خشکسالی بر زندگی کشاورزان سایه انداخته است

از سال 90 تاکنون روند کلی سهم بخش کشاورزی از کل اقتصاد صعودی بوده با این حال در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر رفتار این شاخص نوسان بیشتری پیدا می‌کند، طوری که این سهم از سال 99 روند نزول در پیش گرفته و در سال 1401 به سطحی نزدیک به سال 97 رسیده است.

به گزارش اکوایران، طبق داده‌های بانک مرکزی به قیمت‌های ثابت سال پایه 1395، روند 12 ساله سهم بخش کشاورزی از اقتصاد ایران به‌رغم نوساناتی که در برخی دوره‌ها تجربه کرده، در مسیر صعودی قرار دارد. روند رو به افزایش این شاخص از اوایل دهه 90 تا اواسط آن با قدرت بیشتری ادامه داشته و پس از آن در سال‌های 95 تا 97 در سطوح پایین‌تری حرکت کرده تا اینکه با یک جهش در سال 98 خود را به بالاترین سطح در این دهه رسانده است. با این حال در چهار سال اخیر سهم بخش کشاورزی از کل اقتصاد دائما در حال کاهش بوده که به نظر می‌رسد یکی از علل آن کاهش بارندگی و خشکسالی‌های پیاپی باشد.

رشد اقتصادی بخش کشاورزی

آمارهای سالانه بانک مرکزی از رشد اقتصادی نشان می‌دهد که از سال 91 تا 1401، رشد اقتصادی بخش کشاورزی عمدتا مثبت بوده و فقط در سال‌های 97 و 1400 رشد منفی مهمان این بخش از اقتصاد بوده است. در این دو سال حجم تولیدات بخش کشاورزی به ترتیب کمتر از سال 96 و 99 بوده است ولی با محاسبه روند فصلی سهم بخش کشاورزی از کل اقتصاد مشخص می‌شود که این روند از سال 90 تا 1402 در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر نوسانات زیادی را تجربه کرده است.

از سال 90 تا سال 94 سهم بخش کشاورزی از اقتصاد عمدتا در حال افزایش بوده طوری که این شاخص از 8.13درصد در سال 90 به 10.49درصد در سال 94 رسیده است. فصلی‌بودن کشاورزی و وابستگی آن به سطح بارندگی می‌تواند عوامل موثر بر کاهش این سهم در بازه‌های کوتاهی از زمان در اوایل دهه 90 باشد.

همزمان با پایان سال 94 این روند صعودی متوقف می‌شود طوری‌که در سال 95 سهم کشاورزی از اقتصاد به 10.12درصد نزول می‌کند. این شاخص در سال‌های 96 و 97 تغییر چندانی نمی‌کند تا این که دوباره یک روند مثبت از سال 98 شروع می‌شود و رقم این شاخص را به بالاترین سطح از ابتدای دهه 90 می‌رساند. در این سال اگر کیک اقتصاد را به 100 قسمت تقسیم می‌کردیم، بیش از 11.5 قسمت آن سهم بخش کشاورزی می‌شد.

این بخش از پاییز سال 99 وارد یک روند نزولی شده که با شیب تندی در حال کاهش است. در سال 1400 سهم کشاورزی از اقتصاد ایران 10.71درصد بوده و در سال 1401 به 10.42درصد رسیده است. آخرین باری که سهم این بخش از اقتصاد به رقمی نزدیک به 10.4درصد رسیده به سال 97 یعنی حدود 5 سال پیش بازمی‌گردد.