ممنوعیت فعالیت «آنروا» در اسرائیل

رامین پرتو

پارلمان اسرائیل (کنست) در آخرین ساعات دوشنبه با اجماع نظر لایحه ممنوعیت فعالیت آژانس کار و امدادرسانی آوارگان فلسطینی (آنروا) در اراضی تحت اشغال این رژیم را تصویب کرد. آنروا نیز این تصمیم «شرم‌آور» پارلمان اسرائیل مبنی بر ممنوع کردن فعالیت‌های این آژانس را محکوم کرد. در همین راستا، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در این خصوص اعلام کرد باید کارمندان آنروا که در فعالیت‌های «تروریستی» علیه اسرائیل دست دارند، مجازات شوند اما به صورت مشخص این موضوع را توضیح نداد. در همین حال، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که «ما به اسرائیل گفتیم که نسبت به قانون پیشنهادی برای ممنوعیت آنروا احساس نگرانی عمیقی می‌کنیم». وزارت خارجه آمریکا همچنین تصریح کرد که کمک‌های بشردوستانه به ساکنان جبالیا در شمال نوار غزه نمی‌رسد و ما این مسئله را نمی‌پذیریم. 

در این راستا عدنان ابو حسنه، سخنگوی آنروا در این باره گفت که تصمیم کنست یک تصمیم خطرناک و بی‌سابقه است و این تصمیم به شدت عملیات آنروا را تحت تأثیر می‌گذارد و حتی سیستم چندقطبی را که پس از جنگ جهانی دوم ایجاد شده بود، تهدید و ۶۵۰ هزار دانش‌آموز را از تحصیل محروم می‌کند. سخنگوی آنروا با بیان اینکه این‌گونه قوانین درد و رنج فلسطینی‌ها را افزایش می‌دهد و چیزی کمتر از مجازات دسته‌جمعی نیست، خاطرنشان کرد که آنروا این خدمات را بر اساس دستور مجمع عمومی سازمان ملل ارائه می‌کند و این مجوز را از هیچ طرفی و حتی اسرائیل نگرفته است. ابوحسنه درباره تاثیر این تصمیم بر آوارگان و فعالیت آنروا گفت که آنروا به ارائه این خدمات ادامه خواهد داد، اما میزان اجرای این تصمیم در محل هنوز مشخص نیست، بنابراین باید صبر کنید و ببینید این قانون چگونه اجرا خواهد شد. 

از سوی دیگر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد هم اعلام کرد که اجرای قانون منع فعالیت آژانس آوارگان فلسطینی آنروا در اراضی اشغالی می‌تواند پیامدهای مخربی برای آوارگان فلسطینی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین داشته باشد که غیرقابل قبول است. گوترش گفت: «قانون اسرائیل علیه آنروا می‌تواند عواقب مخربی برای آوارگان فلسطینی داشته باشد و هیچ جایگزینی برای این آژانس وجود ندارد و فعالیت آن ضروری است. قوانین اسرائیل علیه آنروا برای حل مناقشه اسرائیل و فلسطین مضر است. قوانین اسرائیل علیه آنروا برای صلح و امنیت در کل منطقه هم مضر است و این موضوع را به مجمع عمومی ۱۹۳ عضو سازمان ملل متحد خواهد رساند». 

موج انتقاد از تل‌آویو

تعطیل کردن فعالیت آنروا در غزه و سایر مناطق آن هم در شرایطی که میلیون‌ها نفر آواره هستند و چند صد هزار زخمی در بیمارستان‌ها وجود دارد، برای جامعه ملل و از حیث انسانی غیرقابل قبول است. مضاف بر اینکه آنروا به عنوان آژانس کار و امدادرسانی آوارگان فلسطینی وظیفه حمایت از فلسطینی‌هایی را دارد که طی یکسال گذشته زیر شدیدترین حملات اسرائیل قرار دارند و به همین دلیل ممنوع الفعالیت کردن این نهاد به معنای اعمال گرسنگی اجباری و بحرانی‌تر شدن وضعیت حیات آنها است. 

نکته مهمتر این است که آنروا اساساً رکن اصلی و زیر مجموعه سازمان ملل متحد است که وظیفه آن خدمت رسانی و حمایت فلسطینی‌ها در سراسر اراضی اشغالی به عنوان بازوی مدنی و میدانی ملل متحد است و همین اقدام اسرائیل به صورت واضح، هدف قرار دادن ماهیت و پرستیژ سازمان ملل و جامعه ملل به حساب می‌آید. 

بر همین اساس حالا نه تنها کشورهای منطقه‌ای بلکه غربی‌ها هم در حال محکوم کردن این اقدام اسرائیل هستند. به عنوان مثال پنی وانگ، وزیر امور خارجه استرالیا دیروز (سه‌شنبه) با انتشار بیانیه‌ای بر مخالفت شدید کشورش با تصویب قانون ممنوعیت آژانس آوارگان فلسطینی آنروا در سرزمین‌های اشغالی از سوی کنست که این نهاد بین‌المللی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار می‌دهد و حضور آن را طی ۹۰ روز آینده ممنوع می‌کند، تاکید کرد .در این بیانیه آمده است: آنروا کار نجات جان انسان‌ها را انجام می‌دهد. از این‌رو، استرالیا با تصمیم کنست اسرائیل برای محدود کردن شدید فعالیت آنروا مخالف است. استرالیا روز دو‌شنبه به کانادا، فرانسه، آلمان، ژاپن، کره جنوبی و انگلیس پیوست تا از کنست بخواهد که تصویب این قانون را ادامه ندهد. 

همچنین در بیانیه مشترک کشورهای ایرلند، نروژ، اسلوونی و اسپانیا با اشاره به اینکه آنروا نماینده سازمان ملل بوده، آمده است: «مأموریت رسیدگی به امور میلیون‌ها پناهنده فلسطینی در منطقه از طرف مجمع عمومی سازمان ملل برعهده آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی گذاشته شده است». در ادامه این بیانیه تاکید شده است: اقداماتی که آنروا برای میلیون‌ها پناهنده فلسطینی در منطقه و به ویژه در شرایط کنونی غزه انجام می‌دهد امری ضروری و غیرقابل جایگزین است. 

از سوی دیگر نبیلا مسرلی، سخنگوی اتحادیه اروپا درباره تبعات تصمیم اسرائیل برای ممنوعیت آنروا گفت که هیچ تشکیلاتی نمی‌تواند جایگزین خدمات ضروری این نهاد بین‌المللی برای پناهجویان فلسطینی شود. ترکیه و عراق به همراه دولت رام‌الله، سوریه، قطر، اندونزی و.... هم از جمله کشورهای محکوم کننده این اقدام 

اسرائیل بودند.