رامین پرتو

پس از فراز و فرودهای متعدد بالاخره توافق میان اسرائیل و لبنان با محوریت آتش‌بس و اجرای مفاد آن بر اساس قطعنامه 1701 شورای امنیت سازمان ملل نهایی شد. بعد از آنکه کابینه امنیتی وزارتی اسرائیل با توافق آتش‌بس با لبنان موافقت کرد، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل سخنرانی کرد و گفت: من به پایداری ساکنان شمال اسرائیل افتخار می‌کنم و نسبت به امنیت آن‌ها پایبند هستم اما مصمم هستم تا هر اقدامی را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای انجام دهم. وی همچنین گفت که ما به بازگرداندن گروگان‌ها در غزه به خانه‌هایشان پایبند هستیم و تا قبل از تحقق پیروزی، جنگ را تمام نخواهیم کرد. او ادعا کرد: «ما تمامی ساکنان شمال را به خانه‌هایشان باز خواهیم گرداند. دستاوردهای بزرگی را در هفت جبهه‌ای که در آن می‌جنگیم محقق ساخته‌ایم. اگر حزب‌الله توافق آتش‌بس در لبنان را نقض کند ما به آن حمله خواهیم کرد. ما به تلاش برای نابودی حماس پایبند هستیم». نتانیاهو همچنین گفت: ما حزب‌الله را چندین دهه به عقب برگرداندیم. نتانیاهو در بحشی از سخنان خود رئیس جمهور سوریه را تهدید کرد و مدعی شد: بشار اسد باید بداند که با آتش بازی می‌کند. 

نخست‌وزیر اسرائیل در ادامه ادعا کرد: علت دیگر آتش‌بس این بود که جبهه‌ها از هم جدا شوند. نتانیاهو گفت: بارها گفته‌ایم توافق خوب توافقی است که امکان اجرا داشته باشد و ما آن را اجرا خواهیم کرد و ساکنان شمال را باز خواهیم گرداند. اگر حزب‌الله توافق را نقض کند ما آزادی عمل نظامی را برای خود محفوظ می‌دانیم. نتانیاهو در پایان عنوان کرد: توافق آتش‌بس به این معناست که ما بر تهدید ایران متمرکز خواهیم شد. ما چهره خاورمیانه را تغییر می‌دهیم. دلایل آتش‌بس تمرکز بر تهدید ایران و احیای ارتش اسرائیل و جدا کردن میدان‌های نظامی است. 

مخالفان و موافقان در تل‌آویو چه گفتند؟ 

در این راستا یائیر لاپید، رئیس اپوزیسیون اسرائیل هم اظهار کرد: سازش با لبنان برای اسرائیل خوب است و اقدام نظامی باید با اقدامی سیاسی پایان یابد. لاپید تاکید کرد: درست این بود که ۱۰ ماه قبل با لبنان به سازش می‌رسیدیم. 

در مقابل «بنی گانتس» رئیس حزب اردوگاه اصلی اسرائیل نیز گفت: صحبت درباره برقراری آتش‌بس موقت در لبنان غیرممکن است. گانتس در ادامه تاکید کرد: عقب‌نشینی نیروهایمان کار را برای ما دشوار خواهد کرد اما کار حزب‌الله را برای ساماندهی دوباره به نیروهایش آسان خواهد کرد. رئیس حزب اردوگاه اصلی اسرائیل مدعی شد: ما باید بافکر اقدام کنیم و فرصت دستیابی به توافقی قدرتمند برای ایجاد تغییر اساسی در شرایط موجود در شمال (فلسطین اشغالی) را از دست ندهیم. 

دموکرات‌ها با توجه به شکستی که در انتخابات 5 نوامبر متحمل شده‌اند، به نوعی دنبال آن هستند تا یک اقدام مشخص و مثبت در عرصه سیاست خارجی از خود به جای بگذارند و کارنامه خود در این حوزه را با علامت مثبت به بایگانی ببرند که آتش‌بس لبنان یکی از آنها بود

آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ اسبق اسرائیل هم در اظهاراتی در اینباره گفت: درحالی که پرچم حزب‌الله در بیروت برافراشته می‌شود، کابینه اسرائیل پرچم سفید (نشانه تسلیم) را بالا می‌برد. وی افزود: نتانیاهو گفته بود که جنگ تا پیروزی مطلق ادامه خواهد یافت، اما مشخص نکرد که چه طرفی پیروز خواهد شد. 

اسحاق هرتزوگ، رئیس‌ جمهور اسرائیل هم مدعی شد آتش‌بس باید امنیت ساکنان شمال سرزمین‌های اشغالی را که در پس حملات حزب‌الله آواره شده‌اند، تضمین کند.

بتسالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل هم گفت با اجرایی‌شدن آتش‌بس «بزرگترین آزمون» کابینه این رژیم آغاز خواهد شد. این وزیر تندرو می‌گوید: اگر ما به آتش‌بس پایبند باشیم، امنیت اسرائیل را برای همیشه تضمین کرده‌ایم. من به آتش‌بس رأِی دادم چراکه باور دارم به آن پایبند خواهیم بود.

بایدن و غزه 

ساعتی پس از اینکه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل از موافقت کابینه امنیتی این رژیم درباره آتش‌بس با لبنان خبر داد و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر پیشبرد امور لبنان ضمن انتقاد شدید از حملات گسترده به بیروت، خواستار اقدام جامعه جهانی برای توقف تجاوزات نظامی و برقراری آتش‌بس شد، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا بامداد دیروز (چهارشنبه) از توافق بیروت و تل‌آویو بر سر آتش‌بس خبر داد. رئیس‌جمهور آمریکا  طی سخنرانی در کاخ سفید گفت که توافق آتش‌بس ساعت چهار بامداد به وقت محلی (۵:۳۰ تهران) اجرایی می‌شود و این توافق به گونه‌ای طراحی شده که به پایان خشونت‌ها منجر شود. 

بایدن بدون اشاره به اقدامات اسرائیل علیه لبنان در دهه‌های اخیر از فرانسه بابت تسهیل در حصول آتش‌بس تشکر کرد. او همچنین گفت که این نبرد «مرگبارترین نزاع اسرائیل و حزب‌الله در دهه‌های اخیر بوده است». رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که هیچ نظامی آمریکایی در جنوب لبنان مستقر نخواهد شد. بایدن گفت در طول ۶۰ روز آینده، «ارتش لبنان بار دیگر کنترل قلمرو خود را به‌دست 

خواهد گرفت». 

او گفت: اسرائیل به تدریج عقب‌نشینی خواهد کرد و شهروندان به خانه‌های خود بازمی‌گردند. رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد اسرائیل استحکامات حزب‌الله در جنوب لبنان را نابود کرده است. او گفت در صورتی که توافق با شکست روبرو شود، «اسرائیل حق دفاع از خود را حفظ خواهد کرد». 

آتش‌بس لبنان که از سوی اتحادیه اروپا، کشورهای منطقه و حتی جریان‌های مقاومت مورد استقبال گسترده قرار گرفته، برای بایدن و تیمش در زمان باقی مانده تا تعویض قدرت در کاخ سفید می‌تواند یک فرصت نهایی برای پایان جنگ در غزه به حساب بیاید

بایدن و «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه همچنین در بیانیه‌ای مشترک، گفته‌اند آتش‌بس اسرائیل را از تهدید حزب‌الله حفظ و شرایطی را برای «آرامش پایدار» ایجاد خواهد کرد. آن‌ها همچنین گفتند تلاش خواهند کرد مفاد آتش‌بس کاملا اجرایی شود. 

دموکرات‌ها با توجه به شکستی که در انتخابات 5 نوامبر متحمل شده‌اند، به نوعی دنبال آن هستند تا بتوانند یک اقدام مشخص و مثبت در عرصه سیاست خارجی از خود به جای بگذارند و کارنامه خود در این حوزه را با علامت مثبت به  بایگانی ببرند. بر همین اساس حالا که آتش‌بس در لبنان عملیاتی شده، آنها به دنبال این هستند که در فرصت باقی مانده، آتش‌بس در غزه را هم عملیاتی کنند. بر همین اساس بایدن در بخش دیگری از سخنرانی خود در کاخ سفید، به اوضاع ناگوار مردم غزه که در پی حملات اسرائیل به وجود آمده اشاره کرد و گفت که ایالات متحده در روزهای آینده و همراه با ترکیه، قطر و مصر تلاش دیگری برای حصول آتش‌بس در غزه انجام خواهد داد. او همچنین از جنبش حماس خواست اسرای اسرائیلی را آزاد کند. 

همچنین جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا در مصاحبه‌ای با شبکه خبری MSNBC گفت: «جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا مایل است تا همین امروز کار بر روی آتش بس غزه را با همکاری بین نماینده خود با قطر، ترکیه، مصر و دیگر عوامل موثر در منطقه آغاز کند». بر این اساس بایدن در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) امروز بعدازظهر اعلام می‌کند که «ایالات متحده کار با شرکایش را در منطقه برای تضمین آتش بس در غزه از سر می‌گیرد». بایدن نوشت، در روزهای آینده، ایالات متحده همکاری دیگری با ترکیه، مصر، قطر، اسرائیل و دیگر عوامل برای دستیابی به آتش‌بس در غزه با آزادی اسرای صهیونیست و پایان دادن به جنگ انجام 

خواهد داد.

در این خصوص، یک منبع در رهبری حماس به خبرگزاری فرانسه گفت: آتش‌بس در لبنان یک پیروزی و یک دستاورد بزرگ برای مقاومت است. ما به میانجی‌ها در مصر، قطر و ترکیه اطلاع دادیم که اگر اسرائیل پایبند باشد، حماس آماده توافق آتش‌بس و یک معامله جدی برای تبادل اسرا است اما تجربه نشان داده که اسرائیل مانع دستیابی به توافق می‌شود و طفره می‌رود و جنگ نسل‌کشی را ادامه دهد. 

بر این اساس باید گفت که آتش‌بس لبنان که از سوی اتحادیه اروپا، کشورهای منطقه و حتی جریان‌های مقاومت مورد استقبال گسترده قرار گرفته، برای بایدن و تیمش در زمان باقی مانده تا تعویض قدرت در کاخ سفید می‌تواند یک فرصت نهایی برای پایان جنگ در غزه به حساب بیاید. حال باید منتظر ماند و دید که آیا این مهم، محقق می‌شود یا خیر!