آمارها حاکی از رشد بالاتر نرخ اشتغال نسبت به نرخ مشارکت هستند. به بیان دیگر ظرفیت‌های اشتغال نه تنها افراد نوورود به بازار کار را به خود جذب کرده، بلکه برخی بیکاران را نیز وارد عرصه اشتغال کرده است. با این وجود بررسی‌ها نشان می‌دهد جمعیت شاغل در تابستان سال جاری با وجود رکورد چهارساله اما همچنان پایین‌تر از رقم تابستان سال 1398 است.  به گزارش اکوایران، گزارش منتشره مرکز آمار ایران حاکی از افزایش نرخ مشارکت و رشد نرخ اشتغال هستند. 

بر این اساس جمعیت شاغل در تابستان 1402 به 24میلیون و 685هزار نفر رسیده که نسبت به فصل مشابه در 1401 حدود 906هزار نفر بیشتر است اما با این وجود همچنان این رقم پایین‌تر از رقم ثبت شده در موقعیت مشابه خود در سال 1398 بوده است. با توجه به داده‌های مرکز آمار، تعداد افرادی که در سال 1397 در سن کار یعنی بین 15 تا 65 سال بوده‌اند حدود 60 میلیون و 976هزار نفر بوده است. آمارها نشان می‌دهد که طی 5 سال گذشته جمعیت در سن کار دائما در حال افزایش بوده و نهایتا در تابستان 1402 به 64 میلیون و 426هزار نفر رسده است.

توقف روند نزولی نرخ مشارکت

نرخ مشارکت به آن بخش از جمعیت در سن کار گفته می‌شود که تمایل به کارکردن دارند. به عبارت دیگر نرخ مشارکت از تقسیم جمعیت فعال بر کل جمعیت به دست می‌آید. آمارها نشان می‌دهد این شاخص در سال 98 حدود 44.9درصد به ثبت رسیده و بالاترین رکورد را داشته است. با وقوع کرونا بسیاری از افراد از دامنه افراد فعال در بازار کار خارج شدند و نرخ مشارکت به 41.8درصد در سال 99 رسید. روند نزولی نرخ مشارکت تا تابستان 1401 نیز ادامه داشت اما مشاهده می‌شود که در تابستان 1402 بالاخره این روند نزولی شکسته شده و دوباره نرخ مشارکت رشد کرده و به 41.6درصد رسیده است.

بررسی نرخ اشتغال نیز حاکی از روند صعودی از تابستان 5 سال گذشته تاکنون است. داده‌ها نشان می‌دهند که در سال 1397 حدود 87.7درصد از افرادی که تمایل به کار داشته‌اند، دارای شغل بودند. این درحالی‌ست که نرخ اشتغال در تابستان سال جاری به 92.1درصد رسیده است. به عبارت دیگر در تابستان 1401 علاوه بر اینکه نرخ مشارکت اقتصادی افزایش یافته، نسبت شاغلان از کل جمعیت فعال بالاتر رفته است. مقایسه آماری این شاخص‌ها نیز بیان‌دهنده رشد بیشتر رقم جمعیت شاغل بوده است.

براساس محاسبات، جمعیت فعال در تابستان 1402 نسبت به فصل مشابه در سال قبل، حدود 2.6درصد رشد کرده اما رشد تعداد افراد دارای شغل در تابستان جاری نسبت به تابستان 1401 معادل 3.8درصد برآورد شده است. به بیان دیگر حدودا 690هزار نفر به جمعیت فعال اضافه شده درحالی‌که افرادی که به تازگی دارای شغل شده‌اند بیش از 906هزار نفر تخمین زده می‌شود. اختلاف این دو رقم می تواند اشاره به افرادی باشد که در سال گذشته پیگیر وارد شدن به بازار کار نبودند و اکنون مایل به حضور در بازار کار شده‌اند.

نهایتا مجموع این اتفاقات نیز باعث شده تا جمعیت شاغل در کشور از 23میلیون و 770هزار نفر در تابستان گذشته، به 24میلیون و 685هزار نفر در تابستان 1402 برسد اما با این وجود بیشترین سطح جمعیت شاغل در بازار کار مربوط به تابستان سال 1398 بوده که در آن زمان سطح جمعیت مشغول به کار برابر با 24میلیون و 750هزار و 884 نفر بود. مقایسه‌ها نشان می‌دهد با وجود بالاتر بودن تعداد شاغلین ثبت شده در تابستان امسال نسبت به موقعیت مشابه خود در سال های 99 تاکنون اما هنوز از رقم ثبت شده در سال 98 پایین‌تر است.