جیب خالی دنبال سواد نیست

طبق بررسی‌های انجام شده، هرچه به‌ سمت استان‌های کم‌درآمد می‌رویم، نرخ بیسوادی افزایش پیدا می‌کند. به‌ بیان دیگر، میان سطح درآمد استان‌ها و بیسوادی یک همبستگی منفی وجود دارد. به گزارش اکوایران، براساس آخرین آمارهای منتشر شده، نرخ بیسوادی در سال 1400 معادل 12درصد برآورد شد یعنی از هر 100 ایرانی 12 نفر بیسواد هستند. بررسی‌های نشان می‌دهد یک همبستگی منفی میان سطح درآمد استان‌ها و نرخ بیسوادیشان برقرار است و هرچه به سمت استان‌هایی می‌رویم که درآمد در آنها بالاتر است، شاهد بیسوادی کمتری نیز هستیم. طبق این گزارش، در میان 10 استانی که بالاترین سطح درآمد را دارند با استان‌هایی که کمترین نرخ بیسوادی را به ثبت رسانده‌اند، 7 استان مشترک وجود دارد. در نتیجه می‌توان گفت که استان‌هایی که از نظر درآمدی وضعیت مطلوبی دارند، از منظر سطح آموزش و سواد هم اوضاع خوبی را تجربه می‌کنند. محاسبات نشان می‌دهد پردرآمدترین استان کشور در سال 1400 حدوداً 125درصد درآمد بالاتری را نسبت به کم‌درآمدترین استان داشته است. همان‌گونه که اختلاف درآمدی بالایی بین استان‌های کشور وجود دارد، شاهد این شکاف در وضعیت سواد استان‌ها نیز هستیم طوری‌که نرخ بیسوادی در استان کردستان حدوداً 3 برابر نرخ بیسوادی در استان تهران است.

شکاف 90 میلیونی درآمد بین استان‌ها

محاسبات نشان می‌دهد در سال 1400 بین پردرآمدترین استان کشور با کم‌درآمدترین استان، بالغ بر 88 میلیون تومان اختلاف وجود داشته است. یک خانواده شهری در استان تهران به‌عنوان برخوردارترین استان کشور به‌طور‌متوسط سالانه نزدیک به 160 میلیون تومان درآمد داشته، در حالی‌که همین عدد برای استان کرمان در حدود 70 میلیون تومان بوده است. به بیان دیگر درآمد متوسط پردرآمدترین استان کشور در سال 1400 نزدیک به 125درصد بیشتر از درآمد فقیرترین استان کشور بوده است.

به مانند شکاف درآمدی که بین استان‌ها وجود دارد، از نظر وضعیت بیسوادی نیز تفاوت فاحشی بین استان‌های ایران دیده می‌شود. استان تهران در میان سایر استان‌ها بهترین وضعیت سواد را در سال 1400 تجربه کرد. نرخ بیسوادی در این استان 6.6درصد بود یعنی از هر 100 نفری که ساکن استان تهران است، حدوداً بین 6 تا 7 نفرشان بیسواد است. این در حالی‌ست که نرخ بیسوادی در استان کردستان بالغ بر 18درصد است یعنی نرخ بیسوادی استان کردستان نزدیک به 3 برابر بیسوادی در استان تهران است. بررسی‌ها نشان می‌دهد از میان 31 استان ایران تنها 4 استان نرخ بیسوادی تک‌رقمی دارند. همچنین در 10 استان نیز نرخ بیسوادی بیش از 15درصد است. از طرف دیگر، از میان 10 استانی که در انتهای جدول درآمدی قرار دارد با 10 استانی که بیسوادی در آنها بالاست، 6 استان مشترک وجود دارد. در اینجا می‌توان گفت به طور کلی استان‌هایی که از نظر درآمدی وضعیت خوبی ندارند، بیسوادی هم در آنها بالاست. البته در این میان استان‌هایی وجود دارد که وضعیت درآمدی‌شان با وضعیت آموزش و سوادشان همخوان نیست. برای استان سمنان از سومین استان کشور از نظر نرخ باسوادی است، در حالی‌که همین استان در قعر جدول درآمدی قرار دارد. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد روند تغییرات درآمد و تغییرات نرخ بیسوادی در تمامی استان‌های کشور با هم ارتباط و همبستگی دارد به گونه‌ای که هرچه به سمت استان‌هایی می‌رویم که نرخ بیسوادی در آنها پایین است، شاهد آن هستیم که به‌طور‌کلی درآمد هم افزایش یافته است.