تبعات طرح مجلس برای بازار کار، سنگین و مخاطره‌آمیز خواهد بود
وقوع بحران‌های جدی با بازنشستگی پیش از موعد
طرح «بازنشستگی پیش از موعد» کارکنان دولت که این روزها در بهارستان مطرح شده است، مخالفان زیادی دارد که معتقدند با توجه به تبعات منفی و معایب اجرایی شدن این طرح، ممکن است نتواند رأی اکثریت نمایندگان مجلس را برای تصویب جلب کند و حتی در صورت تصویب، توسط شورای نگهبان رد خواهد شد.
براساس بخشی از این طرح، شرط سنی از بازنشستگی حذف و مردان با ۲۵ و زنان با ۲۰ سال سابقه کار می‌توانند بازنشسته شوند و حقوق ۳۰ روزه دریافت کنند. طرحی که به گفته موافقانش، برای ۳ تا ۵ میلیون نفر از جوانان، اشتغال ایجاد خواهد کرد و نرخ بیکاری را کاهش خواهد داد هر چند مخالفان «بازنشستگی پیش از موعد» معتقدند اجرای چنین طرحی، بار مالی زیادی برای دولت و صندوق‌های بازنشستگی به همراه دارد.
بازار کار بیشتر دچار مخاطره خواهد شد
کارکنان دولت که «مشمول بازنشستگی پیش از موعد» شوند، خطری جدی برای بازار کار هستند چرا که آنها به انبوه جویندگان کار می‌پیوندند و رقیب بیکاران فعلی و تهدیدی برای شاغلان در بخش غیردولتی خواهند شد.
این بخشی از هشدار «آلبرت بغزیان» اقتصاددان، درباره پیامدهای نهایی شدن طرح «بازنشستگی پیش از موعد» است که ۳۹ نماینده مجلس اواخر ماه گذشته، تقدیم هیأت رئیسه مجلس کردند و اکنون، در نوبت دستور کار بهارستان است.
بغزیان در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با اشاره به تبعات خطرناک تصویب این طرح بر اقتصاد و بازار کار کشور تأکید کرد: این طرح و طرح‌های مشابه، راه‌حل مناسبی برای ایجاد اشتغال جوانان نیست و چه‌بسا ممکن است در شرایط بد اقتصادی، شاهد وقوع بحران اقتصاد جدیدی باشیم زیرا بخش زیادی از کسانی که زودتر از موعد بازنشسته می‌شوند، برای کسب درآمد بیشتر در یک مجموعه جدید مشغول به کار می‌شوند و جای یک شاغل را می‌گیرند و این مسأله به بیکاری در جامعه، دامن خواهد زد.
این اقتصاددان افزود: با توجه به چالش‌های بزرگ اقتصاد ایران، نرخ بالای تورم و چشم‌انداز ناروشن تحولات اقتصادی، کمتر کسی به از دست دادن شغل دولتی خود رضایت می‌دهد زیرا ترجیح می‌دهد خود را از «آب‌باریکه» حقوق دولتی، به‌علاوه، دریافتی‌های ناشی از اضافه‌کاری، حق مأموریت و... محروم نکند.
تشدید وخامت صندوق‌های بازنشستگی و بحران بیکاری
وی با تأکید بر اینکه اجرای این طرح، ممکن است، بار مالی زیادی را به دولت تحمیل کند، یادآور شد: هم‌اکنون، صندوق‌های بازنشستگی با کمبود منابع پایدار دست‌وپنجه نرم می‌کنند و ادامه فعالیت، مرهون حمایت‌های دولت، است. تصویب و اجرای «بازنشستگی پیش از موعد» به مصلحت نیست زیرا صندوق‌های بازنشستگی در وضعیتی قرار خواهند گرفت که دولت حتی اگر مایل باشد، به دلیل بار مالی سنگین ایجادشده، قادر به حمایت از آنها نخواهد بود و صندوق‌ها با بحران بقا مواجه می‌شوند.
بازنشستگی پیش از موعد، فقط ظاهر زیبایی دارد، اما اجرای آن تبعات خطرناکی نظیر تشدید بیکاری، تهدید شاغلان در بازار کار، فشردن گلوی صندوق‌های از نفس‌افتاده بازنشستگی و... را در پی دارد
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اجرای «بازنشستگی پیش از موعد» تهدید جدی حتی برای شاغلان است، هشدار داد: شاغلان با رقبای تازه‌نفسی روبه‌رو می‌شوند که از مزیت عدم نیاز به بیمه کردن از سوی کارفرما برخوردارند و برخی به دریافتی کمتری هم رضایت می‌دهند تا مکمل حقوق بازنشستگی‌شان شود و به‌این‌ترتیب، دور از انتظار نیست، جای شاغلان را در بازار کار غیردولتی، تنگ کنند.
این اقتصاددان با یادآوری ضرورت تعریف منابع پایدار تأمین مالی برای این اجرای طرح، گفت: در حال حاضر، وضعیت نقدینگی صندوق‌های بازنشستگی، در حدی نیست که بتوانند پاسخگوی انبوهی از بیمه‌شدگان باشند که به‌یک‌باره، به جمع دریافت‌کنندگان حقوق و مستمری بپیوندند و مطالبات خدماتی هم دارند.
وی با تأکید بر اینکه تصویب و اجرای این طرح به ضرر دولت خواهد بود، ادامه داد: طرح «بازنشستگی پیش از موعد» فقط ظاهر زیبایی دارد اما تصویب و اجرای آن، مانند از چاله به چاه انداختن جامعه است و پیامدهای خطرناکی نظیر تشدید بیکاری، تهدید شاغلان در بازار کار، فشردن گلوی صندوق‌های از نفس افتاده بازنشستگی و... را در پی دارد.
بغزیان، به نمایندگان مجلس توصیه کرد اگر قصد دارند بررسی طرح بازنشستگی پیش از موعد را کلید بزنند، حتماً قبل از رأی دادن، تمامی جوانب آن را در نظر بگیرند و پیامدهای بعد مالی و اقتصادی اجرای آن را مدنظر قرار دهند تا مبادا تصویب و اجرای چنین طرحی، ناخواسته، اقتصاد کشور، صندوق‌های بازنشستگی و بازنشستگان قبلی و جدید را با چالش‌های جدی‌تری و بازگشت‌ناپذیر مواجه کند.
مشکل بیکاری با چنین طرحهایی حل نمی‌شود
«محمدرضا مبلغی»، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، ضمن تأیید نظر منتقدان که تأکید دارند این طرح به دلیل بار مالی تحمیلی آن به دولت و سازمان تأمین اجتماعی که حتی هم‌اکنون هم با بحران مالی سنگینی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، ممکن است در رأی‌گیری احتمالی در صحن به تأیید نرسد، گفت: البته این طرح مزایایی دارد اما از نگاه کارشناسی، پیامدهای منفی ناشی از اجرای «بازنشستگی پیش از موعد» بیشتر و جدی‌تر به نظر می‌رسد.
بخش زیادی از کسانی که زودتر از موعد بازنشسته می‌شوند، برای کسب درآمد بیشتر در یک مجموعه جدید مشغول به کار می‌شوند و جای یک شاغل را می‌گیرند و این مسأله به بیکاری در جامعه، دامن خواهد زد
مبلغی با اشاره به اینکه طرح، مصوب نشده و به اجرا درنیامده و هنوز روی کاغذ است و نیاز به چکش‌کاری دارد، ادامه داد: از مزایای طرح، ورود افراد تازه‌نفس به بدنه دولت و خروج افرادی است که دیگر تمایل ندارند در سیستم دولتی فعالیت کنند، از این‌رو، در شرایط فعلی، طرح بازنشستگی پیش از موعد، فضای جدیدی را برای اشتغال در بدنه دولت ایجاد می‌کند.
وی افزود: در عین‌حال، حتی اگر این طرح تصویب و به‌درستی هم اجرا شود، در خوش‌بینانه‌ترین حالت، مسکنی برای افراد بیکار است و قاعدتاً راهگشای حل مشکل بیکاری نخواهد بود.
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با یادآوری اینکه یکی از ضعف‌های این طرح، این است که به‌جای خروج نیروهای مازاد از بدنه دولت، ممکن است نیروهای ماهر و باتجربه قوه مجریه بازنشسته شوند، گفت: همچنین احتمال دارد فضا و زمان لازم در اختیار کسانی قرار گیرد که قصد دارند کسب‌وکار جدیدی راه‌اندازی کنند و درآمد تازه‌ای داشته باشند تا در شرایط تورمی فعلی، مکمل دریافتی حقوق بازنشستگی آنان شود.
مبلغی افزود: طبیعی است دولت و سازمان تأمین اجتماعی به دلیل فشار تحمیلی مالی با تصویب این طرح، مخالفت کنند. دولت ناگزیر می‌شود هم حقوق مشمولان بازنشستگی پیش از موعد را بپردازد و هم از ادامه بیمه‌پردازی این مشمولان محروم شود.
وی در پایان پیش‌بینی کرد: با توجه به پیامدهای منفی و معایب اجرایی شدن طرح «بازنشستگی پیش از موعد» ممکن است، این طرح نتواند رأی اکثریت بهارستان را برای تصویب جلب کند.
دیدگاه تان را بنویسید