عضو فراکسیون امید با اشاره به معضلات کولبران:
نگاه به مرزها باید تجاری باشد نه امنیتی
«کولبری» خشن‌ترین و ناعادلانه‌ترین راه نان درآوردن، انگار برای مسئولان محلی و کشوری، تبدیل به پدیده‌ای عادی شده است. کولبران از جوان ۱۲ یا ۱۴ ساله گرفته تا پیرمردان ۸۰ ساله، باری سنگین بر دوش می‌نهند و برای 200 تا 300هزار تومان، کوهستان‌های پرخطر مرز را پشت سر می‌گذارند. خطر، بسیار است؛ از سرمازدگی و سقوط از کوه گرفته تا مین‌های جامانده از زمان جنگ و تیر ماموران مرزی که گاه کولبران را هدف می‌گیرد.
چند روز پیش از این، در روزهای پایانی آذرماه، فرهاد 14ساله به همراه برادرش، آزاد ۱۷ساله و تعدادی دیگر از کولبران در گردنه‌های تته مریوان گیر می‌افتند. زور سرما زیاد است و راه خروجی از کوهستان نیست. گرداگرد بدن‌های لرزان این جوانان را ستیغ‌های پربرف کوه فراگرفته و تمام جاده‌ها به سوی زندگی محو است. فرهاد خسروی، در همان دقایق اولیه که سرمای مرگ هجوم می‌آورد، کتش را درمی‌آورد و تن برادر می‌کند و می‌رود تا کمک بیاورد. فرهاد که دل به جاده اورامانات می‌زند، هرگز بازنمی‌گردد. زور سرما و بوران، جوانی او را مغلوب می‌کند و بر زمین می‌افتد. 26آذرماه، اطلاعیه رسمی هلال احمر، مرگ برادر فرهاد، آزاد خسروی را بر اثر سرما و کولاک تایید می‌کند. یکی دیگر از کولبران این گروه بر اثر سرمازدگی شدید به بیمارستان مریوان منتقل می‌شود و هنوز هم روی تخت بیمارستان با دردهای کوهستان دست و پنجه نرم می‌کند اما از فرهاد خبری نمی‌شود. سه روز تمام مردم منطقه مریوان، سروآباد و اورامانات به دنبال نشانی از فرهاد می‌گردند، سگ‌های زنده‌یاب هم تمام کوهستان را به شامه می‌کشند و در غروب ۲۹ آذر، جسد فرهاد در جاده اورامانات یافت می‌شود.
در همین زمینه «عبدالکریم حسین‌زاده» نماینده مجلس در گفت‌وگو با ایلنا، درباره ساماندهی وضعیت کولبران که چندین و چند سال مطرح است اما هنوز در حد حرف باقی مانده گفت: در این مسأله باید به ریشه‌های داستان نگاه کنیم. ساماندهی در واقع پاک کردن صورت مسأله است، چون اصل موضوع در مناطق مرزی که مردمش برای امرار معاش دست به کولبری می‌زنند، توزیع نامتعادل قدرت و ثروت است.
نماینده اشنویه در مجلس خاطرنشان کرد: هنگامی که در جایی توسعه‌نیافتگی و فقر باشد روش‌های اقتصادی یا درآمدزایی غیررسمی خواهد بود که تبعات خاص خودش را به وجود می‌آورد.
تبعیض مثبت برای استان‌های توسعه نیافته قائل شویم
وی با تاکید بر اینکه توسعه‌نیافتگی، گذشته از آسیب‌های اجتماعی مخاطرات عظیمی برای جامعه به وجود خواهد آورد، ادامه داد: حدود سه سال پیش بررسی وضعیت کولبران و ساماندهی‌شان مطرح شد. معتقدم برای ۵ استانی که هنوز توسعه نیافته‌اند و مردمش برای امرار معاش کولبری می‌کنند، باید تبعیض مثبت قائل شویم.
حسین‌زاده افزود: تبعیض مثبت یعنی اینکه از ردیف بودجه برای‌شان بالاتر از میانگین کشوری در نظر بگیریم چراکه تلاش مردم برای درآمدزایی اقتصادی یا تامین معاش خانواده، آنها را به سمت کارهای پرخطر سوق می‌دهد.
رئیس فراکسیون حقوق شهروندی خاطرنشان کرد: به اعتقاد من برخورد عاقلانه و دقیق با موضوع، ریشه‌یابی فقر در این مناطق لازم است.
وی گفت: اگر دولت می‌خواهد نشان دهد به دنبال حل این موضوعات است به طرح وزارت کشور و سازمان‌های دیگر توجه نکند زیرا نه تنها جالب توجه نیست بلکه راه به جایی ندارد. قوه مجریه اگر می‌خواهد کاری انجام دهد بهترین کار این است که یک کارگروه برای حل این موضوع تشکیل دهد.
عضو فراکسیون امید مجلس ادامه داد: اگر شاخص‌های توسعه‌نیافتگی را نگاه کنید مشاهده خواهید کرد چند استان به لحاظ توسعه‌یافتگی در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارند. سیستان و بلوچستان، کردستان، آذربایجان غربی، ایلام و کرمانشاه استان‌هایی هستند که در این زمینه بسیار مشکل دارند و اتفاقا کولبری در آنها انجام می‌شود.
وی بیان کرد: دولت برای از بین بردن این موضوعات باید تبعیض مثبت قائل شود. یک الی دو سال درآمدهای بیشتری برای این بخش‌ها قائل شود تا اتفاقات مثبتی در این مناطق بیفتد و مردمش کمتر سراغ شغل‌های پرخطری مانند کولبری بروند.
کولبری دون شأن مردم ایران است
حسین‌زاده درباره اینکه چرا طرح ساماندهی کولبران نمی‌تواند اثربخش باشد، گفت: بحث‌هایی که تحت عنوان ساماندهی کولبران مطرح می‌شود عقلانی نیست. موضوع اصلی که مورد توجه قرار نمی‌گیرد این است که کولبری دور از شأن مردم ایران است. دقت کنید اگر با این زاویه به مسأله نگاه کنیم ساماندهی یعنی چه؟
وی تاکید کرد: من با اصل کولبری مشکل دارم. چگونه تحمل می‌کنیم بخشی از ملتمان بار را با دوش‌شان جابه‌جا کنند! آیا مفاهیم انسانی و اجتماعی را درک کرده‌ایم که حرف از این می‌زنیم که مردم را برای باربری با کوله‌شان ساماندهی کنیم؟!
این نماینده مجلس عنوان کرد: آیا تصمیم‌گیران و افرادی که حرف از ساماندهی کولبران می‌زنند مطلع هستند که بسیاری از این افراد دارای مدارک تحصیلی لیسانس و فوق‌لیسانس هستند؟
وی ادامه داد: کولبری، عملی انسانی نیست. اصل موضوع را باید حل کنیم نه اینکه صورت مسأله را پاک کنیم به اسم اینکه می‌خواهیم ساماندهی انجام دهیم. اگر ساماندهی این است که کولبری بماند و فقط نوعش را تغییر دهیم، توهین به شعور ملت است.
نماینده اشنویه تاکید کرد: اگر مفهوم ساماندهی این ست که کولبری را از بین ببریم و اقتصاد پایدار ایجاد کنیم با این موافقم اما اگر قصد فقط این باشد که کولبران بمانند و عنوان‌شان عوض شود، صددرصد مخالفم.
من با اصل کولبری مشکل دارم. چگونه تحمل می‌کنیم بخشی از ملتمان بار را با دوش‌شان جابه‌جا کنند! آیا مفاهیم انسانی و اجتماعی را درک کرده‌ایم که حرف از این می‌زنیم که مردم را برای باربری با کوله‌شان ساماندهی کنیم
وی با بیان اینکه راهکارها ساده است و نباید موضوع را پیچیده کنیم، ادامه داد: باید در مناطق مرزی، مجموعه و افرادی را که کولبری می‌کنند شناسایی کنیم. اگر دولت برایش مقدور نیست تسهیلات قائل شود، شرکت‌های حمل و نقل تاسیس و خود کولبران را سهام‌دار کند و ۳۰درصد از ترانزیت‌ها در این مناطق را به خود این افراد بدهند و یا به صورت اقساطی خودرو به آنها بفروشند.
رئیس فراکسیون شهروندی مجلس با تاکید بر اینکه راه‌حل‌ها راحت‌تر از صحبت‌هایی که می‌شود است، بیان کرد: موضوع این است که همیت و جدیت برای حل معضلات وجود داشته باشد اما به جای رفتن به دنبال‌شان کلاف را سردرگم و پیچیده می‌کنیم.
وی ادامه داد: قول می‌دهم اگر در همین ۵ استان ترانزیت کالایی شکل گیرد و شرکت‌های حمل ونقل شکل گیرد و کولبران واقعی شناسایی شوند و شغل برای‌شان ایجاد شود دیگر کسی به سمت این کار پرخطر نمی‌رود.
حسین‌زاده ادامه داد: بخش دیگری که در این مناطق مغفول مانده، وجود صنایع تبدیلی است. اگر سرمایه‌گذاران را ترغیب به سرمایه‌گذاری از طریق ضمانت سرمایه‌گذاری یا صفر کردن دوره مالیاتی‌شان کنیم، صنایع تبدیلی در این مناطق رشد خواهد کرد و همین افرادی که امروز در آنجا کولبری می‌کنند، تبدیل به نیروی کار خواهند شد.
این نماینده مجلس تاکید کرد: برای حل یک معضل که تبعات اجتماعی و اقتصادی دارد، افق تعریف می‌کنند. ما هم می‌توانیم برای حل مشکل کولبری یک افق ۳ یا ۵ ساله تعریف کنیم و تمامی مشکلات را در این مدت از بین ببریم.
وی با بیان اینکه موضوعاتی که تحت عنوان ساماندهی مطرح می‌شود دور زدن مسأله است که خودش از عوامل تشدید مشکلات است، گفت: یک زمانی آمدند در همین مناطق کولبران را ثبت‌نام می‌کردند و می‌گفتند تعداد خاصی از افراد در روز می‌توانند کولبری کنند. این کار یعنی ما داریم به کولبری رسمیت می‌بخشیم به جای اینکه ریشه‌ای مشکل را حل کنیم.
حسین‌زاده درباره اینکه حتی در سال‌های گذشته شاهد برخوردهای امنیتی و انتظامی بودیم طوری که برخی کولبران جان خود را از دست دادند، آیا در مجلس در مورد کشته شدن دو کولبری که سال گذشته رخ داد تحقیق و تفحص صورت گرفت، گفت: خیر. تمامی مشکل هم از اینجا ناشی می‌شود که ما نگاه حرفه‌ای به مرز نداریم و نگاهمان به جای اینکه تجاری و غیرامنیتی باشد، دقیقا امنیتی است.
نماینده اشنویه در مجلس ادامه داد: هنگامی که مرزهای خودمان را تبدیل به فرصت کنیم قاعدتا درآمدزایی صورت خواهد گرفت اما در غیاب نگاه حرفه‌ای، نگاه امنیتی غالب می‌شود که تهدید به حساب می‌آید که متاسفانه باید گفت هنوز در کشور ما، این نگاه و بافت فکری شکل نگرفته است.
حسین‌زاده خاطرنشان کرد: حرفه‌ای عمل کنیم تا کسب درآمد حاصل شود. کولبران از سر ناچاری برای امرار معاش دست به این کار می‌زنند و کمترین میزان دریافتی در این چرخه را دارند، در صورتی که فروشنده سودش هزار برابر کسی است که بار را می‌آورد.
وی ادامه داد: آمایش سرزمین نکته بعدی که باید به آن توجه کنیم. ما مدت‌های زیادی است که در این باره صحبت می‌کنیم اما اجرایی نمی‌شود. اولین محصول عدم آمایش سرزمین همین توسعه‌نیافتگی برخی از مناطق کشور است.
نماینده نقده در مجلس افزود: ظرفیت بالای صادرات در مناطق با کشورهای پیرامون باعث می‌شود جوانان ما از کولبری دست بکشند. با جوانان تحصیل‌کرده‌ای که در این مناطق حضور دارند اما امروز به سبب تامین معاش کولبری می‌کنند، می‌توان شرکت‌های دانش‌بیان تاسیس کرد و علم و فناوری را صادر کرد.
وی گفت: تمرکزگرایی امروز در کشور باعث شده که ما ۲۰میلیون حاشیه‌نشین داشته باشیم. چرا باید این همه مسافرت‌های درمانی و اداری به مراکز کلان‌شهرها داشته باشیم؟ اگر تمرکززدایی صورت گیرد ما دیگر توزیع نابه‌جای فقر و ثروت را نخواهیم داشت.
چند استان به لحاظ توسعه‌یافتگی در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارند. سیستان و بلوچستان، کردستان، آذربایجان غربی، ایلام و کرمانشاه استان‌هایی هستند که در این زمینه بسیار مشکل دارند و اتفاقا کولبری در آنها انجام می‌شود
رئیس فراکسیون حقوق شهروندی درباره مطرح شدن بحث قومیتی و مذهبی درباره عدم کمک به کولبران و مناطقی که آنان زندگی می‌کنند، گفت: تبعیض قائل شدن و داشتن حس تبعیض دو موضوع متفاوت است. تصور کنید در مردم چنین حسی وجود دارد. چه باید کنیم؟ وی تاکید کرد: کسانی که در مقابل ایران قرار دارند، روی شکاف‌های اجتماعی، قومی و مذهبی ما سرمایه‌گذاری کرده‌اند. ما باید زمینه‌های این موضوع را در کشور از بین ببریم. رجوع کردن به مناطق و بازتعریف توسعه‌یافتگی ایجاد حس تبعیض را از بین خواهد بود.
دیدگاه تان را بنویسید