاهایی صحت ندارد. این افراد کسانی بودند که صندوق فرصت‌های شغلی را هم تعطیل کردند. در زمان آقای هاشمی، یک صندوق فرصت‌های شغلی داشتیم که اگر زنی بیکار می‌شد یا سرپرست خانوار بود، از این صندوق فوراً وامی را می‌گرفت و اگر آرایشگری، خیاطی و... بلد بود با این وام وسایل کاری را که بلد بود تهیه می‌کرد اما امروزه چنین چیزی هم نداریم. ما بیشتر کارگران و زنان را در سطح کشور رصد می‌کنیم و می‌بینیم این شعارها و ادعاها حقیقت ندارد.
دولت در این سال‌ها خیلی در حق کارگران و فرودستان کم‌لطفی و کم‌کاری کرده. در گذشته حقوق‌بگیر می‌توانست زندگی کند و بیکار در شرایط خطر بود. امروز فرد شاغل حقوق‌بگیر هم در خطر فقر است
زنان ما دچار تبعیض شغلی هستند
وحدت با بیان اینکه «بسیاری از زنان دست‌فروش شده و این دست‌فروشان نه آینده و نه بیمه دارند»، خاطرنشان کرد: مشکل ما البته بسیار بیش از این موارد است. من از همه کسانی که دلسوز کشور هستند می‌خواهم که دست از لج‌بازی بردارند و اگر مسئولیت دارند، ملت را از دست ندهند. اگر دروغ بگوییم، دروغ خواهیم شنید. باید در مسیر انسانیت در عرصه سیاست حرکت کنیم. حتی وقتی خلافی دیدیم، نباید آبروی کسی را ببریم اما به‌جای این حفظ آبرو و امنیت، زنان را در خیابان می‌گیریم و آبروی آنها را می‌بریم. اگر امنیت بخشی از جامعه را سلب کنیم، سایر بخش‌ها و حتی ثروتمندان نیز امنیت نخواهند داشت. وقتی کارگری به خاطر فقدان امنیت شغلی و اخراج بیکار می‌شود، سعی می‌کند به حق یا ناحق از منافع خود دفاع کند.
وی با بیان اینکه نفاق را باید از جامعه دور کرد و کارگر و کارفرما هر دو از فضای ریا و نفاق ضربه می‌بینند، افزود: در شرایطی هستیم که بازنشسته ما با داشتن بیمه تکمیلی هم در درمان خود مشکل دارد و بخشی از هزینه خود را پس از هفت ماه پیگیری اداری باید دریافت کند. پیشتر اتحادیه زنان در ۵ المپیاد ورزش کارگری شرکت کرد و ۳۳۰ زن کارگر غیرورزشکار را تا مرحله بردن مدال بالا برد اما این فضا دیگر برای زنان کارگر وجود ندارد. بیکاری زنان هم بسیار بالاست. ما ۶۴درصد سهم قبولی دانشگاه داشتیم اما شغلی وجود ندارد. زنان ۵۰ساله و ۶۰ساله به ما برای کسب شغل مراجعه می‌کنند اما کاری برای آنها وجود ندارد. دخترانی لیسانس گرفتند تا وارد بازار کار شوند و جهیزیه خود را تهیه کنند اما هنوز زندگی‌شان را پدر و مادرشان تامین می‌کنند.
وحدت اضافه کرد: بسیاری از زنان ما دچار تبعیض شغلی هستند. در مطب کار می‌کنند اما نصف حقوق را دریافت یا ۱۵ روز ماه را بیمه دریافت می‌کنند چون تصور می‌شود که زنان بی‌پناه‌تر هستند. خانمی را می‌شناسم که در سونوگرافی کار می‌کرد و با ۲۲ سال سابقه ۴ میلیون تومان آن هم همین امسال دریافت می‌کرد. مسئولین وزارت کار ما در این شرایط کجا هستند؟
رئیس اتحادیه زنان کارگر با تاکید بر اینکه «اگر ثروت کشور درست تقسیم شود، هیچ فردی گرسنه نمی‌خوابد»، گفت: افرادی به عنوان زنان مستمری‌بگیر بازمانده هستند که به قدری اوضاع مالی آنان خراب است و نمی‌توانند به فرزندان خود تکیه کنند که با مصیبت فراوان ۷ میلیون تومان حقوق می‌گیرند و یک اتاق کوچک اجاره می‌کنند و در کوچکترین بخش مخارج خود وامانده‌اند.
مزد ناکافی کارگران را
به سمت شغل دوم برده است
«عشرت ملکی» عضو هیات مدیره اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری نیز در این نشست با تاکید بر اینکه در وضعیت بد معیشتی، زن و مرد هر دو آسیب می‌بینند ولی زنان کارگر علاوه بر وضعیت بد معیشتی، به تبعیض جنسیتی هم معترض هستند، گفت: ما امروز با صنعت تعطیل و نیمه‌تعطیل در کشور مواجه هستیم و بسیاری از کارخانه‌ها با ۳۰درصد ظرفیت کار می‌کنند.
وحدت: نصف حقوق و ۱۵ روز ماه بیمه می‌دهند چون تصور می‌کنند زنان بی‌پناه‌ترند. خانمی می‌شناسم که در سونوگرافی کار می‌کرد و با ۲۲ سال سابقه ۴ میلیون تومان آن هم همین امسال دریافت می‌کرد
وی افزود: در دهه 60 تازه وارد بازار کار شدم. در اوج جنگ شاهد بودیم که واحدهای تولیدی با تمام قوا کار می‌کردند. در زمان جنگ مشکل خاصی نداشتیم و روی حقوق خود محاسبه می‌کردیم و برای زندگی، برنامه داشتیم. همان زمان، تشکل صنفی و نماینده کارگری داشتیم و نماینده کارگری و بعداً شورای اسلامی کار، برای افزایش حقوق تلاش می‌کردند و تلاش خود را به ما کارگران اعم از زن و مرد اعلام می‌کردند. اما رفته‌رفته وضعیت بر هم ریخت. وضعیت این نبود که هر روز قیمت‌ها تغییر یابند اما اکنون چنین نیست و حقوق‌ها نمی‌توانند با قیمت‌ها منطبق شوند.
ملکی تصریح کرد: چرا باید کارگر ما به خاطر نامکفی بودن مزد به کار با تاکسی اینترنتی روی بیاورد؟ چرا واحدهای تولیدی ما خالی از کارگر می‌شود و در بازارها با انبوه دست‌فروشی مواجه می‌شویم که سابقاً کارگر بودند؟ این ناشی از افزایش بیکاری است و نه افزایش اشتغال! همین اشتغال نیز باعث حقوق بخور و نمیر می‌شود و نه یک زندگی معقول! شاید تنها بتوان زندگی‌ای داشت که در آن مرغ و گوشت و میوه هم حذف شده است.
دولتمردان ما سخن‌ور هستند
اما کارآمد نیستند
عضو هیات مدیره اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری با تاکید بر گسترش مشاغل کاذب در کشور گفت: دولتمردان ما امروز بسیار سخن‌ور هستند اما راهکارهایشان محدود است. دولت می‌گوید همه چیز نباید بسته به دلار باشد اما همه چیز و حتی قیمت مرغ و برنج ما نیز تابع قیمت دلار است. مگر ما حقوق خود را به دلار می‌گیریم و این صنایع و محصولات همه تابع دلار و واردات هستند؟
وی تاکید کرد: امروز مراجعه‌کننده‌ای داشتیم که مقرری‌بگیر پدرش بود و با ۶ سال سابقه بیمه به میزان یک میلیون و ۶۰۰هزار تومان حقوق می‌گرفت. چرا باید این خانم چنین وضعیتی داشته باشد؟ مگر نه اینکه قانون این بود که کسانی که مقرری‌بگیر زیر ۱۰ سال سابقه بیمه بودند، همان ۱۰ سال را بگیرند؟ امروز با عدم رعایت قانون مواجه هستیم و این وظیفه دولت است که چنین زنانی را تامین کند.
افول رفاه جامعه باید علاج شود
ملکی با بیان اینکه دولت در این سال‌ها خیلی در حق کارگران و فرودستان کم‌لطفی و کم‌کاری کرده، افزود: در گذشته حقوق‌بگیر می‌توانست زندگی کند و بیکار در شرایط خطر بود. امروز فرد شاغل حقوق‌بگیر هم در خطر فقر است. می‌گویند که باید از بیماری پیشگیری کرد اما حالا می‌شود با این وضعیت تغذیه و بهداشت مردم از بیماری پیشگیری کرد؟ مگر نمی‌بینند این روند باعث افزایش بیماری‌ها شده است؟
این فعال کارگری در پایان گفت: بسیاری از جاده‌ها باید صاف شود تا بتوانیم کاری بکنیم. از دولت آینده نیز می‌خواهیم که به کل جامعه به یکسان فکر کنند. کاری نکنند که یک مدیر دیروز که روزی در شهر مستاجر بود، امروز به حاشیه شهر گسیل شود. این افول رفاه جامعه باید علاج شود!
دیدگاه تان را بنویسید