چشم جهان به سومین صادرکننده گاز به اروپا

مریم علامه‌زاده

الجزایر سومین صادرکننده عمده گاز طبیعی به اروپا است و نیمی از گاز مصرفی اسپانیا را تأمین می‌کند؛ نکته‌ای که به حفظ ثبات در این کشور اهمیت می‌بخشد. از طرفی لیبی در همسایگی این کشور وضعیت بی‌ثباتی دارد؛ اما این دلیل قانع‌کننده‌ای برای جوانان الجزایری نبوده است.

هزاران تن از مردم الجزایر پس از آن‌که عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس‌جمهور این کشور برای پنجمین بار در سوم مارس (دوازدهم اسفند ماه) نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد راهی خیابان‌های این کشور شدند. موج اعتراضات کنونی در الجزایر که از سوم اسفند ماه سال جاری آغاز شده؛ از زمان تظاهرات بهار عربی در سال 2011 در این کشور بی‌سابقه بوده است.

بسیاری از معترضان می‌گفتند حضور دوباره بوتفلیقه تحقیر دموکراسی و تعرض به شأن مردم الجزایر است. آن‌ها خواستار آن شدند که بوتفلیقه نامزدی‌اش را به‌خصوص به خاطر شرایط جسمی‌ و ناتوانی‌اش، پس‌ بگیرد. بسیاری از جوانان معترض شعار می‌دهند نه به دور پنجم، نه به فساد.

زمینه‌ ناآرامی‌ها از کجا نشات گرفت؟

بیش از ۲۰ سال است که بوتفلیقه و نزدیکان او اداره الجزایر را در دست دارند و علی‌رغم انجام اصلاحات و پایان دادن به درگیری‌های داخلی به دلیل فساد بسیار ، بودجه کشور جواب‌گوی نیازهای اولیه آن نشده است.

الجزایر تنها در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ میلادی بیش یک هزار میلیارد دلار از فروش نفت عایدی داشته اما فساد و سیاست‌های ناکارآمد اقتصادی مانع از رشد و توسعه کشور شده و همین امر امکان رقابت در بازار جهانی را از آن گرفته است.

این اعتراض‌ها در حالی اوج می‌گیرد که اقتصاد الجزایر سال‌هاست وضعیت دشواری را سپری می‌کند. حدود ۳۰ درصد از جوانان کشور بیکارند آن‌هم درحالی‌که ۵۴ درصد از کل جمعیت را جوانانِ زیر ۳۰ سال تشکیل می‌دهد.

در پی تجمع معترضین،  بیانیه‌ای از طرف هزار قاضی الجزایری روز دوشنبه (بیست اسفند ماه) ارائه ‌شد؛ در این بیانیه آمده است که در صورت نامزدی عبدالعزیز بوتفلیقه در انتخابات ریاست‌جمهوری بر روند رأی‌گیری نظارت نخواهند کرد.

در همان روز نیز عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس‌جمهوری الجزایر در بیانیه‌ای اعلام کرد حضور در انتخابات ریاست جمهوری این کشور انصراف می‌دهد. بوتفلیقه در ادامه گفت: صدای جوانان را شنیده است و دغدغه آن‌ها برای آینده کشور را درک می‌کند. او از ورود الجزایر به دوره‌ای حساس از تاریخ خود سخن گفت و تظاهرات مسالمت‌آمیز جوانان را ستود. از برکناری نخست‌وزیر غیرمحبوب و تغییرات در دولت خبر داد و اعلام کرد که رای‌گیری روز ۱۸ آوریل (27 اسفندماه) به تعویق افتاده است. بنا بر اعلام عبدالعزیز بوتفلیقه انتخابات ریاست جمهوری پس از یک کنفرانس ملی که برای اصلاح نظام سیاسی و قانون اساسی جدید این کشور است؛ پیش از پایان سال ۲۰۱۹ به همه‌پرسی گذاشته خواهد شد. بوتفلیقه همچنین نورالدین بدوی، وزیر کشور کنونی را به نخست‌وزیری منصوب کرد. با این حال عبدالمجید مناصره، عضو پارلمان الجزایر و نائب رئیس جنبش «مجتمع السلم»(حمس) در این کشور گفت، تصمیم عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس‌جمهور الجزایر در  لغو دور پنجم نامزدی خود در انتخابات ریاست جمهوری الجزایر در حالی که هنوز در مسند قدرت است مبنای قانونی ندارد چون می‌تواند از یک سال و نیم تا دو سال دیگر حکومت را به دست داشته باشد.

نماینده الجزایری: بوتفلیقه ماموریت کمیته ملی انتخابات را قبل از پایان مهلت قانونی آن در اواخر سال 2019 لغو کرد و هم اینک برای اصلاح قانون اساسی کار خواهد کرد که زمان زیادی می برد.

از آنجا که اعتراضات جوانان در این روزها بسیار قدرتمندتر از طیف وسیعی از تاکتیک‌های عناصر درون قدرت نظام بود، این سوال مطرح می‌شود که آیا به‌راستی عبدالعزیز بوتفلیقه باوجود شرایط جسمی و فکری نامساعد، به‌تنهایی شرایط مناسبی برای نوشتن چنین بیانیه‌ای در انصراف از نامزدی ریاست جمهوری الجزایر داشته است یا خیر؟