نسرین هزاره‌مقدم

«طرح ساماندهی استخدام» یک کلیدواژه است، یک کد رمز تکراری که از بس دست به دست چرخیده و در موردش صحبت شده، که نخ‌نما شده است.

تمام بحث و صحبت‌های سه‌ساله نمایندگان مجلس یازدهم در مورد طرح ساماندهی، طرحی که قرار است یا شاید درست‌تر است بگوییم قرار بود کارگران شرکتی نهادهای مختلف ازجمله وزارت نفت را تبدیل وضعیت و قرارداد مستقیم کند، در عمل به هیچ کجا نرسید.

12 روز از آغاز دور جدید اعتراض صنفی متحد کارگران پروژه‌ای و ارکان ثالت نفت و گاز کشور در بیش از ۴۰ سایت و پروژه مختلف در سراسر کشور می‌گذرد

نمایندگان مجلس یازدهم که به‌زعم خودشان و به گواه مصاحبه‌های مکررشان با رسانه‌ها، بر تبدیل وضعیت شرکتی‌ها و حذف تمام پیمانکاران و دلالان نیروی انسانی از تمام نهادهای عریض و طویل دولتی و خصوصی و خصولتی اصرار داشتند و پیاپی قول می‌دادند که تا قبل از پایان کار این مجلس کار را به سرانجام نهایی می‌رسانند، بار بربستند و رفتند و صدها هزار کارگر شرکتی منتظر و مستاصل را به حال خود رها کردند. اصرار نمایندگان مجلس هم تنها منجر به تصویب طرح اصرار بر طرح ساماندهی در صحن علنی مجلس و ارسال آن به مجمع تشخیص مصلحت نظام شد که در بیش از دو ماه گذشته نیز مجمع تشخیص تصمیمی در مورد این اصرار موکد نمایندگان! نگرفته است.

حالا در روزهای میانه تیر ماه، 12 روز از آغاز دور جدید اعتراض صنفی متحد کارگران پروژه‌ای و ارکان ثالت نفت و گاز کشور در بیش از ۴۰ سایت و پروژه مختلف در سراسر کشور می‌گذرد. این کارگران در این دور از اعتراضات که ادامه کمپین ۲۰-۱۰ سال‌های قبل بوده و این روزها به نام کمپین ۱۴-۱۴ معروف شده است، یکی از مهم‌ترین مطالبات خود را حذف پیمانکاران و تبدیل وضعیت اعلام کرده‌اند و نکته جالب اینجاست که طرح ساماندهی به دلیل کش و قوس‌ها و رفت و برگشت‌های فراوان و اهمال سه‌ساله مسئولان امر، کاملاً از بطن اعتراضات کارگران نفت کنار گذاشته شده است و این کارگران می‌گویند: پیمانکاران باید بروند، همین امسال و به همین زودی.

چرا کسی واکنشی به اعتراضات کارگران نشان نمی‌دهد

یکی از همین کارگران معترض در یک گروه تلگرامی متعلق به ارکان ثالثی‌های نفت نوشته است: «بچه‌ها فکر می‌کنید صدای ما را می‌شنوند؟ این همه اعتراض کردیم چرا هیچ واکنشی ندادند؟» دیگری پاسخ می‌دهد: «مگه می‌شه نشنوند؟ همه کانال‌ها و فضای مجازی پر شده از خواسته‌های ما» و اولی کامنت می‌گذارد: «اگر می‌شنون پس چرا عکس‌العملی در کار نیست؟ چرا کاندیداهای ریاست جمهوری در مورد تبدیل وضعیت و حذف پیمانکارها دقیق حرف نمی‌زنن؟ ما تو کل کشور حدود یک میلیون نفر هستیم که با خانواده‌ها می‌شیم حدوداً ۴ میلیون نفر. باید صدای ۴ میلیون نفر از جمعیت تحت فشار کشور به جایی برسه مخصوصاً اینکه این روزها در حال اعتراض هم هستیم. این کاندیداها برای پیمانکارها چه برنامه‌ مشخصی دارن؟ آیا باز هم پیمانکارها سر جاشون می‌مونن؟».

 اگر مسئولان صدای اعتراضات کارگران ارکان ثالث را می‌شنوند، پس چرا عکس‌العملی در کار نیست و کاندیداهای ریاست جمهوری هم در مورد تبدیل وضعیت و حذف پیمانکارها دقیق حرف نمی‌زنند

این صحبت‌ها و پیام‌ها همین‌طور ادامه دارد و کارگران مدام می‌پرسند که تکلیف ما شرکتی‌ها بالاخره چه می‌شود و همه اینها در حالی‌ست که در سال جدید پیمانکاران به خصوص در حوزه‌های نفت و گاز، دوباره قراردادهای پر و پیمان بسته‌اند و قرار است باز هم سودهای کلانی از خزانه بیت‌المال به جیب بزنند.

یادمان نرفته در تمام روزهایی که طرح ساماندهی استخدام در راهروهای مجلس یازدهم و بین مجلس و شورای نگهبان در تردد بود، سازمان امور استخدامی کشور یکی از مخالفین سرسخت این طرح بود. مدیران این سازمان که خلاف رای دیوان عدالت اداری بر پست ریاست تکیه داده بودند و همچنان هم همان‌جا هستند، مصاحبه‌های مکرری علیه طرح ساماندهی و حذف پیمانکاران ترتیب می‌دادند و مکرراً اعلام می‌کردند طرح ساماندهی بار مالی دارد و خلاف قانون است! این ادعاها که البته هیچ استدلالی پشتش نبود، کار تصویب و اجرای طرح ساماندهی را برای مدتی نامعلوم به تعویق افتاد.

نگاه نگران کارگران پیمانکاری به دولت آینده

حالا وقتی به سراغ چند کارگر معترض در سایت‌های مختلف می‌روم، اولین چیزی که می‌پرسند این است که «آیا دولت جدیدی که سر کار بیاید باز هم حامی پیمانکاران و دلالان نیروی انسانی خواهد بود».

یکی از این کارگران می‌گوید: «ما برنامه مشخص و دقیق برای حذف پیمانکاران و واسطه‌ها می‌خواهیم. چطور و چه زمانی پیمانکاران کامل حذف می‌شوند و آیا تبدیل وضعیت بالاخره نصیب همه شرکتی‌ها خواهد شد؟ آیا کارگران بی‌صدایِ شرکتیِ نهادهای مختلف که کار را آنها می‌کنند و منفعت را دیگران می‌برند، به چشم می‌آیند؟! با شعار چیزی عوض نمی‌شود».

«علی» کارگری است که سال‌ها به عنوان فیتر در پروژه‌های نفتی و گازی در جنوب کشور کار کرده است. او در ابتدای صحبت‌هایش می‌گوید «سرنوشت ما کارگران بدون امنیت و بدون آینده انگار اهمیتی ندارد». این کارگر که زندگی خانوادگی‌اش در سال‌های گذشته به خاطر کم بودن روزهای مرخصی و دوری طولانی از خانه و کاشانه تا اندازه زیادی به هم ریخته و این روزها در مرز فروپاشی کامل است، با خنده‌ای تلخ ادامه می‌دهد: «آیا قرار است دولت جدیدی که سر کار بیاید، باز هم مدیران دولتی خودشان حامی سرسخت پیمانکاران باشند و از آنها همه مدل حمایت کنند». او فوراً اضافه می‌کند: «ما سه سال است که در انتظار تعیین تکلیف هستیم. آیا اصلاً اهمیتی داریم؟» و سوال آخر علی بسیار ساده است: «آیا دیده می‌شویم، شما فکر می‌کنید ما را می‌بینند؟».