جهان نما
کدام جریان به دنبال جنگ نفتکش‌ها در خلیج‌فارس است؟
سناریوی سابوتاژ
فرشاد گلزاری
حدود یک ماه از حادثه انفجار بخشی از نفتکش‌ها در بندر فجیره واقع در آب‌های سرزمینی امارات متحده عربی نگذشته است که یکباره انفجار دو نفتکش دیگر در دریای عمان به تیتر یک اخبار در سراسر دنیا تبدیل می‌شود. واقعه‌ای که درست در ساعات اولیه آن، انگشت اتهام اعراب خلیج فارس و هم‌پیمانان اروپایی و آمریکا را به سوی ایران جهت داد و متعاقباً توپخانه رسانه‌ای آنها تا به این لحظه تهران را عامل این خرابکاری به افکار عمومی معرفی کرد. برای تحلیل این رویداد باید در ابتدا چندین سوال مطرح کرد و در ادامه در حد بضاعت به آن پاسخ گفت.
سوالی که در ابتدای امر در مقیاس بین‌المللی مطرح می‌شود این است که چه دلیلی دارد در زمانی که نخست‌وزیر ژاپن بعد از چهار دهه با رهبر جمهوری اسلامی ایران در حال دیدار و گفت‌وگو است، خبر انفجار نفتکش‌هایی که به ژاپن مرتبط بوده‌اند منتشر شود؟ شاید بهتر باشد سوال را اینگونه مطرح کنیم که چرا یک روز قبل یا بعد از این دیدار، دو نفتکش فرانت آلتر (Front Altair) و کوکوکا کوریجو (Kokuka Courageous) مورد حمله/ اصابت قرار نگرفتند؟
سوال دوم که باید بیشترین تمرکز را بر آن معطوف کرد این است که کدام جناح/جناح‌ها به دنبال آن هستند تا ایران در شرایط کنونی وارد بحران کنند؟
سوال سوم این است که چرا در وضعیت کنونی که پرونده انفجار نفتکش‌ها در فجیره روی میز شورای امنیت است، این اتفاق رخ داد؟
در پاسخ به سوال اول باید ببینیم که کدام جریان منافعش در منطقه و فرامنطقه با ورود نخست‌وزیر ژاپن مورد تهدید قرار می‌گیرد؟ در اینجا بسیاری از تحلیلگران اعراب و کشورهای حاشیه خلیج فارس را مورد خطاب قرار می‌دهند، اما به نظر این موضوع تا حد زیادی از منظر سیاسی و همچنین مدل عملیات خرابکاری به «اسرائیل» مربوط است. برای این ادعا دو مصداق علنی و یک تئوری عینی وجود دارد؛ نخست باید به ماجرای مک‌فارلین یا همان ایران کُنترا اشاره کرد که اسرائیل در جریان این مذاکرات بسیاری از داده‌ها را در دست داشت، اما به دنبال آن بود تا در دقیقه نود زهر خود را به ایران و حتی آمریکا تزریق کند و اسناد نشان می‌دهد که لابی یهود در آمریکا در افشای این ماجرا دست داشته است.
دوم، تشابه 70 درصدی عملیات خرابکاری در دریای عمان با عملیات پنهان موساد علیه کشتی متعلق به سازمان آزادیبخش فلسطین است که گفته می‌شود در دهه 70 میلادی صورت گرفت. ماجرا از این قرار است یکی از مخبرهای موساد به آنها خبر می‌دهد که سازمان آزادیبخش فلسطین در حال جابه‌جایی مقادیر زیادی تسلیحات نیمه سنگین و سبک است که موساد با طرح یک عملیات توانست از اسکله‌ای که در مسیر عبور این کشتی واقع شده بود چندین مین ضدکشتی را به بدنه آن بچسباند و آن را غرق کند. نکته دیگر این است که سیاست اسرائیل طی سال‌های اخیر به صورتی بوده که هرگاه در هر نقطه‌ای از منطقه احساس کند که هر مذاکره‌ای می‌تواند به ضرر منافع تل‌آویو باشد، به هر دری می‌زند تا در روند آن خلل ایجاد کند. حال برجام باشد یا دیدار اخیر نخست‌وزیر ژاپن با مقامات ایران. با تشریح پاسخ سوال اول، بخشی از سوال دوم پاسخ داده شد، اما باید مدنظر داشت که حتی امکان دارد اسرائیل از جریان‌های نیابتی خود در امارات برای عملیاتی کردن این سناریو استفاده کرده باشد. اما در مورد سوال سوم باید اشاره کنیم که ایالات متحده به دنبال آن است تا اولاً قیمت نفت را از این طریق به نفع خود بالا ببرد و ثانیا با مقصر اصلی اعلام کردن ایران در پرونده فجیره؛ پرونده اخیر دریای عمان را بر آن بار کند.
دیدگاه تان را بنویسید