رامین پرتو

پس از سفر آموس هوکشتاین، فرستاده ویژه آمریکا به بیروت برای رایزنی در خصوص توافق آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله لبنان، بسیاری از رسانه‌های غربی، عربی و عبری به این موضوع اشاره کردند که این اقدامات را باید آخرین تلاش‌های تیم جو بایدن، رئیس جمهوری مستقر آمریکا بدانیم و اگر این رفت و آمدها به نتیجه نرسد، بدون شک جنگ گسترش پیدا می‌کند و یا عمیق‌تر می‌شود. در این راستا پس از چند روز سکوت خبری، حالا رسانه‌ها در حال مخابره اخبار خود درباره توافق مذکور هستند. 

 رسانه‌های اسرائیل گزارش دادند که با پیوستن فرانسه به سازوکار توافق آتش‌بس احتمالی با لبنان به عنوان ناظر موافقت شده و این در حالیست که پیشتر اسرائیل خواستار آن شده بود که فرانسه بخشی از توافق آتش‌بس با لبنان نباشد 

برخی رسانه‌های اسرائیل گزارش دادند که اسرائیل به طور اولیه با حل و فصل و توافق درباره لبنان موافقت کرده است و از سوی دیگر، یک منبع اسرائیلی پس از انتشار این خبر مدعی شد که با وجود اینکه اساسا و به صورت اصولی تمایل و قصد به سمت پیشرفت وجود دارد، همچنان موضوعاتی در دستور کار است. به گفته وی، مساله تمام نشده است، اما روند مثبت است. با این حال، یدیعوت آحارونوت اشاره کرد که «آموس هوکشتاین»، فرستاده ایالات متحده دیروز لبنان را از موافقت اسرائیل با آتش‌بس مطلع کرد. همچنین گفته شده که پیشرفت در ارتباطات پس از شلیک بیش از ۲۵۰ موشک و راکت توسط حزب‌الله در یک روز حاصل شد و پرتاب موشکی حزب‌الله در حالی صورت گرفت که «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل در حال برگزاری یک جلسه گفت‌وگوی ویژه با وزرای ارشد و طرف‌های امنیتی درباره موضوع حل و فصل بود.بر این اساس گفته شده پس از جلسه مذکور، مقامات اسرائیلی تخمین زدند که در سایه اولتیماتوم هوکشتاین، امکان حل و فصل مشکلات «این هفته» وجود دارد. به گفته منابع آگاه، هوکشتاین به اسرائیل اطلاع داده است که در صورت دست نیافتن به توافق در روزهای آینده، خود را از مذاکرات کنار 

خواهد کشید. 

روزنامه عبری آحارونوت نیز نوشت: «دولت آمریکا این شبهه را داشت که اسرائیل به دلایل سیاسی غیرواقعی این حل و فصل را به تعویق می‌اندازد و به همین دلیل ضرب‌الاجل (اولتیماتوم) تعیین شد». این روزنامه افزود که بر این اساس، مقامات اسرائیل می‌ترسند که این بدان معنی باشد که ابتکار آتش‌بس به شورای امنیت سازمان ملل برسد و دولت بایدن از استفاده از حق وتو خودداری کند - مشابه آنچه در روزهای پایانی دولت اوباما اتفاق افتاد. گفته شده اگرچه برخی نکات بحث برانگیز وجود دارند، اما ضروری و ریشه‌ای نیستند. این روزنامه برآورد کرد توافق می‌تواند ظرف چند روز و در واقع در این هفته حاصل شود. این روزنامه افزود که منابع امنیتی اسرائیل تخمین می‌زنند که حزب‌الله با نزدیک شدن به حل و فصل، عملیات بمباران خود را افزایش خواهد داد تا قدرت خود را نشان دهد و حرف آخر را بزند.

به گزارش این روزنامه، حزب‌الله با بمباران می‌کوشد معادله بیروت-تل‌آویو را ثابت کند. یک منبع آگاه و بلندپایه به روزنامه اسرائیلی اشاره کرد که تنش متقابل بین اسرائیل و حزب‌الله در واقع نشان دهنده رویکرد به حل و فصل است، نه دور شدن از آن. در همین زمینه رسانه‌های اسرائیلی روز دوشنبه نوشتند نشست امنیتی شب گذشته به ریاست بنیامین نتانیاهو درباره لبنان پایان یافت و فضا مثبت بود، در حالی که «آکسیوس» به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد: «توافق آتش‌بس در لبنان در حال نزدیک شدن است و هنوز کار برای رسیدن به آن وجود دارد». 

حزب‌الله با بمباران اسرائیل در میانه مذاکرات توافق می‌کوشد معادله بیروت-تل‌آویو را ثابت کند و تنش متقابل بین اسرائیل و حزب‌الله در واقع نشان‌دهنده رویکرد به حل و فصل است، نه دور شدن از روند مذاکرات آتش‌بس

یک مقام ارشد اسرائیلی هم اعلام کرد که نشست امنیتی بدون تصمیم‌گیری نهایی به دلیل ناتوانی در دستیابی به راه حل‌هایی برای مسائل مهمی که مانع دستیابی به توافق نهایی می‌شود، پایان یافت و جهت گیری در مذاکرات حل و فصل مثبت است. رسانه‌های عبری نوشتند که این رایزنی‌های امنیتی بسیار مهم است و برآوردهای اسرائیل همچنان حاکی از امکان دستیابی به تفاهم در این هفته است. آکسیوس همچنین به نقل از یک مقام ارشد اسرائیل گزارش داد روند در اسرائیل حرکت رو به جلو به سمت امضای توافقنامه آتش‌بس در لبنان است. سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل نیز به نقل از یک منبع اسرائیلی خبر داد تل‌آویو تضمین‌هایی را از واشنگتن برای آزادی عملیات در لبنان در صورت نقض توافق دریافت کرده است، در حالی که شبکه ۱۴ گزارش داد نتانیاهو ترجیح می‌دهد با لبنان براساس تعهد آمریکا به اجازه دادن به اسرائیل برای پاسخگویی به هرگونه نقضی، به توافق برسد.

مخالفان و پاریس 

آنچه در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اظهارات مقامات لبنان هم به نوعی مثبت بوده و نشان دهنده حصول احتمالی آتش‌بس است. به عنوان مثال، فؤاد سنیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان در گفتگویی با شبکه خبری «الجزیره» اظهار کرد: مذاکرات میان لبنان و اسرائیل همراه با کابوس استمرار حملات در جریان است و اسرائیلی‌ها از زرادخانه تسلیحات و مهمات آمریکایی استفاده کردند و غیرنظامیان لبنانی را هدف قرار دادند که موجب درد و رنج شدیدی برای آنها شد. سنیوره گفت: باید آتش‌بسی سریع و دائمی برقرار و قطعنامه ۱۷۰۱ اجرا شود، دولت لبنان باید ضامن باشد و درباره هیچ مساله‌ای در ارتباط با حاکمیت لبنان بی‌توجهی نشود. نخست‌وزیر پیشین لبنان درباره موضعگیری خود درخصوص راه‌حل‌هایی که در حال حاضر پیشنهاد شدند، گفت: باید بر موضوع آتش‌بس تاکید شود و همزمان باید آمادگی واقعی برای پایبندی به قطعنامه ۱۷۰۱ باشد، زمانی که این قطعنامه در سال ۲۰۰۶ به تصویب رسید، اسرائیل به آن عمل نکرد و حزب‌الله نیز آن را اجرا نکرد. او درباره کمیته‌ای که برای پیگیری اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ به ریاست آمریکا و عضویت چند کشور دیگر مطرح شده، گفت: اگر قطعنامه ۱۷۰۱ اجرا شده بود، ما به این مرحله نمی‌رسیدیم، لبنان باید نجات پیدا کند زیرا آنچه برایش اتفاق می‌افتد مساله بسیار خطرناکی است و شرایط نمی‌تواند به همین شکل ادامه یابد. 

عبدالله بوحبیب، وزیر خارجه لبنان هم دیروز (دوشنبه) اظهار کرد: ناکامی در اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل و برپایی کشور فلسطین، بر لبنان تاثیر داشت و ما برای حفاظت از تمامیت ارضی کشورمان و تضمین صلح، به وجود دستگاه‌های امنیتی و نظامی قدرتمند نیاز داریم. همچنین وزیر خارجه لبنان تاکید کرد: اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ دروازه ثبات است و ما آماده پایبندی به وظایفمان طبق متن قطعنامه هستیم. 

همچنین بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر و عبدالله الیحیا، وزیر خارجه کویت در دیدار با یکدیگر بر لزوم توقف فوری و دائم جنگ در نوار غزه و لبنان و تلاش برای کاهش تنش برای جلوگیری از کشیده شدن منطقه به جنگ منطقه‌ای تاکید کردند. 

در مقابل اما در تل‌آویو بسیاری مخالف این جریان هستند. ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل در واکنش به این خبر گفت: توافق با لبنان، اشتباهی بزرگ و از دست دادن فرصت تاریخی برای ریشه کن کردن حزب الله است. وی افزود: من دلایل و محددودیت ها را درک می کنم اما با این حال بر این مساله پافشاری دارم که توافق با لبنان اشتباهی خطرناک است و نباید جنگ متوقف شود؛ به نتانیاهو می گویم که برای توقف این توافق، دیر نشده است و باید این راه را ادامه داد تا پیروزی کامل محقق شود. اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل هم دقیقاً همین موضع را اتخاذ کرد اما موضوع مهمتر این است که رسانه‌های اسرائیل از پیوستن فرانسه به روند مذاکرات خبر دادند؛ به گونه‌ای که کانال ۱۴ اسرائیل دیروز (دوشنبه) گزارش داد که با پیوستن کشور فرانسه به سازوکار توافق آتش بس احتمالی با لبنان به عنوان ناظر موافقت شده و این در حالیست که کانال۱۲ اسرائیل پیشتر گزارش داده بود که رژیم اسرائیل بر این مساله پافشاری دارد که فرانسه بخشی از توافق آتش‌بس با لبنان نباشد و در کمیته بین‌المللی ناظر نیز نقشی ایفا نکند. 

حالا باید منتظر بود و دید که تا روزهای آینده خبر پایان جنگ در لبنان منتشر خواهد شد یا خیر!