تلاش مبهم برای صلح در «یازدهمین سفر» به تل‌آویو!

رامین پرتو

از آغاز جنگ در غزه که در تاریخ 7 اکتبر 2023 آنرا تاکنون شاهد هستیم، بارها و بارها شاهد سفر مقامات ایالات متحده به اسرائیل و همچنین کشورهای منطقه بودیم. این سفرها اگرچه نشان می‌دهد حمایت واشنگتن از تل‌آویو (صرف‌نظر از اینکه چه کسی در کاخ‌سفید حضور دارد) تزلزل‌ناپذیر است، اما به نوعی گویای آن است که وضعیت در منطقه به سمت بحرانی پیش می‌رود که در نهایت می‌تواند از کنترل واشنگتن خارج شود و یک بحران عمیق‌تر را به وجود آورد. در این میان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده که طی ایام گذشته بارها به اسرائیل و کشورهای منطقه سفر کرده است، برای یازدهمین بار وارد تل‌آویو شد تا با مقامات اسرائیل در خصوص دو پرونده غزه و لبنان و شرایط حاکم بر منطقه ملاقات و گفت‌وگو کند. 

در این خصوص متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی اعلام کرد که آنتونی بلینکن از دوشنبه سفری به خاورمیانه و اسرائیل خواهد داشت تا بر اساس ادعای واشنگتن درباره اهمیت پایان دادن به جنگ غزه و تنش‌زدایی و ایجاد ثبات پایدار با رهبران منطقه گفت‌وگو کند. وی همچنین گفت که بلینکن به بحث در مورد برنامه‌ریزی دوره پس از جنگ در غزه ادامه خواهد داد و بر نیاز به ترسیم مسیری رو به جلو که فلسطینیان را قادر می‌سازد زندگی خود را بازسازی کنند تاکید خواهد کرد و در مورد تحویل غذا، دارو و سایر کمک‌های بشردوستانه به غیرنظامیان غزه هم بحث و تبادل نظر خواهد کرد». 

همچنین گفته شده که بلینکن در این سفر در مورد نیاز به دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک برای درگیری بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان بحث خواهد کرد و این توافق باید به طور کامل قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل را اجرا کند و به غیرنظامیان در هر دو طرف خط آبی (مرز بین اسرائیل و لبنان) اجازه دهد به خانه های خود بازگردند». 

سفر بلینکن در حالی انجام می‌شود که جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ‌سفید به رغم ادعای مقامات آمریکایی در پی ترور رهبر حماس مبنی بر فراهم شدن فرصتی برای از سرگیری مذاکرات آتش‌بس در غزه، در پاسخ به سوالی درباره از سرگیری این مذاکرات گفت که «نمی‌توانم بگویم که مذاکرات قرار است در دوحه قطر یا هر جای دیگری آغاز شوند یا خیر، اما آمریکا گفتگوهای مقدماتی با مقامات اسرائیل در این زمینه انجام داده است».

آخرین تلاش‌ها 

نکته بسیار مهمی که در مورد سفر بلینکن به اسرائیل باید مدنظر قرار بگیرد این است که او در حالی وارد منطقه و تل‌آویو شده که تنها 13 روز به انتخابات ریست جمهوری آمریکا در تاریخ 5 نوامبر باقی مانده و عملاً دولت بایدن را باید فاقد قدرت اثرگذاری سیاسی در دو پرونده لبنان و غزه بدانیم. اینکه گفته می‌شود به هر ترتیب دولت بایدن تا 20 ژانویه 2025 بر سر کار خواهد بود و گرداننده امور است، سخن صحیح به حساب می‌آید اما واقعیت این است که نتانیاهو و تیم وی در این شرایط سعی می‌کنند تا مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا، طی دو هفته آینده همین روند و روال رادیکال را در حمله به غزه و لبنان ادامه دهند تا بتوانند در نهایت ترامپ را انتخابات کمک کنند و علیه دموکرات‌ها آرای عمومی را هدایت کنند. 

از سوی دیگر باید توجه شود که بلینکت دقیقاً در زمانی وارد تل‌آویو و منطقه شده که ارتش اسرائیل حملات خود به لبنان را در شدیدترین حالت ممکن اجرایی کرده است. به عنوان مثال از حدود یکماه پیش تاکنون بسیاری از مناطق بیروت و به خصوص ضاحیه از سوی جنگنده‌های اسرائیل به صورت شبانه‌روزی مورد هدف قرار گرفته است. در آخرین اقدام، شامگاه دوشنبه ارتش اسرائیل منطقه اللیلکی در شمال فرودگاه بیروت در ضاحیه جنوبی را بمباران کرد. این روند در روز سه‌شنبه هم ادامه داشت و منابع لبنانی اعلام کردند که جنگنده‌ها و توپخانه ارتش اسرائیل مجدداً ضاحیه جنوبی را مورد هدف قرار داده‌اند. آنچه در این راستا بسیار مهم قلمداد می‌شود این است که ارتش اسرائیل مشغول تهدید کردن غیرنظامیان ساکن بیروت و ضاحیه هستند؛ به گونه‌ای که آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای جدید همه ساکنان مستقر در ضاحیه جنوبی، به ویژه در ساختمان‌های شناسایی شده در نقشه‌های پیوست شده و ساختمان‌های مجاور آنها در مناطق اللیلکی را تهدید کرد و مدعی شد که «ساکنان در نزدیکی تأسیسات و منافع حزب‌الله قرار دارند، در آینده نزدیک علیه آنها عملیات انجام خواهد شد و بر همین اساس باید فورا این ساختمان‌ها و ساختمان‌های مجاور آنها را تخلیه کرده و تا ۵۰۰ متر دورتر از آنها قرار بگیرند». 

این تهدیدها در حالی انجام می‌شود که حزب‌الله لبنان هم در حال پاسخ دادن به اسرائیل به صورت موشکی و پهپادی است و همین موضوع باعث شده تا ساکنان شهرک‌های شمالی اسرائیل اعلام کنند که در شرایط جنگی فعلی قصد ندارند به شهرک‌های مذکور و منازل خود بازگردند. حال باید دید که خروجی سفر بلینکن در این شرایط سیاسی و نظامی منطقه و ایالات متحده می‌تواند خروجی مثبت داشته باشد یا خیر!