شرایط نامساعد اقتصادی، دلیل مشارکت نامناسب زنان در بازار کار است

کارشناس روابط کار و فعال حوزه زنان می‌گوید: هر چه می‌گذرد موانع فرهنگی و اجتماعی برای حضور زنان در بازار کار کمتر می‌شود. این واقعیت هست که هنوز در بین بسیاری از خانواده‌های ایرانی و به ویژه در برخی از استان‌ها کارکرد زنان پسندیده نیست اما دیگر چنین رویکردی، رویکرد غالب نیست.

«مهناز قدیرزاده» در گفت‌وگو با ایلنا ادامه می‌دهد: با وجود این، باوری وجود دارد که نان‌آور خانه مرد است و برای همین خود زنان نیز در مواردی دنبال کار نمی‌روند و خانه‌داری یا پرداختن به علایق شخصی را ترجیح می‌دهند.

به گفته این کارشناس روابط کار، اینکه زنان همچنان نقش کمی در اقتصاد و اشتغال دارند به این دلیل است که وضعیت اشتغال به صورت کلی در ایران خوب نیست.

وی عنوان می‌کند: قاعدتا وقتی تعداد زنان تحصیل‌کرده از مردان پیشی می‌گیرد باید شاهد یک جهش در زمینه فعالیت اقتصادی آنها باشیم. زنان رفته‌رفته سهم خود را در اقتصاد بیشتر می‌کنند اما افزایش تعداد زنان تحصیل‌کرده همزمان با یک شرایط خوب اقتصادی نشده است و به همین دلیل جهش اتفاق نیفتاده است.

قدیرزاده درباره اینکه آیا زنان بیش از مردان در معرض اخراج هستند، می‌گوید: بازار کار در ایران با مشکلات عدیده‌ای رو‌به‌رو است. ما با معضلی بزرگ و فراگیر به نام قرارداد‌های موقت کار رو‌به‌رو هستیم که دست کارفرما را در تعدیل نیرو باز می‌گذارد. وقتی چنین اجازه‌ای همراه می‌شود با برخی امتیازاتی که زنان در کار کردن دارند، ممکن است باعث تعدیل نیرو شود. برای مثال مرخصی زایمان چیزی است که قانون درباره آن صراحت دارد و کارفرمایان نیز باید آن را رعایت کنند. بسیاری از کارفرمایان  زنان را تهدید می‌کنند که در صورت استفاده از این حق آنها را اخراج خواهند کرد.

او درباره اینکه برخی عنوان می‌کنند میزان نرخ بیکاری زنان بالاست، چون مهارت آنها کمتر از مردان است و اساسا می‌شود با آوردن یک ماشین کاری را که برخی زنان انجام می‌دهند، انجام داد، عنوان می‌کند: درباره مهارت کم زنان هیچ تحقیق قابل استنادی صورت نگرفته است. به طور کلی می‌دانیم نیروی کار در ایران نیاز به مهارت‌آموزی دارد و به صورت ویژه در مورد زنان یا مردان پژوهشی صورت نگرفته است. این ذهنیت اشتباه می‌تواند وجود داشته باشد که یک مرد بهتر از یک زن کار می‌کند؛ رویکردی که با حضور زنان در بازار کار اعتبار خودش را کمابیش از دست داده است.

قدیرزاده ادامه می‌دهد: در مورد جایگزینی زنان با ماشین نیز نمی‌توان موضوع را جنسیتی کرد. در جهان امروز با افزایش روزافزون استفاده از فناوری‌های جدید، ربات‌ها و هوش مصنوعی نیروی کار چه زن و چه مرد رقیبی پیدا کرده‌اند که شاید دقیق‌تر باشد و هزینه تولید را نیز کاهش دهد. ماشین‌ها را می‌توان رقیبی برای زنان کارگر ساده که در ایران عمدتا سرپرست خانوار هستند قلمداد کرد. آنها چون مجبور به کار کردن هستند در مواردی در مشاغل ساده مشغول می‌شوند که کارفرما با ارتقای خط تولید خود می‌تواند آنها را حذف کند.