لزوم اجرای قانون الزام در تأمین اجتماعی

علی‌اکبر عیوضی، عضو هیأت مدیره کانون بازنشستگان کارگری تامین اجتماعی تهران

چندین سال است که کانون عالی بازنشستگان به نمایندگی از بازنشستگان و کانون‌ها، برای ارائه خدمات بیمه تکمیلی، مناقصه برگزار می‌کند. در قرارداد جدید ۱۴۰۰-۱۴۰۱ مبلغ ۹۱هزار تومان از بابت هر بازنشسته، به صورت ماهیانه در نظر گرفته شده است. این مبلغ برای بازنشستگان حداقلی‌بگیر که بیش از ۶۰درصد از بازنشستگان را تشکیل می‌دهند، بیش از حد زیاد است. با میزان مستمری این گروه از بازنشستگان، هزار تومان، هم هزار تومان است و ۹۱هزار تومان با این مستمری‌ها جور درنمی‌آید.

البته کانون عالی بازنشستگان در انعقاد قرارداد و تعیین برنده مناقصه، توان معیشتی بازنشستگان را در نظر می‌گیرد، با این حال هزینه‌های درمان با تورمی که به این حوزه تحمیل شده، افزایش یافته است. در این میان تنها بازنشستگان غیرحداقلی‌بگیر، شامل بازنشستگان میانه‌بگیر و سقف‌بگیر توان پرداخت این ۹۱هزار تومان را دارند.

برابر قانون الزام، سازمان تأمین اجتماعی به اجرای بندهای (الف) و (ب) ماده ۳ قانون تأمین اجتماعی مکلف است که هزینه‌های حوادث و بیماری‌های و بارداری را پوشش دهد، در نتیجه اساسا، بازنشستگان نباید به بیمه تکمیلی نیاز پیدا کنند. بحران تامین اجتماعی و انباشت بدهی دولت، موجب شده که سازمان خدمات مختلف خود را برون‌سپاری کند و به هر شکل، بازنشسته‌ها اجبارا به این سمت سوق داده شده‌اند و کانون‌ها و کانون عالی به جهت جبران خلاء پوشش خدمات، پذیرفته‌اند که با شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات، طرف قرارداد شوند. منتها سازمان تامین اجتماعی باید در نظر داشته باشد که قرار نیست که بازنشستگان با این وضعیت اُخت بگیرند و درمان رایگان خود را از دست بدهند. تمامی این خدمات باید از طریق نظام تامین اجتماعی ارائه شوند. به همین دلیل از سازمان تامین اجتماعی انتظار داریم که به پوشش هزینه‌های بیمه تکمیلی بازنشستگان کمک کند. در قرارداد ۹۹-۱۴۰۰ سازمان تامین اجتماعی ۲۱هزار تومان از بابت هر بازنشسته پرداخت می‌کرد و در قرارداد ۹۸-۹۹ این مبلغ تنها ۳هزار تومان بود. به همین دلیل از سازمان تامین اجتماعی انتظار داریم که سهم بیشتری را از بابت قرارداد بیمه تکمیلی اختصاص دهد.

البته مدیرعامل جدید سازمان تامین اجتماعی در چند نوبت وعده داده که سهم سازمان را از قرارداد بیمه تکمیلی افزایش دهد. موسوی در دیدار با اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس و در چند جلسه دیگر قول داده که سازمان ۵۰درصد هزینه‌های بیمه تکمیلی بازنشستگان را پرداخت کند. با این حساب، سهم سازمان از ۲۱هزار تومان به ۴۵هزار و ۵۰۰تومان افزایش می‌یابد و البته انتظار داریم که قول مدیرعامل واقعا عملی شود و صرفا آن را قول محسوب نکرده باشد!

در مورد راهکارهایی که برای پرداخت هزینه‌های بازنشستگان پیش‌بینی شده است، هم باید گفت که سال گذشته من به نمایندگی از بازنشستگان در جلساتی با مدیرعامل آتیه‌سازان حافظ (شرکت برنده بیمه تکمیلی) شرکت کردم. پس از اینکه اعتراض خود را به اطلاع وی رساندم، به دنبال افزایش اعتراض‌های بازنشستگان، آتیه‌سازان متعهد شد که هزینه‌های پایین‌تر از ۵۰۰هزار تومان را در کمتر از ۷۲ ساعت به حساب بازنشستگان پرداخت کند. با این حال در مورد هزینه‌های بالاتر از این میزان چنانچه مرکز درمانی با آتیه‌سازان قرارداد داشت، مقرر شده که درجا (برخط) سهم بیمه پرداخت شود. در مورد مراکز فاقد قرارداد با آتیه‌سازان هم بازنشستگان باید اسناد پزشکی و هزینه‌هایی که متقبل شده‌اند را به این شرکت ارائه کنند. اگر هزینه‌ها برخط کسر شود، بازنشستگان در بیشتر مراکز تحت پوشش دریافت برخط قرار می‌گیرند. با این همه، ما امیدواریم که هزینه‌های بیمه تکمیلی به کل از سر بازنشستگان برداشته شود و بازنشسته‌ها به هیچ وجه به این سمت سوق داده نشوند. پوشش هزینه‌های درمان بیمه شدگان به صورت ۱۰۰درصد رایگان، وظیفه اصلی، قانونی و شرعی بیمه‌شدگان است و انتظار نداریم که این هزینه‌ها را سربار بازنشستگان کنند.