نگرانی از وضعیت امنیتی اروپا، آلمان را به افزایش تعداد نیروها و هزینه‌های دفاعی واداشته است؛
تکاپوی تغییر رویکرد نظامی در برلین
رامین پرتو
آلمان، کشوری که پس از جنگ جهانی دوم سیاست‌های غیرنظامی خود را به عنوان یکی از اصول اساسی مبتنی بر صلح و همکاری تعریف کرده بود، اکنون در حال تغییر بنیادین رویکرد نظامی خود است. طبق برنامه‌ای که توسط ارتش آلمان (بوندس‌ور) اعلام شده، این کشور قصد دارد به هر ترتیب که شده تعداد نیروهای خود را افزایش دهد. این تصمیم، که در دورانی از تنش‌های امنیتی فزاینده در اروپا اتخاذ شده، نشان‌دهنده تحولی عمیق در سیاست‌های امنیتی آلمان است. دراین خصوص کارستن برویر، بازرس کل ارتش آلمان اعلام کرد که برای آمادگی کامل ارتش این کشور تا سال ۲۰۲۹ تعداد نیروها باید تا حدود ۲۰۰ هزار تن افزایش یابد. وی افزود که درحال حاضر یک ذخیره دائمی نیروی نظامی ۶۰ هزار نفری تشکیل شده است. برویر گفت: «من انتظار دارم که از ۸۰۰ هزار پرسنل سابق ارتش که در طول سال های گذشته بازنشسته شده اند، ۱۰۰ هزار تن به عنوان نیروی ذخیره وارد ارتش شوند. بنابراین ارتش لازم دارد که یک شکاف ۱۰۰ هزار نفری را کامل کند و به تعداد مورد نظر برای آمادگی دفاعی برسد». فریدریش مرتس که به زودی برای سمت صدراعظمی در آلمان انتخاب خواهد شد نیز پیشتر در همین ارتباط اعلام کرده بود که دولت جدید آلمان با توجه به الگوی سوئدی، خدمت سربازی را توسعه خواهد داد. آمارها نشان می‌دهند که در پایان سال ۲۰۲۴، بوندس ور با کمبود شدید پرسنل و وخامت در زیرساخت‌های نظامی مواجه شود. لازم به ذکر است که خدمت سربازی عمومی در آلمان از سال ۲۰۱۱ لغو شد. از آن زمان تاکنون (در شرایطی که صلح برقرار است) خدمت اجباری در ارتش انجام نشده است.
اجباری کردن سربازی در آلمان اکنون به‌عنوان یکی از راه‌حل‌های افزایش نیروهای نظامی مطرح شده است و در کل به معنای این است که تمام مردان و زنان در سنین مشخصی موظف به گذراندن دوره‌ای از خدمت نظامی هستند، اما این سیاست مخالفانی هم در داخل دارد که می‌تواند مانع اجرایی کردن آن باشد
ترس آلمانی از تهدیدات روسیه
افزایش تعداد نیروهای نظامی آلمان به ۲۰۰ هزار تن، در زمانی اتفاق می‌افتد که اروپا با بحران‌های امنیتی متعددی مواجه است. یکی از مهم‌ترین عوامل این تصمیم، تشدید تهدیدات روسیه برای اروپا و به ویژه در خلال جنگ اوکراین است. پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، تعادل امنیتی در اروپا به شدت به‌خطر افتاده است. روسیه، با استفاده از تاکتیک‌های نظامی و سیاسی خود، نه تنها به مناطق تحت کنترل اوکراین حمله کرده، بلکه به کشورهای اروپایی نیز تهدیدهای مستقیم و غیرمستقیم مخابره کرده است. آلمان، به‌عنوان یکی از قدرت‌های اقتصادی و سیاسی اصلی اروپا، نقش محوری در مقابله با این تهدیدات دارد. با این حال، سیاست‌های غیرنظامی و عدم تمرکز بر ارتقای قدرت نظامی در دهه‌های گذشته، باعث شده تا بوندس‌وِر (ارتش آلمان) نتواند به طور مؤثر به نیازهای امنیتی اروپا پاسخ دهد. این موضوع در جریان جنگ اوکراین به وضوح مشخص شد، زمانی که آلمان در ابتدا در ارسال تسلیحات به اوکراین تردید کرد و از ظرفیت‌های نظامی محدود خود رنج برد.
تصمیم به افزایش نیروهای نظامی آلمان، به ویژه در بخش‌هایی مانند زرهی، هوایی و سایبری، نشان‌دهنده این است که آلمان در حال تطبیق دادن سیاست‌های امنیتی خود با شرایط فعلی اروپا است. این افزایش نیروها نه تنها به عنوان یک اقدام دفاعی، بلکه به عنوان یک پیام قدرت به روسیه و سایر تهدیدهای بالقوه در نظر گرفته می‌شود. آلمان با این حرکت، می‌خواهد نشان دهد که آماده است نقش بیشتری در حفظ امنیت اروپا ایفا کند و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا را در برابر تهدیدات خارجی حمایت کند.
اجباری کردن خدمت سربازی در آلمان: چرا و چگونه؟
آلمان معتقد است که امنیت اروپا به‌صورت یکپارچه باید مدیریت شود و این کشور با افزایش همکاری‌های نظامی با دیگر کشورهای اتحادیه اروپا و ناتو، سعی دارد تا امنیت جمعی را تقویت کند و این اقدامات شامل ارسال تسلیحات به اوکراین، مشارکت در تمرینات نظامی مشترک و افزایش هزینه‌های دفاعی است
یکی دیگر از اقدامات مهمی که دولت آلمان در زمینه امنیتی - نظامی انجام داده، بحث اجباری کردن خدمت سربازی است. این موضوع که در دهه‌های گذشته به دلیل سیاست‌های غیرنظامی آلمان کمتر مورد توجه قرار گرفته بود، اکنون به‌عنوان یکی از راه‌حل‌های افزایش نیروهای نظامی مطرح شده است. اجباری کردن خدمت سربازی به معنای این است که تمام مردان و زنان در سنین مشخصی موظف به گذراندن دوره‌ای از خدمت نظامی باشند. این اقدام، علاوه بر افزایش تعداد نیروهای نظامی، به ایجاد فرهنگ دفاعی و مسئولیت‌پذیری در جامعه که موردنظر برلین است کمک می‌کند. دولت آلمان بر این باور است که اجباری کردن خدمت سربازی می‌تواند به حل چندین چالش امنیتی کمک کند. اولاً، این اقدام باعث افزایش تعداد نیروهای ذخیره نظامی می‌شود که در مواقع بحرانی می‌توانند فعال شوند. ثانیاً، این سیاست می‌تواند به کاهش هزینه‌های استخدام نیروهای حرفه‌ای کمک کند، زیرا بسیاری از افراد بدون نیاز به حقوق و مزایای بلندمدت، در دوره‌های کوتاه‌مدت خدمت خواهند کرد که در اینجا مشکلات اقتصادی کلان آلمان هم موردنظر است ثالثاً، اجباری کردن خدمت سربازی می‌تواند به ایجاد احساس وحدت ملی و مسئولیت‌پذیری در بین شهروندان کمک کند.
با این حال، این سیاست مخالفانی نیز دارد که معتقدند اجباری کردن خدمت سربازی ممکن است با مقاومت عمومی و حتی اعتراضات اجتماعی مواجه شود. برخی از منتقدان معتقدند که آلمان باید به‌جای اجباری کردن خدمت سربازی، بر بهبود شرایط استخدام نیروهای حرفه‌ای و افزایش جذابیت ارتش تمرکز کند.
نگرانی‌های جدی آلمان درباره آینده اروپا
وضعیت امنیتی فعلی اروپا، به‌ویژه در خلال تشدید حملات روسیه به اوکراین، باعث شده است که آلمان نگرانی‌های جدی درباره آینده این قاره داشته باشد. جنگ اوکراین نه‌تنها به‌عنوان یک بحران منطقه‌ای، بلکه به‌عنوان یک تهدید برای کل اروپا در نظر گرفته می‌شود. روسیه با استفاده از تاکتیک‌های مختلفی مانند حملات سایبری، تحریم‌های انرژی و تهدیدهای نظامی، سعی دارد تا تعادل قدرت در اروپا را به نفع خود تغییر دهد.
آلمان، به‌عنوان یکی از کشورهایی که بیشترین ارتباطات اقتصادی و انرژی با روسیه را داشت، بیشترین تأثیر را از این تنش‌ها دیده است. قطع تأمین گاز روسیه، افزایش هزینه‌های انرژی و ناامنی اقتصادی، همه و همه نشان‌دهنده این است که آلمان نمی‌تواند بی‌تفاوت به این تهدیدها باشد. افزایش نیروهای نظامی و تقویت قابلیت‌های دفاعی، به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای مقابله با این تهدیدات در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، آلمان معتقد است که امنیت اروپا به‌صورت یکپارچه باید مدیریت شود. این کشور با افزایش همکاری‌های نظامی با دیگر کشورهای اتحادیه اروپا و ناتو، سعی دارد تا امنیت جمعی را تقویت کند. این اقدامات شامل ارسال تسلیحات به اوکراین، مشارکت در تمرینات نظامی مشترک و افزایش هزینه‌های دفاعی است.
سایر کشورهای اروپایی نیز از وضعیت امنیتی فعلی قاره نگران هستند و هر یک به نحوی در حال تقویت قابلیت‌های دفاعی خود هستند. فرانسه، بریتانیا و لهستان از جمله کشورهایی هستند که در خلال جنگ اوکراین، نقش فعالی در حمایت از اوکراین و مقابله با تهدیدات روسیه داشته‌اند. این کشورها معتقدند که تنها راه مقابله با روسیه، ایجاد یک اتحادیه دفاعی قوی در اروپا است. از سوی دیگر، کشورهای کوچک‌تر اروپای مرکزی و شرقی، که نزدیک‌تر به روسیه هستند، نگرانی‌های بیشتری دارند. این کشورها معتقدند که باید اقدامات جدی‌تری برای مقابله با تهدیدات روسیه انجام شود. آنها از آلمان و دیگر کشورهای بزرگ اروپا می‌خواهند که نقش فعال‌تری در حفظ امنیت این منطقه ایفا کنند.
بر این اساس باید گفت که افزایش نیروهای نظامی آلمان و تصمیم به اجباری کردن خدمت سربازی، نشان‌دهنده تغییر بنیادین در سیاست‌های امنیتی این کشور است. این اقدامات، که در پاسخ به تهدیدات روسیه و نگرانی‌های امنیتی اروپا اتخاذ شده‌اند، به آلمان اجازه می‌دهد تا نقش بیشتری در حفظ امنیت این قاره ایفا کند. با این حال، این تغییرات نیازمند همکاری و هماهنگی بیشتر با دیگر کشورهای اروپایی است. آینده امنیتی اروپا، به‌ویژه در خلال تنش‌های فزاینده با روسیه، به نحوه مدیریت این تحولات بستگی دارد. آلمان، به‌عنوان یکی از قدرت‌های اصلی اروپا، فرصتی منحصر‌به‌فرد برای رهبری این تغییرات دارد، اما باید دید که خروجی این اقدامات چه می‌شود: مثبت یا منفی!
دیدگاه تان را بنویسید