آمریکا در تدارک عملیات زمینی گسترده برای بیرون‌راندن حوثی‌ها از صنعاست؛
استراتژی جدید واشنگتن برای حل بحران یمن
رامین پرتو
در حالی که تنش‌های منطقه‌ای در دریای سرخ ادامه دارد، آمریکا به‌دنبال اجرای یک استراتژی جدید برای مقابله با نفوذ حوثی‌ها در یمن است. طبق گزارش‌های منتشر شده از رسانه‌هایی مانند بلومبرگ؛ واشنگتن در حال مذاکره با نیروهای یمنی مخالف حوثی‌ها برای اجرای یک عملیات زمینی به‌منظور بیرون راندن این گروه از مناطق استراتژیک، از جمله بنادر کلیدی دریای سرخ و حتی پایتخت صنعا، است. این برنامه، که ممکن است مستلزم هماهنگی از چند جبهه باشد، به‌طور قابل توجهی دامنه و شدت عملیات نظامی علیه حوثی‌ها را افزایش خواهد داد. با این حال، آمریکا اعلام کرده که نیروهایش در این عملیات زمینی مشارکت نخواهند داشت.
شروع مذاکرات و اهداف آمریکا: چرا عملیات زمینی؟
طبق گزارش بلومبرگ، مذاکرات آمریکا با نیروهای مخالف حوثی‌ها حدود یک ماه پس از آغاز حملات هوایی تحت رهبری این کشور علیه حوثی‌ها آغاز شده است. این حملات هوایی، که از اوایل سال جاری به‌طور فزاینده‌ای ادامه دارند، هدف اصلی آنها ضربه زدن به زیرساخت‌های نظامی حوثی‌ها و کاهش توانایی آنها برای انجام حملات موشکی و بدون‌سرنشین علیه کشتی‌های تجاری و نفتی در دریای سرخ بوده است. با این حال، آمریکا به‌نظر می‌رسد که تصمیم گرفته است تا از مرحله حملات هوایی فراتر رود و با اجرای یک عملیات زمینی، نفوذ حوثی‌ها را به‌طور کامل از مناطق استراتژیک دور کند.
عملیات زمینی احتمالی علیه حوثی‌ها می‌تواند شامل تلاش برای بیرون راندن از بندر الحدیده و افزایش فشار بر آنها در صنعا باشد و این روش، اگرچه می‌تواند به‌صورت مؤثری نفوذ آنها را کاهش دهد، اما همچنان با چالش‌های متعددی مانند مقاومت شدید اعضای این گروه و پیچیدگی‌های محیطی مواجه خواهد بود
یکی از اهداف اصلی این عملیات زمینی، بازپس‌گیری بندر الحدیده، که یکی از مهم‌ترین مراکز تدارکات و حملات حوثی‌ها است، خواهد بود. این بندر نه تنها به عنوان یک منبع تأمین مواد غذایی و کالاهای اساسی برای یمنی‌ها عمل می‌کند، بلکه به عنوان یک نقطه استراتژیک برای حملات نظامی حوثی‌ها نیز شناخته می‌شود. علاوه بر این، افزایش فشار بر حوثی‌ها در پایتخت صنعا نیز می‌تواند به عنوان یک هدف بلندمدت در نظر گرفته شود.
در این میان دلایل تشدید حملات آمریکا به یمن هم قابل توجه است. یکی از دلایل اصلی تشدید حملات آمریکا به یمن به زعم واشنگتن، افزایش تهدیدات حوثی‌ها علیه خطوط کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ است. این منطقه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسیرهای تجاری جهانی شناخته می‌شود و هرگونه اختلال در آن می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد جهانی داشته باشد. حوثی‌ها در ماه‌های اخیر چندین حمله موشکی و بدون‌سرنشین علیه کشتی‌های تجاری و نفتی در این منطقه انجام داده‌اند که واشنگتن را به اقدامات سریع‌تر و جدی‌تر واداشته است که البته یمنی‌ها اعلام کرده‌اند این حملات به طرفداری از اقدامان اسرائیل و پشتیبانی آمریکا علیه مردم غزه انجام می‌شود.
دلیل دیگر این است که آمریکا در حال حاضر درگیر رقابت استراتژیک با رقبای بزرگی مانند چین و روسیه در منطقه غرب آسیا است. حضور حوثی‌ها در یمن می‌تواند به عنوان یک تهدید مستقیم برای منافع آمریکا در این منطقه تلقی شود. به‌ویژه اینکه حوثی‌ها به دنبال گسترش نفوذ خود در دریای سرخ و خلیج فارس هستند. بنابراین، تضعیف حوثی‌ها در یمن به عنوان یک اولویت استراتژیک برای آمریکا مطرح است که بارها مقامات دولت بایدن و حالا دولت دونالد ترامپ به ان اشاره کرده‌اند.
از سوی دیگر حملات آمریکا به یمن نه تنها به‌عنوان یک پاسخ به تهدیدات حوثی‌ها، بلکه به‌عنوان بخشی از استراتژی گسترده‌تر برای افزایش فشار بر ایران نیز تفسیر می‌شود. به زعم آمریکا و متحدانش، ایران به عنوان حامی اصلی حوثی‌ها، نقش مهمی در تقویت این گروه ایفا می‌کند. واشنگتن با تشدید حملات خود به یمن، می‌خواهد پیامی قوی به تهران بفرستد که هرگونه حمایت از حوثی‌ها با پیامدهای سنگینی همراه خواهد بود.
حضور حوثی‌ها در یمن می‌تواند به عنوان یک تهدید مستقیم برای منافع آمریکا در منطقه تلقی شود. به‌ویژه اینکه حوثی‌ها به دنبال گسترش نفوذ خود در دریای سرخ و خلیج فارس هستند. بنابراین، تضعیف حوثی‌ها به عنوان یک اولویت استراتژیک برای آمریکا مطرح است که بارها مقامات دولت بایدن و حالا دولت دونالد ترامپ به آن اشاره کرده‌اند
در این میان مساله ریاض هم مطرح است. عربستان سعودی، که در طول جنگ داخلی یمن به‌طور فعال علیه حوثی‌ها عمل کرده است، در خصوص حملات آمریکا به یمن نظریات مختلفی دارد. از یک سو، ریاض از هرگونه کاهش نفوذ حوثی‌ها استقبال می‌کند، زیرا این گروه را تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی خود محسوب می‌کند. از سوی دیگر، سعودی‌ها تمایل دارند نقش خود را در این ماجرا به حداقل برسانند تا از هرگونه تنش بیشتر با ایران جلوگیری کنند. بر این اساس عربستان ممکن است در پشت پرده به حمله زمینی احتمالی به یمن کمک کند. این کمک می‌تواند شامل تأمین تجهیزات نظامی، حمایت لجستیکی و حتی ارسال مشاوران نظامی باشد. با این حال، ریاض به‌طور رسمی از هرگونه مشارکت مستقیم خودداری می‌کند تا از ورود عمیق‌تر به جنگ داخلی یمن جلوگیری کند.
این در حالیست که جنگنده‌های آمریکا پنجشنبه شب منطقه «الصمع» را با انجام دو حمله و شهرستان «ارحب» واقع در استان صنعاء را بمباران کردند. جنگنده‌های آمریکایی همچنین ۴ بار منطقه «راس عیسی» استان الحدیده واقع در غرب یمن را هدف قرار دادند. بر همین اساس منابع یمنی اعلام کردند در پی حملات هوایی آمریکا به تاسیسات نفتی راس عیسی در استان الحدیده واقع در غرب یمن دست‌کم ۷۴ تن از کارکنان آن کشته و ۱۷۱ تن دیگر مجروح شدند. وزارت بهداشت وابسته به دولت صنعا اعلام کرد حملات آمریکا به بندر نفتی عیسی همزمان با تلاش گروه‌های نجات برای بیرون کشیدن قربانیان انجام شد. شبکه المسیره صحنه‌هایی از مجروحان این جنایت را که در بیمارستان‌ها تحت مداوا قرار گرفتند را منتشر کرد. همچنین واشنگتن روز پنجشنبه مدعی تخریب سکوی سوخت در بندر نفتی راس عیسی شد که تحت کنترل انصارالله یمن است.
سناریوهای احتمالی
اینکه در این راستا احتمالاً قرار است چه اتفاقی رخ دهد معلوم نیست اما در این بین می‌توان گمانه‌زنی‌هایی را مطرح کرد. یکی از سناریوهای مورد بحث، اجرای حمله‌ای از چند جبهه است که هماهنگ با ارتش آمریکا انجام می‌شود. این حمله می‌تواند شامل تلاش برای بیرون راندن حوثی‌ها از بندر الحدیده و افزایش فشار بر آنها در صنعا باشد. این روش، اگرچه می‌تواند به‌صورت مؤثری نفوذ حوثی‌ها را کاهش دهد، اما همچنان با چالش‌های متعددی مانند مقاومت شدید حوثی‌ها و پیچیدگی‌های محیطی مواجه خواهد بود. سناریوی دوم، مدل حمله مخالفان یمنی است. موفقیت عملیات زمینی احتمالی به میزان زیادی به عملکرد نیروهای محلی مخالف حوثی‌ها بستگی دارد. این نیروها، که شامل گروه‌هایی مانند شورای رهبری دولت در عدن هستند، باید توانایی‌های نظامی و سازمان‌یافتگی خود را افزایش دهند. طبق اظهارات طارق صالح، مشاور ارشد شورای رهبری، مذاکرات در جریان است اما هنوز هیچ تصمیم نهایی‌ای گرفته نشده است.
سناریوی سوم را هم نمی‌توان نادیده گرفت. اجرای یک عملیات زمینی می‌تواند به افزایش تنش‌ها در منطقه منجر شود. این موضوع حتی می‌تواند منجر به گسترش درگیری‌ها و افزایش خطر برخورد مستقیم بین آمریکا و ایران شود که البته این فرض از نظر تحلیلگران خارجی بسیار بعید است.
با توجه به تمامی این عوامل، آینده عملیات زمینی در یمن هنوز نامشخص است. اگرچه آمریکا به‌دنبال افزایش فشار بر حوثی‌ها در منطقه است، اما موفقیت این عملیات به عوامل متعددی مانند هماهنگی بین نیروهای محلی، حمایت عربستان سعودی و مدیریت دقیق تنش‌های منطقه‌ای بستگی دارد. در هر صورت، این استراتژی جدید نشان می‌دهد که واشنگتن به دنبال اتخاذ رویکردی جدی‌تر و جامع‌تر برای حل بحران یمن است.
دیدگاه تان را بنویسید