شکست نتانیاهو در انتخابات نهم آوریل بسیار محتمل است
شراکت بیبی و دونالد در ایستگاه آخر
سیدمحمد میرزامحمدزاده
همچنان که رقابتهای انتخاباتی نخستوزیر نتانیاهو به اوج خود میرسد، سلاح مخفی وی دیگر مخفی نیست؛ ترامپ بزرگترین سلاح او در انتخابات بود.
بیلبورد غولپیکری که یک ماه قبل در تلآویو و قدس با تصویری از این دو نفر برافراشته شد که با چهرههای بشاش در حال دست دادن بودند و زیر آن نوشته بود «برتر از دیگران» (a Different League)، طعنهای به رقبای نتانیاهو بود: شما آماتور هستید.
نیویورکتایمز نوشت: چند ساعت قبل از آنکه دادستان کل اسرائیل از تصمیم خود برای محکوم کردن نتانیاهو بر سر اتهامات فسادی خبر دهد که ماه قبل از آن اثبات شده بود، ترامپ در ویتنام به خبرنگاران گفت: رهبر اسرائیل مردی محکم، باهوش و قوی است و بهعنوان نخستوزیر عملکرد خوبی داشته است.
روز دوشنبه هفته گذشته (سیزدهم اسفند ماه) نیز، پنتاگون از حضور کوچک و موقت نیروهای آمریکایی در اسرائیل خبر داد. روز چهارشنبه همان هفته (پانزدهم اسفند ماه)، نتانیاهو که به دلیل قانون منع استفاده از سربازان کشور برای اهداف انتخاباتی نمیتوانست اهداف تبلیغاتی خود را پیش ببرد، ویدئویی را منتشر کرد که سربازان آمریکایی او را اسکورت میکردند.
همه این امتیازات از سمت ترامپ به لطف رأیدهندگان اسرائیلی عاید نتانیاهو میشود؛ کسانی که بر اساس آخرین نظرسنجیها بیشتر از هر کشور دیگری ترامپ را تحسین میکنند؛ البته اسرائیلیها دلایل خوبی برای عشق به ترامپ دارند: دولت ترامپ باران الطاف خود را شامل نتانیاهو کرده است: انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس، قطع مکرر کمک به مقامات فلسطینی و پذیرفتن ادعای اسرائیلیها مبنی بر عدم احتساب میلیونها فلسطینی بهعنوان پناهجو، ازجمله مواهبی بود که در دوران ترامپ نصیب اسرائیل شد.
به گفته دیپلماتهای آمریکایی، هرچند که دیگر رهبران اسرائیل و آمریکا نیز همواره به هم نزدیک بودهاند، روابط ترامپ، نتانیاهو هیچوقت در تاریخ دو کشور تکرار نشده بود. در کنار نزدیکی عاطفی، این دو نفر در سیاست نیز قرابتهای جالبی دارند: کشمکشهای مشابه بر سر رسواییهای خود و همچنین کپی آشکار در نحوه برخورد با منتقدان. از آنطرف این رابطه منافعی را برای ترامپ نیز داشته است و دموکراتهای یهود را به سمت ترامپ منحرف کرد و به ترامپ کمک کرد جمهوریخواهان را تنها منبع مطمئن حمایت بیقیدوشرط از اسرائیلیان معرفی کند.
تحلیلگرانی که حمایات آمریکا برای کمپین نتانیاهو را رصد میکنند، گام بعدی او را حدس میزنند: اقدامی برجسته و پررنگتر همچون ترغیب قانونگذاران جمهوریخواه برای به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان
شکست نتانیاهو حسن ختام رابطه
اما این رابطه ممکن است در تاریخ نهم آوریل (بیستم فروردین ماه) به پایان برسد. شکست نتانیاهو در انتخابات حالا بسیار محتمل شده است. حزب وی در نظرسنجیها بسیار نزدیک به بنی گانتس، ژنرال اسرائیلی بازنشسته محبوب است. حتی اگر نتانیاهو در انتخابات پیروز شود، ممکن نیست بتواند دولت ائتلافی تشکیل دهد، چراکه گانتس گفته است به دلیل اتهام فساد نتانیاهو چنین ائتلافی را نمیپذیرد. حتی اگر نتانیاهو با دوزوکلک اکثریت دولت را با خود همراه کند، احتمالاً دولتی راست افراطی خواهد بود که طرح صلح دولت ترامپ برای حل منازعه اسرائیل، فلسطین را برنمیتابد؛ طرحی که دولت ترامپ سرمایه و وقت بسیاری برای آن صرف کرد.
از طرف دیگر، اتحاد نتانیاهو با یک حزب حاشیهدار نژادپرست، همین حالا در ایالاتمتحده منجر به جریتر شدن دموکراتها بدون ترس از ضرب و شتم جمهوریخواهان در تقابل با نتانیاهو شده است. محکومیتهای نتانیاهو در پرونده قضایی نیز میتواند در ماههای آتی منجر به جدایی او از قدرت یکبار برای همیشه شود.
تداوم حمایت آمریکا
بااینحال تا به امروز، الطاف دولت آمریکا برای اسرائیل تداوم داشته است. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، بهتازگی از توقف در سفر خاورمیانهای خود که 18 مارس (27 اسفند ماه) آغاز میشود، خبر داد؛ این پشتیبانی سیاسی احتمالاً در چند روز آینده با دیدار نتانیاهو از دفتر ریاستجمهوری آمریکا به اوج خود برسد؛ اگر این دیدار به شام رسمی در گردهمایی آیپک، لابی قدرتمند طرفدار اسرائیل ختم نشود.
حالا تحلیلگرانی که حمایات آمریکا برای کمپین نتانیاهو را رصد میکنند، گام بعدی او را حدس میزنند: اقدامی برجسته و پررنگتر همچون ترغیب قانونگذاران جمهوریخواه برای به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان.
اسرائیلیها دلایل خوبی برای عشق به ترامپ دارند: دولت ترامپ باران الطاف خود را شامل نتانیاهو کرده است: انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس، قطع مکرر کمک به مقامات فلسطینی و پذیرفتن ادعای اسرائیلیها مبنی بر عدم احتساب میلیونها فلسطینی بهعنوان پناهجو
آرون دیوید میلر، یک مذاکرهکننده سابق خاورمیانه در دوران ریاستجمهوریهای دموکرات و جمهوریخواه آمریکا در این رابطه گفت: یک هدیه چربوچیلی و چاقوچله. سهم ترامپ از این بازی انجام هر اقدامی برای انتخاب دوباره بیبی است. هیچ داستان مگویی در مورد تلاش رؤسایجمهور آمریکا برای تأثیر بر انتخابات اسرائیل باقی نمانده است: آنشل پیففر نویسنده کتاب یک بیوگرافی جامع از نتانیاهو، گفت: جورج دبلیو بوش با تعلیق تضامین وام به ییتژاک رابین کمک کرد تا ییتژاک شامیر را در عین ناامیدی شکست دهد. بیل کلینتون اجلاس عرب - اسرائیل را در سال 1996 برگزار کرد و با جلسه کاخ سفید تلاش کرد نتانیاهو را در سال 1996 شکست دهد و شیمون پرز را به قدرت برساند، که با شکست مواجه شد و بعدازآن روابط ضعیف نتانیاهو با کلینتون منجر شد که فقط سه سال در قدرت بماند.
اما چنین سابقهای برای نزدیکی دو رئیسجمهور در مراحل کاری همچون ترامپ و نتانیاهو حداقل در سبک اصطلاحاتی که به کار میبرند، بیسابقه بوده است.
تشخیص اینکه هر دو رئیسجمهور از اصطلاح شکار روح برای توصیف پروندههای رسواییشان استفاده کردند، شاید به دلیل استفاده از زبان عبری از سوی نتانیاهو، سخت بوده باشد. اما نتانیاهو در مورد اصطلاح اخبار قلابی خود را اذیت نکرد و از اصطلاح انگلیسی در پستهای شبکههای اجتماعی استفاده کرد. ترامپ برخی سازمانهای خبری را دشمنان ملت خواند و نتانیاهو در تبلیغی شرکت کرد که در آن خبرنگاران را از باقی مردم جدا میکرد و میگفت اینها در مورد انتخابات تصمیم نمیگیرند. حتی استفاده از شعار «مرد ضروری» از سوی نتانیاهو در دوره گذشته انتخابات، سوژه ترامپ در انتخاب سال 2016 با شعار «تنها من میتوانم درستش کنم» بود.
این مناظره اصطلاحاتی، هفته گذشته به موضوع مضحکی تبدیل شد؛ نتانیاهو در توئیتی بخشی از سریال فاکس اند فرندز آمریکا که موردعلاقه ترامپ نیز هست را منتشر کرد که در آن مفسر آمریکایی هرگونه فساد اسرائیلی را رد کرد، دیالوگی که میتواند بهراحتی از سوی نتانیاهو به سریال دیکته شده باشد. او در توئیت خود نوشت: ببینید آنها در پربینندهترین سریال آمریکا در مورد روند قضایی علیه من چه میگویند.
تفاوتهای بنیادین بین دو رهبر
چه در شخصیت و چه در سیاست این دو نفر در واقعیت اشتراکات بسیار کمی دارند. شعار Different League را شاید بتوان با خوانشی دیگر (مسیر متفاوت)، به تفاوتهای آشکار این دو نفر تعبیر کرد. نتانیاهو یک خواننده حریص و دانشجوی تاریخ است؛ ترامپ اما نه. نتانیاهو حتی به اذعان منتقدانش یک سیاستمدار زیرک است که حتی با کشورهایی که زمانی خصومت جدی با اسرائیل داشتند، صلح کرد؛ اما شخصیت مبارزهجوی ترامپ و سیاست خارجی سلطهطلب وی، برخلاف نتانیاهو حتی متحدان قدیمی آمریکا در سرتاسر جهان را رمانده است.
از طرفی نتانیاهو با ترکیبی از پوپولیسم، غیرت مذهبی و هوچیگری رسانهای، مخاطبین اسرائیلی خود را به وجد میآورد؛ کاری که ترامپ 20 سال بعد به چنین روشی بهعنوان یک منش سیاسی نگاه میکند.
آری شویت در مورد این دو نفر میگوید: هر دو نفر افرادی موفق و ممتازی هستند که رهبری شورشیان را علیه نخبگان به دست گرفتند.
در بیوگرافی نتانیاهو نوشته شده از سوی پیففر آمده است که در جریان کارزار انتخاباتی 1999 نتانیاهو با متهم کردن رسانهها به سازش با چپها، عنوان کرد آنها میخواهند وی را برکنار کنند و همین باعث شد مردم به خیابان بیایند و شعار : آنها ترسیدهاند را سردهند. پیففر میگوید: این دقیقاً الگوریتم شعار: او را زنجیر کنید بود که ترامپ علیه هیلاری کلینتون از آن استفاده کرد.
پذیرش طرح صلح
نتانیاهو که جمهوریخواهان در نظرسنجی سال 2015 وی را مورد تحسینترین رهبر جهان نامیدند، در ابتدا از انتخاب ترامپ در سال 2016 نگران بود. هرچند که او از کلینتون خوشش نمیآمد و میدانست با کلینتون اوضاع خوبی ندارد، اما ترامپ غیرقابلپیشبینی بود.
اما خیلی زود نتانیاهو از اقبال بلندش خبردار شد؛ او یک رابطه شخصی با جرد کوشنر، داماد ترامپ داشت. دیوید فریدمن، وکیل ورشکستگی ترامپ که بعد سفیر آمریکا در اسرائیل شد، خود حامی پروپاقرص شهرکسازی کرانه باختری بود. شلدون اندلسون، یک حامی کارزار ترامپ نیز یک حامی سینهچاک نتانیاهو از گذشته بود که حتی از روزنامهای که حالا بزرگترین همتای فاکسنیوز است، حمایت مالی میکرد. درمجموع روابط شخصی نتانیاهو با افراد داخل کاخ سفید به برگ برندهای برای وی بهمنظور ایجاد ارتباط برای دیگر رهبران جهان که خواهان ارتباط با دولت ترامپ بودند، شد.
اگر ترامپ برای موهبتهای خود نسبت به نتانیاهو یک هدف داشته باشد، آن پذیرش طرح صلح از سوی نتانیاهو است؛ اتفاقی که حالا با ائتلاف راست افراطی بنیامین امکانپذیر نیست. شاید حالا که گانتس به نتانیاهو نزدیک شده، وی مجبور شود به چنین انتخابی تن دهد.
دیدگاه تان را بنویسید