بازار کار حال و روز خوشی ندارد

بررسی سهم شاغلین ۱۵ساله و بیشتر با ساعت کار معمول ۴۹ ساعت و بیشتر در آخرین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که ۴۰.۳درصد شاغلین به طور معمول ۴۹ ساعت و بیشتر در هفته کار می‌کنند. این شاخص که یکی از نماگرهای کار شایسته است نشان می‌دهد در کشور سهم زیادی از شاغلین بیشتر از استاندارد کار می‌کنند و همین شاخص نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱.۹درصد افزایش یافته است.

علی‌حسین شهریور: از 2میلیون و 500هزار بیکار کشور، یک میلیون نفر فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها هستند. دانش‌آموختگان دوره دکتری ۴۶درصد، کارشناسی ارشد ۷۸درصد و در دوره کارشناسی ۷۴.۴درصد بیکار هستند

به گزارش «توسعه ایرانی»، اگر در یک تعریف اجمالی، کار شایسته را به عنوان شغلی در نظر بگیریم که توان تامین نیازهای فرد و خانواده وی را داشته باشد، این آمار نشان می‌دهد که اوضاع در ایران چندان مناسب نیست و نیمی از شاغلان کشور برای تامین نیازهای خود مجبور هستند که بیش از ساعات قانونی، کار کنند تا از پس هزینه‌های زندگی برآیند.

افزایش ساعات اضافه‌کاری، کار در مشاغل دوم و سوم و... ازجمله موضوعاتی هستند که باعث می‌شوند درصد شاغلینی که بیش از ساعات استاندارد کار می‌کنند در کشور اضافه شود که تبعاتی همچون حضور کم‌رنگ‌تر فرد در کانون خانواده، خستگی بیش از حد که به افزایش حوادث کار و بیماری‌های شغلی دامن می‌زند و... را در پی دارد و از طرف دیگر باعث می‌شود که فرصت‌های شغلی کمتری برای کسانی وجود داشته باشد که حتی از داشتن یک شغل هم محروم هستند.

گزارش مرکز آمار هم همین فرضیه را تایید می‌کند. در بهار امسال و با افزایش تقریبا 2درصدی سهم شاغلینی که بیش از 49ساعت در هفته کار می‌کنند، نرخ بیکاری نیز با وجود کاهش جمعیت فعال کشور، چهار دهم درصد افزایش یافته که نشان می‌دهد هر چه ساعات کاری شاغلان اضافه می‌شود، تعداد بیشتری از جوانان به جرگه بیکاران می‌پیوندند یا اصلا از گردونه فعالان بازار کار خارج می‌شوند و به مشاغل غیررسمی پناه می‌برند.

نرخ بیکاری بالا و کاهش  امید  به تحصیلات

به‌رغم کاهش جمعیت فعال، افزایش نرخ بیکاری، کاهش تعداد مشاغل در کشور و نیز افزایش سهم شاغلینی که بیش از ساعات استاندارد در کشور کار می‌کنند، رسانه‌های همسو با دولت سیزدهم، تک‌رقمی بودن نرخ بیکاری در کشور را به دستاورد بزرگ دولت سیزدهم در بازار کار نسبت داده و مدعی هستند که برنامه‌های اشتغالی این دولت که پیشتر، از ایجاد یک میلیون شغل در کشور خبر داده بودند، با موفقیت به اجرا درآمده است.

۴۰.۳درصد شاغلین به طور معمول ۴۹ ساعت و بیشتر در هفته کار می‌کنند یعنی در کشور تعداد زیادی از شاغلین بیشتر از استاندارد کار می‌کنند و با یم شغل استاندارد قادر به تامین نیاز یک خانوار نیستند

در همین زمینه یکی از این رسانه‌ها نوشته است: «نکته قابل توجه در این آمار، کاهش سهم جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل نسبت به مدت مشابه سال قبل است. در بهار1401 سهم جمیعت بیکار فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران 39.7درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 0.6درصد کاهش یافته است. همچنین در بهار 1401 سهم جمعیت فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان 26.6درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 1.3درصد افزایش داشته است». به عبارتی رسانه‌های حامی دولت این موضوع را القا می‌کنند که برنامه‌های اشتغالزایی دولت بیشتر به نفع فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بوده و این برنامه‌ها در حال کاهش نرخ بیکاری در میان این قشر شده است.

صحت این ادعاها البته با اظهارات مقامات دولتی کاملا قابل راستی‌آزمایی است. در همین زمینه معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و سنجش مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور می‌گوید: حدود ۲ میلیون و ۵۰۰هزار نفر بیکار در کشور وجود دارد و ۴۰درصد از بیکاران کشور، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند. حدود یک میلیون نفر از 2میلیون و 500هزار بیکار کشور را فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها شامل ۴۹۰هزار نفر از زنان و مابقی را مردان تشکیل می‌دهند.

علی‌حسین شهریور با بیان اینکه دانش‌آموختگان تحصیلات تکمیلی بیشترین میزان تحصیل‌کرده‌ها را به خود اختصاص داده‌اند، می‌افزاید: دانش‌آموختگان دوره دکتری ۴۶درصد، کارشناسی ارشد ۷۸درصد و در دوره کارشناسی ۷۴.۴درصد بیکار هستند.

وی گفت: ۵.۶ درصد از دانش‌آموختگان دوره‌های کاردانی هم بیکار هستند و این بدان معناست که بازار کار کنونی بیشتر به تکنسین نیاز دارد.

وی با اشاره به کاهش ۳۰درصدی شمار دانشجویان کشور از سال ۹۴ تاکنون به دلیل وضعیت بازار کار خاطرنشان کرد: در سال گذشته سه میلیون و ۲۰۰هزار دانشجو در دانشگاه‌های کشور تحصیل کردند.