اولویت تصمیم‌گیران مملکت، معیشت و رفاه مردم نیست

استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز درباره وضعیت فعلی اقتصاد گفت: بی‌عرضگی در عرصه مدیریت، کار را به اینجا کشانده است. گویا مسئولان در طول این مدت فقط توانسته‌اند دو سه شهر را اداره کنند و باقی را به حال خود رها کرده‌اند.

به گزارش ایلنا، مرتضی افقه درباره علت ایجاد فقر و محرومیت در مناطقی مثل خوزستان و سیستان بلوچستان گفت: مسئولان، مسائل اجتماعی و اقتصادی و سیاسی را خیلی ساده گرفته‌اند. یکی از اهداف انقلاب کاهش فقر و به خصوص نابرابری بود. قرار بود به جز نابرابری فردی، نابرابری منطقه‌ای را هم از بین ببریم به همین دلیل در همان اوایل انقلاب جهاد سازندگی ایجاد شد تا به این مسائل رسیدگی کند اما امروز به جایی رسیدیم که به دلیل ندانم‌کاری‌ها، ساده‌انگاری‌ها و ناآشنایی‌ها، هم نابرابری بین افراد و اقشار جامعه و هم بین مناطق افزایش پیدا کرده است.

وی یکی از دلایل افزایش نابرابری منطقه‌ای را عدم وجود مسئولان و مدیران باتجربه در این مناطق دانست و گفت: تصور حاکم این است که با تخصیص بودجه به این مناطق مشکل این مناطق حل می‌شود و توسعه پیدا می‌کند اما قبل از تخصیص بودجه، افرادی که مدیریت مناطق محروم را به دست گرفته‌اند مهم هستند. این افراد معمولا تسلط و آشنایی لازم به مسائل ندارند و ضعف مدیریتی دارند. در این وضعیت حتی منابع محدودی هم که به این مناطق تخصیص داده می‌شود، به هدر می‌رود. افقه بیان کرد: تقریبا منافع اکثر سرمایه‌گذاری‌هایی که در مناطق محروم شده به تهران و یکی دو شهر دیگر می‌رود و مردم این مناطق خودشان محروم می‌مانند. نهایتش این است که جاده‌ای می‌سازند و تمام. این استاد دانشگاه با اشاره به مدیریت صنایع در مناطقی مثل خوزستان گفت: عمده پیمانکارانی که در این مناطق فعالیت می‌کنند افراد صاحب نفوذ و سوءاستفاده‌گرانی هستند که همواره به دنبال سود و بهره‌مندی از رانت بوده‌اند و معمولا هم پایتخت‌نشین هستند، در نتیجه منافع حاصل از این صنایع هم به پایتخت سرریز می‌شود.

افقه اظهار کرد: حاصل این وضع شکاف منطقه‌ای است که به تدریج افزایش پیدا کرده و امروز نتایج این شکاف را در تنش‌های سیاسی و اجتماعی می‌بینیم.

این استاد دانشگاه بیان کرد: توان مدیریتی مسئولان در اندازه کشور پهناوری مثل ایران نیست. دلیل مهاجرت از مناطق دیگر به شهرهای نسبتا برخورداری مثل تهران و اصفهان و تبریز هم همین است.

وی در پاسخ به این سوال که علت‌ عدم موفقیت برنامه‌های توسعه در ایران چیست، گفت: یکی از مهم‌ترین دلایلی که به اینجا رسیده‌ایم این است که در کشور ما ایدئولوژی بر مسائل اقتصادی و پیشرفت و توسعه اولویت دارد.

افقه ادامه داد: وقتی ایدئولوژی بر معیشت و رفاه مردم سایه می‌افکند و بخش عظیمی از بودجه مملکت بلعیده می‌شود، واضح است که مردم برخی مناطق و اصلا مردم کل ایران به چنین فلاکتی می‌رسند. اولویت تصمیم‌گیران در مملکت معیشت و رفاه مردم نیست. مرور ردیف بودجه نشان می‌دهد که اولویت تصمیم‌گیران ما چه چیزهایی است.

این استاد دانشگاه افزود: ساختارهای اداری، اجرایی، قضایی و نظارتی همه با همین نگرش شکل گرفته‌اند، نگرشی که ساختارهای ناکارآمد ضدتولید و ضدتوسعه ایجاد کرده و با این ساختارها ده برنامه توسعه دیگر هم که بیاید کاری از پیش نمی‌برد و تنها نتیجه آن اتلاف منابع و فرصت‌سوزی است. در سال‌های آخر چشم‌انداز بیست‌ساله هستیم، ایده‌ال‌های بسیار متوهمانه‌ای در این سند در نظر گرفته بودند اما نه تنها به آن نرسیدیم بلکه عقب‌تر هم رفتیم.

افقه تاکید کرد: در چنین شرایطی کاملا طبیعی است که انبوهی از مردم در کشور به زیر خط فقر ریزش کنند و در اینجاست که می‌توانیم بگوییم این محرومیت فقط مربوط به استان‌هایی مثل خوزستان و سیستان و بلوچستان نیست اگرچه در آنجا به مراتب وضعیت بدتر است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: در این وضعیت مقدار پولی هم که وارد کشور می‌شود به دلیل بی‌تدبیری‌ها و بی‌کفایتی‌ها سهم عده‌ی معدودی می‌شود که یا دسترسی به قدرت دارند یا راه دور زدن قوانین را بلد هستند و البته با چراغ سبز صاحبان قدرت، درآمدهای کلان پیدا می‌کنند. طبق گزارش‌های معتبر منتشر شده درآمد برخی از این ثروتمندان به اندازه ثروتمندان مطرح دنیا است. این درحالی‌ست که طبق محاسبات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۶۰میلیون از ۸۰میلیون نفر از جمعیت ایران مشمول دریافت سبد حمایتی هستند یعنی بیش از ۷ دهک در جامعه زیر خط فقر قرار دارند و این وضعیت حاصل همین سیاست‌هایی است که تا به امروز اجرا کرده‌ایم.